پرسش :

از آداب ازدواج مسأله‏ زناشويي است كه اطلاعات جوانان نسبت به آن ناقص است، كه باعث بسي مشكلات است، من خود با مسائلي از قبيل: زفاف، همسرداري، راه‏هاي بچه‏دار شدن و جلوگيري از آن هيچ اطلاعي ندارم ؛ اكنون كه در آستانه‏ تشكيل خانواده‏ام چه كنم؟

پاسخ :
شب زفاف شب بسيار مهم و حساسي است. در اين شب دختر و پسر زندگي مشترك خود را به طور رسمي آغاز مي‏كنند و از پدر و مادر جدا و به استقلال نايل مي‏شوند.
از زمينه‏ زفاف و زناشويي در منابع اسلامي آدابي بيان شده كه رعايت آن‏ها به سود زن و مرد و فرزندان آن‏ها است. به عنوان نمونه به پاره‏اي از آن‏ها اشاره مي‏گردد:
رسول خدا (صلي اللَّه عليه وآله) كه درود همه‏ي انسان‏ها بر او باد به علي (عليه السلام) فرمودند: "وقتي عروس وارد خانه‏ات شد، كفش‏هايش را خود بيرون بياور تا بنشيند، آن‏گاه پاهايش را شستشو بده و از درخانه تا جايي كه ممكن است آب پاشي كن، اگر چنين كردي هفتاد هزار فقر از خانه‏ات قطع مي‏گردد، هفتاد هزار رشته از بركت خانه را مي‏پوشاند، و هفتاد هزار فرشته رحمت بالاي سر عروس به پرواز درمي‏آيند كه بركت آن تمام زواياي خانه را مي‏گيرد، عروس از بيماري‏هايي چون جنون، جذام، برص تا زماني كه در آن خانه باشد؛ درامان مي‏ماند.[1]
البته ملاحظه خواهيد فرمود كه: اين كار نهايت احترام مرد نسبت به زن است و اين اولين قدم براي ايجاد دوستي و مودّت بين زن و مرد است كه خود مهم‏ترين عامل براي بقاء و استحكام در نظام خانواده مي‏باشد.
مستحب است كه داماد از عروس خانم بخواهد طبق حديث امام باقر (عليه السلام) عمل كند و خود نيز از انجام اين سخن غفلت نورزد. امام باقر (عليه السلام) فرمودند: "چون عروس را به نزد تو بياورند بگو كه پيش از آن وضو بسازد و دو ركعت نماز بگذارد و تو خود نيز چنين كن پس حمد الهي بگو و صلوات بر محمد و آلش بفرست پس (براي موفقيت خود و عروس خانم)، دعا كن و زناني كه همراه او آمده‏اند آمين بگويند..."[2] و سپس عروس خانم را روي به قبله بنشاند و اين دعا را كه نوعي تذكّر براي داماد و تعهدي است با خدا و همسرش، و نيز روش زندگي را براي او و عروس معين مي‏كند بخواند. و آن دعا اين است: "الَّلهمُ ارْزُقني اُلفها وَ وُدَّها ورِضاها بي واَرْضِني بِها واجمَعْ بيننا باحْسَنِ اِجْتِماعٍ واَيسِرَ ائتِلاف فانّك تِحبّ الحَلالَ وتُكْرِهُ الْحَرامَ." (يعني: پروردگارا! الفت و محبت و رضايت همسرم را برايم فراهم ساز و كاري كن كه من هم از او راضي و خوشنود باشم. و اجتماع ما را بهترين اجتماع و ائتلاف ما را خوب‏ترين الفت‏ها قرار بده تو عمل حلال را دوست داري و از كار حرام بيزاري).[3]
و امام صادق (عليه السلام) فرمودند: قبل از شروع عمل مقاربت (لقاح) دست روي موهاي جلوي سر عروس بگذاريد و اين دعا را بخوانيد: "اللهم يامانتك اخذتها و بكلماتك استحللت فرجها، فان فضيت لي منها ولداً فاجعله مباركاً سوتا ولاتجعل للشيطان فيه شركاً ولانصيبا"[4] (خداوندا اين زني را كه به همسري گرفته‏ام امانت تو است، امانتي كه رابطه‏ي خود را با او بر اساس حكم و فرمانت برخود حلال ساختم، پروردگارا اگر در حكم و قضاي تو جاري شد كه از وي فرزندي نصيب من گردد آن فرزند را مبارك و پيراسته قرار ده، و در همسرم بهره و شركتي از شيطان قرار مده...).
پس از پايان نماز و دعا كه زياد هم وقت را نمي‏گيرد، مقداري با هم صحبت و احوال‏پرسي كنيد تا كم كم با هم مأنوس شويد و آرامش كامل بر آن ساعات زندگي شما حاكم گردد. سعي كنيد گفتگوي صميمانه و شيرين و دوستانه داشته باشيد و توجه داشته باشيد كه آن شب بايد بر اساس شادماني و لذت‏جويي كامل سپري شود و شب اظهار عشق و علاقه و وفاداري و صميميت است شبي است كه خاطره‏هاي تلخ و شيرين آن تا آخر عمر باقي مي‏ماند. و اين كار از نظر رواني براي دو زن و مرد جوان كه انتهاي آرزوي‏شان رسيدن به چنين شبي بوده بسيار مهم است.
بالاخره: قبل از عمل لقاح (مقاربت) حتماً عروس خانم را آماده كنيد با او به بازي بپردازيد و نيازهاي عاطفي و جسماني او را آماده كنيد و او را در اين امر ياري دهيد، سپس اقدام به برنامه‏ي زناشويي نماييد.
چون رسول خدا (صلي اللَّه عليه وآله) فرمودند: "سه برنامه از موارد ستم است: مردي با مردي هم‏نشين شود، از اسم و كنيه‏اش نپرسد، انسان به مهماني دعوت شود، اجابت ننمايد، يا اگر اجابت كرد از غذاي دعوت كننده نخورد، و بدون مقدمات عاطفي و جسمي عمل زناشويي را انجام دهد..."[5]
در پايان اميدواريم زندگي خوبي را شروع و در پرتو عمل به دستور الهي زندگي شاداب و سعادت‏مندي داشته باشيد.
مطالب بيشتر از اين به نظر مي‏رسد لكن از ادامه آن بنابر اختصار اين نوشتار عذر خواهي مي نماييم، لكن شما را براي اطلاعات بيشتر، به خواندن چند كتاب مفيد راهنمايي مي‏كنم:
1 - كتاب حلية المتقين تأليف محمد باقر مجلسي (ره)
2 - ازدواج مكتب انسان ساز در سه جلد نوشته‏ي شهيد دكتر رضا پاك‏نژاد
3 - زهر الربيع تأليف نعمت اللَّه جزايري، كه بسيار مفيد و لازم است كه حتماً بخوانيد و عمل كنيد.


[1] . حسن بن فضل، الطبرسي، مكارم الاخلاق، قم، انتشارات جامعه‏ي مدرسين، ج 10، ص 455.
[2] . همان منبع، ص 454.
[3] . همان منبع، ص 455.
[4] . همان منبع، ص 454.
[5] . مجلسي (ره)، محمدباقر، بحارالانوار، تهران، دارالكتب الاسلامي، ج 100، ص 285.
( اندیشه قم )