سن مناسب ازدواج برای دختران

پرسش :

آیا سِنّی که برای ازدواج دختران گذاشته اند متناسب است؟

پاسخ :
سن ازدواج بستگی به بلوغ و رشد جسمانی دختر و پسر دارد، بلوغ و رشد جسمانی در دختران معمولاً با پیدایش اولین قاعدگی بین ۱۲ تا ۱۴ سالگی آغاز می شود. این دوره بستگی به وضع آب و هوا و نژاد و شرایط جغرافیایی دارد، مثلاً در نقاط گرمسیر زودتر (در حدود ۸ تا ۱۰ سالگی) و در نقاط سردسیر در حدود ۱۶ تا ۱۸ سالگی و در نقاط معتدل ۱۲ تا ۱۳ سالگی بلوغ ظاهر می شود. این بلوغ نوعی آمادگی برای زن شدن وبارداری است، که غالباً همراه با بروز آثار جسمی است، از قبیل پهن شدن لگن(کفل) و برآمدگی پستان‌ها و بزرگ شدن مهبل و روییدن مو در نقاط معین بدن که غالباً همراه با تغییرات روحی وروانی از قبیل میل به خود آرایی، عشوه گری، زودرنجی و عصبانیت است. دوره بلوغ دوره بحرانی است و بسیاری از انحرافات و رسوایی های خانوادگی در این مرحله آغاز می شود.[۱]

در وصیت پیامبر اکرم (صلّی الله علیه و آله) به حضرت علی (علیه السلام) است که : «لا یُتْم بَعدَ احتلام؛[۲] بعد از این که پسر یا دختر محتلم شد، دیگر کودک و یتیم نیست».

امیرالمؤمنین (علیه السلام) به عمر هنگامی که می خواست به دختری که بالغ نشده بود، حد جاری کند، فرمود: «أما علمت أن القلم یرفع عن ثلاثه ، عن الصبّی حتّی یحتلم و عن المجنون حتّی یفیق و عن النائم حتّی یستیقظ؛[۳] آیا نمی دانی که قلم تکلیف از سه طائفه برداشته شده: ۱- بچه تا وقتی که محتلم شود؛ ۲- مجنون تا وقتی که عاقل شود؛ ۳- انسان به خواب رفته تا وقتی که بیدار شود.»

در بسیاری از روایات علائم بلوغ را بر رشد جسمانی وابسته دانسته و علائم رشد جسمانی را، احتلام(جنب شدن در خواب)، حیض شدن در دختران، ظاهر شدن موی درشت در زیر شکم و بالای عورت دانسته است. این ها علائم تکوینی هستند.

این که بعضی روایات سنّ و سال را مطرح کرده، به جهت این بوده است که غالباً پسران و دختران در آن سنین دارای این علائم تکوینی می شوند. پس ملاک اصلی در بلوغ، احتلام و حیض و روییدن موی درشت در زیر شکم و بالای عورت است. روایات، از جهت سن و سال مختلف هستند. در برخی ۱۵ سالگی برای پسران و در برخی ۱۳ سالگی و برای دختران ۹ و ۱۰ و ۱۳سالگی را مطرح کرده اند. بنابراین وقتی که ملاک اصلی در بلوغ، احتلام و حیض و روییدن موی درشت باشد، دیگر در تشخیص وظیفه بین افرادی که در مناطق مختلف زندگی می کنند، شک و تردیدی حاصل نمی شود. دخترانی که در مناطق گرمسیر هستند، اگر این علائم زودتر و در سنین کمتر بر آنان ظاهر شود، زودتر بالغ می شوند و در مناطق سردسیر چون دیرتر آن علائم ظاهر می گردد، دیرتر بالغ می شوند. بلوغ در پسران به معنای مرد شدن و در دختران به معنای زن شدن است.

ازدواج دختران پس از رسیدن به حدّ بلوغ و رشد جسمانی که حدوداً در نه سالگی به بعد ظهور و بروز می‌کند، اشکال ندارد، گر چه خلاف عرف و باور اجتماعی است.

پی‌نوشت‌ها:
[۱]. دکتر صفدر صانعی، بهداشت ازدواج از نظر اسلام، ص ۲۱.
[۲]. وسائل الشیعه، ج ۱، ص ۳۲.
[۳]. وسایل الشیعه، ج۱، ص۴۵، روایت ۸۱.

منبع: www.soalcity.ir