چهارشنبه، 25 اسفند 1389
تخمین زمان مطالعه:
موارد بیشتر برای شما

پرسش :

لطفا چند مورد از متون مورد اعتماد ماتريديه را نام ببريد؟


پاسخ :
ابو منصور محمد بن محمد، بنيان گذار مكتب ما تريدي، در حوالي سال 238 ق، در ماتريد به دنيا آمده و در سال 333 ق از دنيا رفت، ماتريد قريه اي از سمرقند در ماوراء النهر مي باشد. براي همين او و پيروانش را ماتريدي مي‌‌خوانند. وي علم دين را از ابونصر عياضي و ابوبكر جورجاني آموخت. از شاگردان ابي سليمان موسي بن سليمان كه وي شاگرد قاضي ابويوسف و محمد بن حسن بود و اين دو از اصحاب و شاگردان ابوحنيفه، مي باشند. ابو منصور هم عصر ابوالحسن اشعري بنيانگذار مكتب اشاعره بود كه در بصره زندگي مي كرد و اصول اين دو با هم مقداري تفاوت دارد ولي هر دو در مقابل معتزله اند و مذهب ماتريديه در ميان حنفيان همان مقبوليت را يافت كه اشاعره در نزد شافعيان دارد زيرا ماتريديه هم در اصول و هم در فروع حنفي مي باشند.[1]
كتابهايي كه دربارة ماتريديه نوشته شده اند را در سه بخش مي توان تقسيم نمود:
الف : كتاب هايي كه توسط ابومنصور محمد بن محمد ماتريدي بنيانگذار ماتريديه نوشته شده اند:
1. التوحيد: بزرگترين منبع براي عقايد ماتريدي كه براي اثبات آراي خود از كتاب و سنت و عقل بهره برده است.
2. تاويلات اهل السنه : يك دوره تفسير قرآن كريم همراه با آراي فقهي ابوحنيفه.
3. المقالات.
4. اوهام المعتزله يا بيان وهم المعتزله.
5. المحيط في الفقه.
6. مآخذ الشرائع.
7. الرد علي القرامطه.
8. الجدل في اصول الفقه.
9. رداوائل الادله للكعبي.
10. رد و عيد الفساق للكعبي.
11. رد الاصول الخمسه لابي محمد الباهلي.
12. رد الكتاب الامامه لبعض الروافض.
13. پند نامه.
14. ردالتهذيب في الجدل.
15. كشف الظنون.
ب: كتاب هاي علماي ما تريديه:
1. اصول الدين، ابوالسير محمد بن عبدالكريم بزودي از امامان ماتريديه، قاهره، 1383 ق.
2. تحقيق الانتصار في اتفاق الاشعري و الماتريديه علي الاختيار، عبدالغني الحنفي.
3. شرح الفقه الاكبر للماتريدي، ابي الليث بخاري از شاگردان ابو منصور محمد بن محمد ما تريدي.
4. شرح العقائد النسفيه، سعد الدين مسعود تفتازاني، متوفي قرن هشتم.
5. العقائد النسفيه، نجم الدين ابوحفص عمر نسفي (461-537 ق).
6. تبصرة الادلة، ميمون بن محمد نسفي.
7. بحرالكلام، ميمون بن محمد نسفي.
8. اشارات المرام من عبارات الامام، كمال الدين احمد بياضي از متكلمان ماتريديه، قرن 11، تحقيق: يوسف عبد الرزاق، 1368 ق، معتبرترين كتاب در كلام ماتريديه.
9. شرح فقه اكبر ابوحنيفه، علي بن سلطان محمد هروي معروف به ملا علي قاري، دهلي، مجتبائي دهلوي، اول، 1307، از مصادر كلام ماتريديه.
10. النبراس في عقائد المنجيه في الاخرة، كمال الدين محمد مشهور به ابن همام، شرح: محمد محيي الدين عبدالحميد، قاهره،
11. تعليقه اي بر الجامع الصغير الشيباني، ابوالسير محمد بزودي.
12. الواقعات، ابوالسير محمد بزودي.
13. المبسوط، ابوالسير محمد بزودي.
14. حاشيه كستكي بر شرح العقائد النسفيه، مصلح الدين قسطلاني.
15. حاشية علي شرح التفتازاني علي العقائد النسفيه، احمد بن موسي حنفي.
16. طلبة الطلبة في اصطلاحات الفقيه، ابوحفص عمر بن محمد نسفي (نويسنده العقائد النسفيه).
ج: كتاب هايي كه علماي ماتريديه، موارد اختلاف خود با اشاعره را به طور مستقل نوشته اند:
1. الروضة البهيه، فيما بين الاشعريه و الماتريديه، ابي عذبه، هند، حيدر آباد، 1332.
2. خلافيات الحكما مع المتكلمين، عبدالله بن عثمان.
3. خلافيات الاشاعره مع الماتريديه، عبدالله بن عثمان.
4. نظم الفرائد و جمع الفوائد، عبدالرحيم معروف به شيخ زاده، قاهره، 1317.
5. قصيدة في الخلاف بين الاشعريه و الماتريديه.


[1] . حلبي، محمد، نخبة‌ اللالي، اسلامبول، مكتبة‌ الحقيقه، 1407 ق ص 37، و مرعشي، شرح احقاق الحق، ازهاق الباطل، مكتبه مرعشي و مشكور، قم، ج 1، ص 693، محمد جواد، سير كلام در فرق اسلام، شرق، اول، 1376ش، تهران، ص 47.

( اندیشه قم )


ارسال نظر
با تشکر، نظر شما پس از بررسی و تایید در سایت قرار خواهد گرفت.
متاسفانه در برقراری ارتباط خطایی رخ داده. لطفاً دوباره تلاش کنید.
موارد بیشتر برای شما
حکم «ترور» از منظر اسلام
حکم «ترور» از منظر اسلام
بانویی که در شیراز به دنیا آمد و در لبنان شهید شد را بهتر بشناسیم
play_arrow
بانویی که در شیراز به دنیا آمد و در لبنان شهید شد را بهتر بشناسیم
حمله پهپادی مقاومت عراق به هدفی حیاتی در طبریا
play_arrow
حمله پهپادی مقاومت عراق به هدفی حیاتی در طبریا
پزشکیان: قیمت تمام شده بنزین ۸ هزار تومان است
play_arrow
پزشکیان: قیمت تمام شده بنزین ۸ هزار تومان است
تصاویری تکان دهنده از اردوگاه جبالیا غزه (۱۵+)
play_arrow
تصاویری تکان دهنده از اردوگاه جبالیا غزه (۱۵+)
لحظه تقدیم لایجه بودجه ۱۴۰۴ توسط پزشکیان به مجلس
play_arrow
لحظه تقدیم لایجه بودجه ۱۴۰۴ توسط پزشکیان به مجلس
پزشکیان: فیلترینگ برداشته می‌شود
play_arrow
پزشکیان: فیلترینگ برداشته می‌شود
تذکر هوشمندانه عراقچی به مترجم در نشست خبری در کویت
play_arrow
تذکر هوشمندانه عراقچی به مترجم در نشست خبری در کویت
توضیح رئیس سازمان برنامه درباره اظهارات بنزینی پزشکیان
play_arrow
توضیح رئیس سازمان برنامه درباره اظهارات بنزینی پزشکیان
جزئیات جالب خسرو معتضد درباره جزایر سه‌گانه خلیج فارس: ارث پدری ماست / این را همه بدانند!
play_arrow
جزئیات جالب خسرو معتضد درباره جزایر سه‌گانه خلیج فارس: ارث پدری ماست / این را همه بدانند!
توضیحات خسرو معتضد روی آنتن تلویزیون درباره اسم جزیره ابوموسی: جعلی است!
play_arrow
توضیحات خسرو معتضد روی آنتن تلویزیون درباره اسم جزیره ابوموسی: جعلی است!
چرا ایران امروز نمی‌تواند ادعای حقوقی جدی در مورد مالکیت بحرین مطرح کند؟
play_arrow
چرا ایران امروز نمی‌تواند ادعای حقوقی جدی در مورد مالکیت بحرین مطرح کند؟
توضیح کارشناس مسائل بین‌الملل: آیا سناریوی سقوط دولت بشاراسد مجددا کلید خورده است؟
play_arrow
توضیح کارشناس مسائل بین‌الملل: آیا سناریوی سقوط دولت بشاراسد مجددا کلید خورده است؟
توضیح کارشناس برنامه صداوسیما درمورد نحوه لو رفتن اسناد آمریکایی
play_arrow
توضیح کارشناس برنامه صداوسیما درمورد نحوه لو رفتن اسناد آمریکایی
هشدار جدی عراقچی به رژیم صهیونیستی
play_arrow
هشدار جدی عراقچی به رژیم صهیونیستی