سیمای سوره نبأ

پرسش :

ویژگی ها، اهداف و محتوای سوره نبأ چیست؟

پاسخ :
نام ها: نام های این سوره عبارتند از: «نبأ»، «عمّ»، «تَساؤُل»، «مُعصِرات» و «عمّ یتسائلون» که در این نام گذاری ها از آیات اول، دوم و چهاردهم این سوره الهام گرفته شده است.

شمارگان: دارای 40 آیه و 173 کلمه و 770 حرف است.

نزول: سوره نبأ که در مکه بر پیامبر صلی الله علیه و آله فرود آمد، این سوره قبل از سوره نازعات و بعد از سوره معارج به عنوان هفتاد و نهمین سوره نازل شده است، اما در چینش کنونی قرآن هفتاد و هشتمین سوره بشمار می آید.

فضایل: از پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله حکایت شده که: «هر کس سوره عمّ را بخواند خدا در روز رستاخیز از نوشیدنی خنک (بهشتی) به او می نوشاند.»(1)
و نیز حکایت شده که حفظ و قرائت این سوره موجب کوتاه شدن زمان حساب در رستاخیز می شود.(2)

البته روشن است که این ثواب ها و فواید برای کسی است که سوره را بخواند و به مضمون آن عمل نماید.

اهداف: محور اصلی این سوره مسأله معاد است.

مطالب: در این سوره مطالب زیر به چشم می خورد:

الف) عقاید:

1. اثبات معاد بوسیله نشانه های نظم و قدرت الهی. (آیات 6-16)
2. بیان نشانه های رستاخیز. (آیات 18-20)
3. بیان اوصاف دوزخ و بهشت. (آیات 21-38)
 

ب) مطالب فرعی:

1. اشاره ای به صفوف فرشتگان در رستاخیز. (آیه 38)
2. اشاره ای به تجسم اعمال در رستاخیز. (آیه 40)
3. اشاره ای به نامه اعمال در رستاخیز. (آیه 29)

پی‌نوشت‌ها:
(1) مجمع البیان، ج 10، ص 420.
(2) برهان، ج 4، ص 419.

منبع: سیمای سوره های قرآن (برگرفته از تفسیر قرآن مهر)، محمدعلی رضایی اصفهانی، انتشارات پژوهش های تفسیر و علوم قرآن، قم، 1389 ش.