معرفی کتب «عهد جدید»
پرسش :
«عهد جدید» به چه کتاب هایی اطلاق می‌شود؟
پاسخ :
مهم ترین کتاب مذهبى مسیحیان که تکیه گاه عموم فِرَق مسیحى است و همچون کتاب آسمانى روى آنها تکیه مى‌کنند - در حالى که هیچ یک صورت کتاب آسمانى ندارد - مجموعه‌اى است که آن را «عهد جدید» مى‌نامند؛ در برابر تورات و کتاب‌هاى یهود که «عهد قدیم» نامیده مى‌شود.
عهد جدید که مجموع آن بیش از یک سوم عهد قدیم نیست، از 27 کتاب و رساله هاى پراکنده در موضوعات کاملاً مختلف تشکیل یافته که به این ترتیب است:
1. انجیل مَتّى(1)
این انجیل به وسیله «متّى» که از شاگردان دوازده گانه عیسى(علیه السلام) بود، در سال 38 میلادى و به عقیده برخى دیگر بین سال‌هاى 50 تا 60 میلادى نگارش یافته است(2) و به این ترتیب معلوم مى‌شود که این انجیل مدّتى بعد از مسیح نوشته شده است.
2. انجیل مُرقُس(3)
«مرقس»، طبق تصریح کتاب قاموس مقدّس، از حواریّون نبود؛ ولى انجیل خود را زیر نظر پُطرُس تصنیف کرد(4) مرقس در سال 68 میلادى کشته شد و مى‌گویند وى مؤسّس کلیساى اسکندریه بود.(5)
پُطرُس یا پَطرُس، از شاگردان دوازده گانه معروف عیسى(علیه السلام) و از اصحاب خاصّ او بود که نوشته‌اند: وى در سال 10 قبل از میلاد تولّد و در سال 67 میلادى وفات یافت و به این ترتیب، انجیل مرقس نیز مدّت‌ها پس از عیسى(علیه السلام) نگارش یافته است.
3. انجیل لوقا
«لوقا» رفیق و همسفر پولُس رسول بود و پولس مدّتى پس از عیسى به دین مسیح گروید و در زمان وى یهودى متعصّبى بود. وفات لوقا را در حدود سال 70 میلادى نوشته‌اند و به گفته نویسنده قاموس مقدّس، تاریخ نگارش انجیل لوقا به زعم عمومى تخمیناً 63 میلادى است.(6)
4. انجیل یوحنّا
«یوحنّا» از شاگردان مسیح و از رفقا و همسفران پولس است و به گفته نویسنده قاموس مقدّس، شهادت غالب نقّادین تألیف آن را اواخر قرن اوّل نسبت مى‌دهد... و این انجیل بعد از اناجیل دیگر منتشر شده است.(7)
از بیانات فوق و از مندرجات این چهار انجیل که عموماً داستان کشته شدن مسیح و حوادث بعد از آن را شرح مى‌دهند به خوبى ثابت مى‌شود که همه این اناجیل سال‌ها بعد از مسیح نگاشته شده و حتّى مؤلّف دو انجیل از این چهار انجیل، غیر از شاگردان مسیح بوده‌اند.
5. کتاب اعمال رسولان یا اعمال حواریّون که پنجمین کتاب عهد جدید است، از تصنیفات «لوقا» بوده و آن را مانند خاتمه‌اى بر انجیل خود نوشته و هم تاریخى است درباره کلیساى قدیم یعنى از سال 30 تا 63 میلادى. این کتاب حاوى اعمال همه حواریّون نیست؛ بلکه تمام اعمال «پطرس» و «پولس» در آنجا مذکور است(8) «لوقا» بنیاد اعمال و زحمات و تعلیمات دین مسیح را در انجیل خود بیان مى‌کند و در کتاب اعمال رسولان انتشار آن را بیان کرده است.(9)
از بیانات مزبور، اجمالاً وضعیّت این کتاب و مندرجات آن روشن شد. در ضمن استفاده مى‌شود که تاریخ تألیف آن پیش از سال 63 میلادى نبوده؛ زیرا وقایعى مربوط به این سال در آن ثبت شده است. نویسنده کتاب قاموس مقدّس نیز تألیف آن را در سال 63 یا 64 تأیید مى‌کند (اشاره کردیم که لوقا جزءِ شاگردان مسیح نبود).
6. پس از کتاب اعمال رسولان، چهارده رساله از 27 رساله عهد جدید را نامه هاى پولس تشکیل مى‌دهد که به نقاط مختلف و طوایف گوناگون نوشته است. بعضى از این نامه ها طولانى و متجاوز از بیست صفحه است (مانند نامه به رومیان) و بعضى از آنها بسیار کوتاه و چیزى در حدود یک صفحه است (مانند نامه پولس به فلیمون، از شخصیّت‌هاى مسیحى معاصر وى).
پولس خود از شاگردان مسیح نبود. او در اصل یهودى اى سرسخت و متعصّب بود و با مسیحیان مخالفت شدید داشت. مى‌گویند در سال 37 میلادى در راه دمشق مسیح بر او آشکار گشت و ایمان آورد و در زمره مبلّغان فعّال و پرکار دین مسیح درآمد. وى براى تبلیغ مسیحیّت مسافرت هاى بسیارى به نقاط مختلف کرد و بین سال‌هاى 60 تا 70 میلادى کشته شد.
نویسنده قاموس مقدّس، تاریخ انتشار نامه‌هاى چهارده گانه او را بین سال‌هاى 52 و 67 میلادى مى‌داند.
7. بیستمین رساله از کتاب ها و رساله هاى 27 گانه عهد جدید نامه «یعقوب» است. نویسنده قاموس مقدّس مى‌گوید: زعم عموم این است که این رساله را یعقوب برادر مسیح در اورشلیم تخمیناً در سال 45 میلادى نگاشت. اگر این تاریخ صحیح باشد این رساله زودتر از تمام نوشته‌هاى دیگر عهد جدید تألیف شده است.(10)
این رساله مجموعه نصایحى است که یعقوب به یهودیان تازه مسیحى شده آن زمان نوشته است. ضمناً باید دانست که دو تن از دوازده شاگرد مسیح، یعقوب نام دارند که یکى را یعقوب کبیر و دیگرى را یعقوب صغیر مى‌نامند. در اینکه آیا این یعقوب برادر مسیح همان یعقوب صغیر است و همچنین در اینکه آیا این یعقوب برادر مادرى مسیح (از مریم) یا برادر پدرى او (از یوسف نجّار به عقیده آنها) بوده، اختلاف است.
8. نامه هاى پطرس؛ رساله 22 و 23 عهد جدید از نامه‌هاى پطرس تشکیل یافته است.
پُطرُس(11) از شاگردان دوازده گانه مسیح (حواریّون) بلکه از اصحاب خاصّ او بود؛ زیرا در میان حواریّون برخى افراد بیشتر مورد توجّه هستند که پطرس یکى از آنهاست. نویسنده کتاب قاموس مقدّس مى‌گوید: احتمال کلّى دارد که وى در سال 66 یا 68 میلادى جهان را بدرود گفته باشد. بعضى معتقدند انجیل مرقس نیز زیر نظر پطرس نگارش یافته است.
امّا در مورد دو نامه فوق که پطرس به عنوان کلیساهاى آسیاى صغیر و یهودیان جدید الایمان و جدید الایمان هاى قبایل دیگر نگاشته، احتمال مى‌رود که نامه اوّل آن در حدود سال 48 میلادى یا بعد از آن نوشته شده باشد، چون به پاره‌اى از حوادث سال 48 میلادى در آن اشاره شده است. نامه دوم نیز مسلّماً بعد از این تاریخ بوده است. مضمون این نامه‌ها، نصایح و پند و اندرزهایى است که پطرس به تازه مسلمانان آسیاى صغیر و امثال آنها داده، که نه جنبه وحى دارد و نه کتاب آسمانى.
9. نامه هاى یوحنّا؛ پس از نامه‌هاى پطرس به سه فقره از نامه‌هاى یوحنّا برخورد مى‌کنیم که به ترتیب رساله هاى 23 و 24 و 25 عهد جدید را تشکیل مى‌دهند. این نامه ها را یوحنّا که از حواریّون دوازده گانه است نگاشته. یکى از این نامه ها جنبه عمومى دارد و ممکن است که به ضمیمه انجیل خود به عنوان پاسخ به ایرادهایى نوشته که برخى مخالفان به شخصیّت عیسى داشته‌اند. دو نامه دیگر جنبه خصوصى دارد که یکى از آنها را براى زن ناشناسى به عنوان مبهم «خاتون» که احتمال مى‌دهند از زنان باشخصیّت و کاردان مسیحى بوده نوشته و نامه دوم خطاب به شخصى به نام «غایوس» است که او را براى صفات نیکى که داشته مدح و ستایش مى‌کند.
صاحب کتاب قاموس مقدّس در مورد غایوس احتمال مى‌دهد که او از رفقا و میزبانان پولس است که در برخى سفرهاى تبلیغى پولس همراه او بوده است.
وى مى‌گوید: عموماً معتقدند که نامه‌هاى یوحنّا در اُفسس(12) به سال‌هاى 96 تا 98 میلادى نگارش یافته است.
از مطالب مزبور روشن شد که نامه‌هاى یوحنّا نیز همان وضعیّت سایر نامه‌ها و رسالات عهد جدید را دارد، افزون بر اینکه دو فقره از این نامه‌ها جنبه خصوصى دارد.
10. نامه یهودا؛ رساله 26 عهد جدید نامه یهودا است. این نامه ظاهراً به سال 66 میلادى منسوب است و به منظور تحذیر از پیروى معلّمان دروغین و شرکت در فساد نوشته شده است.(13) نویسنده این نامه که مربوط به شرایط خاصّ آن روز و مبارزه با افراد به اصطلاح منحرف آن زمان بوده، از شاگردان دوازده گانه مسیح به نام یهودا است. ماهیّت این نامه نیز از بیانات مزبور معلوم شد.
11. مکاشفه یوحنّا؛ آخرین قسمت عهد جدید مکاشفه یوحنّا است که مى‌گویند آن هم در شهر افسس و تخمیناً در سال‌هاى 96 تا 98 میلادى نوشته شده است.(14) از مندرجات این رساله به خوبى برمى‌آید که آن شرح خواب عجیب و غریبى است که یوحنّا دیده، او مشاهدات خود را در این خواب که آمیخته با نصایح و موعظه هایى است شرح مى‌دهد و به نام «مکاشفه» معروف شده است.
این بود وضعیّت اناجیل و سایر رساله‌هاى عهد جدید و چگونگى پیدایش آنها و مضامینى که در بر دارند.
پی نوشت:
(1). «متّى» بر وزن «حتّى»، در اصل به معنى خدابخش است.
(2). قاموس کتاب مقدس، جیمز هاکس، اساطیر، تهران، 1377شمسی، چاپ اول، ص 782.
(3). مَرقُس یا مُرقُس (به فتح و ضمّ میم) هر دو ضبط شده است.
(4). قاموس مقدّس، همان، ص 792.
(5). ال‍منجد فی اللغه و الادب و العلوم، لویس معلوف، مطبعه الکاتولیکیه، بیروت، ۱۹۶۶میلادی/ ۱۳۴۵ شمسی، ص 274.
(6). قاموس مقدّس، همان، ص 772.
(7). همان، ص 966.
(8). همان، ص 80.
(9). همان، ص 81.
(10). همان، ص 958.
(11). گاهى «پَطرُس» و «پِطرُس» نیز خوانده‌اند.
(12). «اُفسس» که گاهى «اُفسوس» نیز گفته مى‌شود، از شهرهاى معروف آسیاى صغیر بوده است.
(13). قاموس مقدّس، همان، ص 982.
(14). همان، ص 967.
منبع: مسیحیت در دنیای کنونی، مکارم شیرازی، ناصر، مدرسه امام علی بن ابی طالب(علیه السلام)، قم، 1390 شمسی، چاپ اول، ص 19.
مهم ترین کتاب مذهبى مسیحیان که تکیه گاه عموم فِرَق مسیحى است و همچون کتاب آسمانى روى آنها تکیه مى‌کنند - در حالى که هیچ یک صورت کتاب آسمانى ندارد - مجموعه‌اى است که آن را «عهد جدید» مى‌نامند؛ در برابر تورات و کتاب‌هاى یهود که «عهد قدیم» نامیده مى‌شود.
عهد جدید که مجموع آن بیش از یک سوم عهد قدیم نیست، از 27 کتاب و رساله هاى پراکنده در موضوعات کاملاً مختلف تشکیل یافته که به این ترتیب است:
1. انجیل مَتّى(1)
این انجیل به وسیله «متّى» که از شاگردان دوازده گانه عیسى(علیه السلام) بود، در سال 38 میلادى و به عقیده برخى دیگر بین سال‌هاى 50 تا 60 میلادى نگارش یافته است(2) و به این ترتیب معلوم مى‌شود که این انجیل مدّتى بعد از مسیح نوشته شده است.
2. انجیل مُرقُس(3)
«مرقس»، طبق تصریح کتاب قاموس مقدّس، از حواریّون نبود؛ ولى انجیل خود را زیر نظر پُطرُس تصنیف کرد(4) مرقس در سال 68 میلادى کشته شد و مى‌گویند وى مؤسّس کلیساى اسکندریه بود.(5)
پُطرُس یا پَطرُس، از شاگردان دوازده گانه معروف عیسى(علیه السلام) و از اصحاب خاصّ او بود که نوشته‌اند: وى در سال 10 قبل از میلاد تولّد و در سال 67 میلادى وفات یافت و به این ترتیب، انجیل مرقس نیز مدّت‌ها پس از عیسى(علیه السلام) نگارش یافته است.
3. انجیل لوقا
«لوقا» رفیق و همسفر پولُس رسول بود و پولس مدّتى پس از عیسى به دین مسیح گروید و در زمان وى یهودى متعصّبى بود. وفات لوقا را در حدود سال 70 میلادى نوشته‌اند و به گفته نویسنده قاموس مقدّس، تاریخ نگارش انجیل لوقا به زعم عمومى تخمیناً 63 میلادى است.(6)
4. انجیل یوحنّا
«یوحنّا» از شاگردان مسیح و از رفقا و همسفران پولس است و به گفته نویسنده قاموس مقدّس، شهادت غالب نقّادین تألیف آن را اواخر قرن اوّل نسبت مى‌دهد... و این انجیل بعد از اناجیل دیگر منتشر شده است.(7)
از بیانات فوق و از مندرجات این چهار انجیل که عموماً داستان کشته شدن مسیح و حوادث بعد از آن را شرح مى‌دهند به خوبى ثابت مى‌شود که همه این اناجیل سال‌ها بعد از مسیح نگاشته شده و حتّى مؤلّف دو انجیل از این چهار انجیل، غیر از شاگردان مسیح بوده‌اند.
5. کتاب اعمال رسولان یا اعمال حواریّون که پنجمین کتاب عهد جدید است، از تصنیفات «لوقا» بوده و آن را مانند خاتمه‌اى بر انجیل خود نوشته و هم تاریخى است درباره کلیساى قدیم یعنى از سال 30 تا 63 میلادى. این کتاب حاوى اعمال همه حواریّون نیست؛ بلکه تمام اعمال «پطرس» و «پولس» در آنجا مذکور است(8) «لوقا» بنیاد اعمال و زحمات و تعلیمات دین مسیح را در انجیل خود بیان مى‌کند و در کتاب اعمال رسولان انتشار آن را بیان کرده است.(9)
از بیانات مزبور، اجمالاً وضعیّت این کتاب و مندرجات آن روشن شد. در ضمن استفاده مى‌شود که تاریخ تألیف آن پیش از سال 63 میلادى نبوده؛ زیرا وقایعى مربوط به این سال در آن ثبت شده است. نویسنده کتاب قاموس مقدّس نیز تألیف آن را در سال 63 یا 64 تأیید مى‌کند (اشاره کردیم که لوقا جزءِ شاگردان مسیح نبود).
6. پس از کتاب اعمال رسولان، چهارده رساله از 27 رساله عهد جدید را نامه هاى پولس تشکیل مى‌دهد که به نقاط مختلف و طوایف گوناگون نوشته است. بعضى از این نامه ها طولانى و متجاوز از بیست صفحه است (مانند نامه به رومیان) و بعضى از آنها بسیار کوتاه و چیزى در حدود یک صفحه است (مانند نامه پولس به فلیمون، از شخصیّت‌هاى مسیحى معاصر وى).
پولس خود از شاگردان مسیح نبود. او در اصل یهودى اى سرسخت و متعصّب بود و با مسیحیان مخالفت شدید داشت. مى‌گویند در سال 37 میلادى در راه دمشق مسیح بر او آشکار گشت و ایمان آورد و در زمره مبلّغان فعّال و پرکار دین مسیح درآمد. وى براى تبلیغ مسیحیّت مسافرت هاى بسیارى به نقاط مختلف کرد و بین سال‌هاى 60 تا 70 میلادى کشته شد.
نویسنده قاموس مقدّس، تاریخ انتشار نامه‌هاى چهارده گانه او را بین سال‌هاى 52 و 67 میلادى مى‌داند.
7. بیستمین رساله از کتاب ها و رساله هاى 27 گانه عهد جدید نامه «یعقوب» است. نویسنده قاموس مقدّس مى‌گوید: زعم عموم این است که این رساله را یعقوب برادر مسیح در اورشلیم تخمیناً در سال 45 میلادى نگاشت. اگر این تاریخ صحیح باشد این رساله زودتر از تمام نوشته‌هاى دیگر عهد جدید تألیف شده است.(10)
این رساله مجموعه نصایحى است که یعقوب به یهودیان تازه مسیحى شده آن زمان نوشته است. ضمناً باید دانست که دو تن از دوازده شاگرد مسیح، یعقوب نام دارند که یکى را یعقوب کبیر و دیگرى را یعقوب صغیر مى‌نامند. در اینکه آیا این یعقوب برادر مسیح همان یعقوب صغیر است و همچنین در اینکه آیا این یعقوب برادر مادرى مسیح (از مریم) یا برادر پدرى او (از یوسف نجّار به عقیده آنها) بوده، اختلاف است.
8. نامه هاى پطرس؛ رساله 22 و 23 عهد جدید از نامه‌هاى پطرس تشکیل یافته است.
پُطرُس(11) از شاگردان دوازده گانه مسیح (حواریّون) بلکه از اصحاب خاصّ او بود؛ زیرا در میان حواریّون برخى افراد بیشتر مورد توجّه هستند که پطرس یکى از آنهاست. نویسنده کتاب قاموس مقدّس مى‌گوید: احتمال کلّى دارد که وى در سال 66 یا 68 میلادى جهان را بدرود گفته باشد. بعضى معتقدند انجیل مرقس نیز زیر نظر پطرس نگارش یافته است.
امّا در مورد دو نامه فوق که پطرس به عنوان کلیساهاى آسیاى صغیر و یهودیان جدید الایمان و جدید الایمان هاى قبایل دیگر نگاشته، احتمال مى‌رود که نامه اوّل آن در حدود سال 48 میلادى یا بعد از آن نوشته شده باشد، چون به پاره‌اى از حوادث سال 48 میلادى در آن اشاره شده است. نامه دوم نیز مسلّماً بعد از این تاریخ بوده است. مضمون این نامه‌ها، نصایح و پند و اندرزهایى است که پطرس به تازه مسلمانان آسیاى صغیر و امثال آنها داده، که نه جنبه وحى دارد و نه کتاب آسمانى.
9. نامه هاى یوحنّا؛ پس از نامه‌هاى پطرس به سه فقره از نامه‌هاى یوحنّا برخورد مى‌کنیم که به ترتیب رساله هاى 23 و 24 و 25 عهد جدید را تشکیل مى‌دهند. این نامه ها را یوحنّا که از حواریّون دوازده گانه است نگاشته. یکى از این نامه ها جنبه عمومى دارد و ممکن است که به ضمیمه انجیل خود به عنوان پاسخ به ایرادهایى نوشته که برخى مخالفان به شخصیّت عیسى داشته‌اند. دو نامه دیگر جنبه خصوصى دارد که یکى از آنها را براى زن ناشناسى به عنوان مبهم «خاتون» که احتمال مى‌دهند از زنان باشخصیّت و کاردان مسیحى بوده نوشته و نامه دوم خطاب به شخصى به نام «غایوس» است که او را براى صفات نیکى که داشته مدح و ستایش مى‌کند.
صاحب کتاب قاموس مقدّس در مورد غایوس احتمال مى‌دهد که او از رفقا و میزبانان پولس است که در برخى سفرهاى تبلیغى پولس همراه او بوده است.
وى مى‌گوید: عموماً معتقدند که نامه‌هاى یوحنّا در اُفسس(12) به سال‌هاى 96 تا 98 میلادى نگارش یافته است.
از مطالب مزبور روشن شد که نامه‌هاى یوحنّا نیز همان وضعیّت سایر نامه‌ها و رسالات عهد جدید را دارد، افزون بر اینکه دو فقره از این نامه‌ها جنبه خصوصى دارد.
10. نامه یهودا؛ رساله 26 عهد جدید نامه یهودا است. این نامه ظاهراً به سال 66 میلادى منسوب است و به منظور تحذیر از پیروى معلّمان دروغین و شرکت در فساد نوشته شده است.(13) نویسنده این نامه که مربوط به شرایط خاصّ آن روز و مبارزه با افراد به اصطلاح منحرف آن زمان بوده، از شاگردان دوازده گانه مسیح به نام یهودا است. ماهیّت این نامه نیز از بیانات مزبور معلوم شد.
11. مکاشفه یوحنّا؛ آخرین قسمت عهد جدید مکاشفه یوحنّا است که مى‌گویند آن هم در شهر افسس و تخمیناً در سال‌هاى 96 تا 98 میلادى نوشته شده است.(14) از مندرجات این رساله به خوبى برمى‌آید که آن شرح خواب عجیب و غریبى است که یوحنّا دیده، او مشاهدات خود را در این خواب که آمیخته با نصایح و موعظه هایى است شرح مى‌دهد و به نام «مکاشفه» معروف شده است.
این بود وضعیّت اناجیل و سایر رساله‌هاى عهد جدید و چگونگى پیدایش آنها و مضامینى که در بر دارند.
پی نوشت:
(1). «متّى» بر وزن «حتّى»، در اصل به معنى خدابخش است.
(2). قاموس کتاب مقدس، جیمز هاکس، اساطیر، تهران، 1377شمسی، چاپ اول، ص 782.
(3). مَرقُس یا مُرقُس (به فتح و ضمّ میم) هر دو ضبط شده است.
(4). قاموس مقدّس، همان، ص 792.
(5). ال‍منجد فی اللغه و الادب و العلوم، لویس معلوف، مطبعه الکاتولیکیه، بیروت، ۱۹۶۶میلادی/ ۱۳۴۵ شمسی، ص 274.
(6). قاموس مقدّس، همان، ص 772.
(7). همان، ص 966.
(8). همان، ص 80.
(9). همان، ص 81.
(10). همان، ص 958.
(11). گاهى «پَطرُس» و «پِطرُس» نیز خوانده‌اند.
(12). «اُفسس» که گاهى «اُفسوس» نیز گفته مى‌شود، از شهرهاى معروف آسیاى صغیر بوده است.
(13). قاموس مقدّس، همان، ص 982.
(14). همان، ص 967.
منبع: مسیحیت در دنیای کنونی، مکارم شیرازی، ناصر، مدرسه امام علی بن ابی طالب(علیه السلام)، قم، 1390 شمسی، چاپ اول، ص 19.
