پدیده غرب‌زدگى
پرسش :
برخى از فرهنگیان و روشنفکران در جوامع ما، تحت تأثیر بسیارى از نظریات غرب در عرصه هاى فرهنگ، اندیشه و ادب قرار مى گیرند تا آنجا که همان رویکردها را در زندگى خود مورد عمل قرار میدهند و به گونه اى ریشه ها و منابع فرهنگ و اندیشه اصیل موجود در میراث بزرگ اسلامى را نادیده میگیرند. هنگامى که مؤمنین با آنان در این مورد هم سخن شوند، پاسخ آنان توهین آمیز بوده و گاهى متدینین را به واپس گرایى، ارتجاع یا سنتى بودن متهم میکنند، در حالى که این خلاف واقعیت است؛ زیرا همگى مى دانیم که حوزه علمیه و استادان آن از دین اسلام محافظت و پاسدارى مى کنند، اما به آشنایى و اطلاع از اندیشه‌هاى دیگر به گونه تطبیقى و مقایسه با روش اسلامى به منظور اثبات حق و ابطال باطل، نیز دعوت مى نمایند. نظر شما در مورد این دسته از روشنفکران چیست؟ و مؤمنین را در رویارویى با آنان چه هدایت مى دهید؟
پاسخ :
سبب و منشأ این حالت امور ذیل است:
1. عدم اطلاع و ناآشنایى آنان با میراث و فرهنگ اسلامى،
2. دیدگاه آنان درباره پیشرفت غرب در فرهنگ و سنتها.
3. تأثیر تبلیغات گمراه کننده بر ضد اسلام و مسلمین.
وظیفه مؤمنین در برخورد با آنان باید توأم با حکمت، موعظه حسنه، سخنان نیک و با گشادهرویى باشد؛ زیرا چنین برخوردى موجب دوستى و محبت شده و بر آنان تأثیر خواهد گذاشت. اما وظیفه علما در این مورد این است که آنان را به دین اسلام و فرهنگ و ارزشهاى انسانى اعتدال گراى آن ارشاد نمایند و این که اسلام تنها دینى است که مى تواند مشکلات بزرگ انسانى را حل کند و انسان را به انرژى بزرگ معنوى و ملکات فاضله و اخلاق پسندیده مجهز گرداند. زیرا فرهنگ اسلامى که در حقیقت عبارت از وظایف عملى الهى است، نقش مهمى در تربیت انسان دارد و او را با دین و ایمان به خداوند یکتا و بى همتا آشنا مى گرداند. این ایمان، سلوک و رفتار انسان را در همه عرصه هاى فردى، اجتماعى، خانوادگى، اقتصادى و فرهنگى مهذب و آراسته مى سازد. در حالى که فرهنگ مبتذل در غرب، انسان را به غرایز حیوانى و شهوات نفسانى مجهز ساخته و از ارزش ها و آرمانهاى انسانى تهى مى‌گرداند.
بر جوانان ما که براى تحصیلات عالى به غرب مى روند لازم است که براى کسب تخنیک هاى عالى و تکنالوژى پیشرفته در طب، انجنیرى، اقتصاد، علوم فضایى و غیره تمام همت و کوشش خود را به کار گیرند و در عین حال سنتهاى اسلامى و فرهنگ انسانى خود نیز پاسى دارند و هنگام بازگشت به کشور خود، خدمات عالى علمى و فنى را ارایه نمایند و زمینه تحول و تکامل وطن خود را گام به گام فراهم کنند تا سرانجام جامعه شان به یک جامعه مترقى و پیشرفته تبدیل شود.
منبع: یکصد و یک سوال و جواب پیرامون حقوق مالکیت فکری از نگاه فقهی، محمد اسحاق فیاض، مترجم: سرور دانش، ناشر: دبیرخانه کنگره تجلیل از مقام علمی آیت الله العظمی فیاض، 1392 ش.
سبب و منشأ این حالت امور ذیل است:
1. عدم اطلاع و ناآشنایى آنان با میراث و فرهنگ اسلامى،
2. دیدگاه آنان درباره پیشرفت غرب در فرهنگ و سنتها.
3. تأثیر تبلیغات گمراه کننده بر ضد اسلام و مسلمین.
وظیفه مؤمنین در برخورد با آنان باید توأم با حکمت، موعظه حسنه، سخنان نیک و با گشادهرویى باشد؛ زیرا چنین برخوردى موجب دوستى و محبت شده و بر آنان تأثیر خواهد گذاشت. اما وظیفه علما در این مورد این است که آنان را به دین اسلام و فرهنگ و ارزشهاى انسانى اعتدال گراى آن ارشاد نمایند و این که اسلام تنها دینى است که مى تواند مشکلات بزرگ انسانى را حل کند و انسان را به انرژى بزرگ معنوى و ملکات فاضله و اخلاق پسندیده مجهز گرداند. زیرا فرهنگ اسلامى که در حقیقت عبارت از وظایف عملى الهى است، نقش مهمى در تربیت انسان دارد و او را با دین و ایمان به خداوند یکتا و بى همتا آشنا مى گرداند. این ایمان، سلوک و رفتار انسان را در همه عرصه هاى فردى، اجتماعى، خانوادگى، اقتصادى و فرهنگى مهذب و آراسته مى سازد. در حالى که فرهنگ مبتذل در غرب، انسان را به غرایز حیوانى و شهوات نفسانى مجهز ساخته و از ارزش ها و آرمانهاى انسانى تهى مى‌گرداند.
بر جوانان ما که براى تحصیلات عالى به غرب مى روند لازم است که براى کسب تخنیک هاى عالى و تکنالوژى پیشرفته در طب، انجنیرى، اقتصاد، علوم فضایى و غیره تمام همت و کوشش خود را به کار گیرند و در عین حال سنتهاى اسلامى و فرهنگ انسانى خود نیز پاسى دارند و هنگام بازگشت به کشور خود، خدمات عالى علمى و فنى را ارایه نمایند و زمینه تحول و تکامل وطن خود را گام به گام فراهم کنند تا سرانجام جامعه شان به یک جامعه مترقى و پیشرفته تبدیل شود.
منبع: یکصد و یک سوال و جواب پیرامون حقوق مالکیت فکری از نگاه فقهی، محمد اسحاق فیاض، مترجم: سرور دانش، ناشر: دبیرخانه کنگره تجلیل از مقام علمی آیت الله العظمی فیاض، 1392 ش.
