پرسش :
اسامي همسران امام حسين ـ عليه السلام ـ را به همراه فرزندان هر كدام نام ببريد؟
پاسخ :
با توجه به منابع معتبر، همسران امام حسين ـ عليه السلام ـ پنج نفر مي باشند،[1] كه اسامي آنها در منابع تاريخي ضبط شده است و همگي داراي اولاد بودند. مرحوم شيخ عباس قمي (ره)، همسر ديگري براي امام حسين ـ عليه السلام ـ ذكر كرده است كه نام او معلوم نيست و صاحب حمل بوده، بعد از شهادت امام حسين ـ عليه السلام ـ اسير شده و در نزديكي حلب طفل خود را سقط كرده است.[2]
شيخ مفيد تعداد اولاد آن حضرت را مرحوم شيخ مفيد (ره)، شش نفر، چهار پسر و دو دختر دانسته،[3] و بعضي از جمله علامه سيد محسن امين[4] و ابن خشاب[5]، نه فرزند، شش پسر و سه دختر براي حضرت ذكر كرده و برخي از منابع مثل ابن شهر آشوب در مناقب[6] و مرحوم اربلي در كشف الغمه، تعداد اولاد آن حضرت را ده نفر، شش پسر و 4 دختر،[7] و بعضي حتي بيشتر از ده نفر ذكر كرده اند.
با اين كه منابع در تعداد اولاد حضرت: اختلاف دارند ولي هر كدام به نوبه خود داراي اعتبار و ارزش هستند، پس با توجه به منابع مذكور، اسامي آنها همراه با نام هر يك ذكر مي شود.
1. علي بن الحسين، و كنيه او ابو محمد و ملقب به زين العابدين است و مادرش شاه زنان، شهر بانو دختر يزدگرد شاه ايران است.
2. علي بن الحسين الاصغر، معروف به علي اكبر كه در كربلا شهيد شد و مادرش ليلي، دختر ابو مرّة بن غزوة بن مسعود ثقفيه است.
3. جعفر بن الحسين، مادرش قضاعيه از قبيله قضاعه است.
4. عبد الله بن الحسين، و نام مادرش رباب، دختر امرء القيس است. كه همان عبدالله رفيع (شيرخوار) است و به علي اصغر معروف است.
5. سكينه بنت الحسين، مادر او نيز رباب، دختر امرء القيس است.
6. فاطمه، نام مادرش ام اسحاق دختر طلحه بن عبيد الله تيميه است.[8]
7. محمد، كه در كربلا شهيد شد و مادر او رباب، دختر امرء القيس است.[9]
8. علي اصغر، نام مادرش رباب. همان عبدالله بن حسين يا عبدالله رفيع است.[10]
9. زينب، نام مادر او معلوم نيست.[11]
10. رقيه ـ سلام الله عليها ـ مرحوم حائري مادرش را شهربانو دختر يزدگرد سوم ذكر كرده است،[12] و مطابق بعضي از نقلها ام اسحاق نام داشت.[13]
11. ديگر از زوجات حضرت ابا عبدالله، زني بوده كه نامش معلوم نيست و حامله بوده بعد از شهادت امام حسين ـ عليه السلام ـ اسير شده و هنگاميكه اهل بيت ـ عليهم السلام ـ را از كوفه به شام مي بردند در نزديكي حلب طفل خود را سقط كرده و اسمش محسن ابن حسين است.[14] و اين محل فعلاً در سوريه زيارتگاه است.
معرفي منابع جهت مطالعه بيشتر:
1. علي رباني خلخالي، ستاره درخشان شام، حضرت رقيه ـ سلام الله عليها ـ ص 195 ـ 190.
2. ابن شهر آشوب، مناقب، ج 4، ص 77.
--------------------------------------------------------------------------------
[1] . عماد زاده، زنان پيامبر اسلام ـ صلي الله عليه و آله ـ ، تهران، نشر محمد، بي تا، ص 406.
[2] . قمي، عباس، منتهي الامال، قم، هجرت، چاپ پانزدهم، 1382 ش، ج1، ص7 ـ 1.
[3] . مفيد، الارشاد، ترجمة محمد باقر ساعدي خراساني، اسلاميه، 1351 ش، ج2، ص 491.
[4] . امين، سيد محسن، في رحاب ائمه اهل بيت ـ عليهم السلام ـ ، ترجمه حسين وجداني، سروش، چاپ سوم، 1376 ش، ج4، ص 73.
[5] . علي بن عيسي الاربلي، كشف الغمه، ترجمه، حسين زوارئي، حقيقت، 1381 ق، ج 2، ص 215.
[6] . ابن شهر آشوب، مناقب، قم، انتشارات علامه، ج4، ص 77.
[7] . اربلي، پيشين، ص 214.
[8] . مفيد، پيشين، ج2، ص 491، و مجلسي، محمد باقر، بحارالانوار، بيروت، موسسه وفاء، چاپ دوم، 1403 هـ ، ج45، ص 329.
[9] . ابن شهر آشوب، مناقب، پيشين، ج4، ص 77.
[10] . رباني خلخالي، علي، چهره درخشان امام حسين ـ عليه السلام ـ ، قم، مكتب الحسين، 1379 ش، ص 22، به نقل از جنات الخلود، ص 23.
[11] . همان، و سيد محسن امين، في رحاب ائمه اهل بيت ـ عليهم السلام ـ ، ترجمه حسين وجداني، سروش، چاپ سوم، 1376، ج 4، ص 73، و ابن شهر آشوب، مناقب، قم، موسسه انتشارات علامه، ج 4، ص 77.
[12] . رباني خلخالي، علي، همان، ص 197، به نقل از معالي السبطين، ج 2، ص 214.
[13] . همان، ص 199، به نقل از ابصار العين في انصار الحسين، ص 368.
[14] . قمي، عباس، منتهي الامال، هجرت، چاپ پانزدهم، 1382 ش، ج 2، صص 701 ـ 638.
با توجه به منابع معتبر، همسران امام حسين ـ عليه السلام ـ پنج نفر مي باشند،[1] كه اسامي آنها در منابع تاريخي ضبط شده است و همگي داراي اولاد بودند. مرحوم شيخ عباس قمي (ره)، همسر ديگري براي امام حسين ـ عليه السلام ـ ذكر كرده است كه نام او معلوم نيست و صاحب حمل بوده، بعد از شهادت امام حسين ـ عليه السلام ـ اسير شده و در نزديكي حلب طفل خود را سقط كرده است.[2]
شيخ مفيد تعداد اولاد آن حضرت را مرحوم شيخ مفيد (ره)، شش نفر، چهار پسر و دو دختر دانسته،[3] و بعضي از جمله علامه سيد محسن امين[4] و ابن خشاب[5]، نه فرزند، شش پسر و سه دختر براي حضرت ذكر كرده و برخي از منابع مثل ابن شهر آشوب در مناقب[6] و مرحوم اربلي در كشف الغمه، تعداد اولاد آن حضرت را ده نفر، شش پسر و 4 دختر،[7] و بعضي حتي بيشتر از ده نفر ذكر كرده اند.
با اين كه منابع در تعداد اولاد حضرت: اختلاف دارند ولي هر كدام به نوبه خود داراي اعتبار و ارزش هستند، پس با توجه به منابع مذكور، اسامي آنها همراه با نام هر يك ذكر مي شود.
1. علي بن الحسين، و كنيه او ابو محمد و ملقب به زين العابدين است و مادرش شاه زنان، شهر بانو دختر يزدگرد شاه ايران است.
2. علي بن الحسين الاصغر، معروف به علي اكبر كه در كربلا شهيد شد و مادرش ليلي، دختر ابو مرّة بن غزوة بن مسعود ثقفيه است.
3. جعفر بن الحسين، مادرش قضاعيه از قبيله قضاعه است.
4. عبد الله بن الحسين، و نام مادرش رباب، دختر امرء القيس است. كه همان عبدالله رفيع (شيرخوار) است و به علي اصغر معروف است.
5. سكينه بنت الحسين، مادر او نيز رباب، دختر امرء القيس است.
6. فاطمه، نام مادرش ام اسحاق دختر طلحه بن عبيد الله تيميه است.[8]
7. محمد، كه در كربلا شهيد شد و مادر او رباب، دختر امرء القيس است.[9]
8. علي اصغر، نام مادرش رباب. همان عبدالله بن حسين يا عبدالله رفيع است.[10]
9. زينب، نام مادر او معلوم نيست.[11]
10. رقيه ـ سلام الله عليها ـ مرحوم حائري مادرش را شهربانو دختر يزدگرد سوم ذكر كرده است،[12] و مطابق بعضي از نقلها ام اسحاق نام داشت.[13]
11. ديگر از زوجات حضرت ابا عبدالله، زني بوده كه نامش معلوم نيست و حامله بوده بعد از شهادت امام حسين ـ عليه السلام ـ اسير شده و هنگاميكه اهل بيت ـ عليهم السلام ـ را از كوفه به شام مي بردند در نزديكي حلب طفل خود را سقط كرده و اسمش محسن ابن حسين است.[14] و اين محل فعلاً در سوريه زيارتگاه است.
معرفي منابع جهت مطالعه بيشتر:
1. علي رباني خلخالي، ستاره درخشان شام، حضرت رقيه ـ سلام الله عليها ـ ص 195 ـ 190.
2. ابن شهر آشوب، مناقب، ج 4، ص 77.
--------------------------------------------------------------------------------
[1] . عماد زاده، زنان پيامبر اسلام ـ صلي الله عليه و آله ـ ، تهران، نشر محمد، بي تا، ص 406.
[2] . قمي، عباس، منتهي الامال، قم، هجرت، چاپ پانزدهم، 1382 ش، ج1، ص7 ـ 1.
[3] . مفيد، الارشاد، ترجمة محمد باقر ساعدي خراساني، اسلاميه، 1351 ش، ج2، ص 491.
[4] . امين، سيد محسن، في رحاب ائمه اهل بيت ـ عليهم السلام ـ ، ترجمه حسين وجداني، سروش، چاپ سوم، 1376 ش، ج4، ص 73.
[5] . علي بن عيسي الاربلي، كشف الغمه، ترجمه، حسين زوارئي، حقيقت، 1381 ق، ج 2، ص 215.
[6] . ابن شهر آشوب، مناقب، قم، انتشارات علامه، ج4، ص 77.
[7] . اربلي، پيشين، ص 214.
[8] . مفيد، پيشين، ج2، ص 491، و مجلسي، محمد باقر، بحارالانوار، بيروت، موسسه وفاء، چاپ دوم، 1403 هـ ، ج45، ص 329.
[9] . ابن شهر آشوب، مناقب، پيشين، ج4، ص 77.
[10] . رباني خلخالي، علي، چهره درخشان امام حسين ـ عليه السلام ـ ، قم، مكتب الحسين، 1379 ش، ص 22، به نقل از جنات الخلود، ص 23.
[11] . همان، و سيد محسن امين، في رحاب ائمه اهل بيت ـ عليهم السلام ـ ، ترجمه حسين وجداني، سروش، چاپ سوم، 1376، ج 4، ص 73، و ابن شهر آشوب، مناقب، قم، موسسه انتشارات علامه، ج 4، ص 77.
[12] . رباني خلخالي، علي، همان، ص 197، به نقل از معالي السبطين، ج 2، ص 214.
[13] . همان، ص 199، به نقل از ابصار العين في انصار الحسين، ص 368.
[14] . قمي، عباس، منتهي الامال، هجرت، چاپ پانزدهم، 1382 ش، ج 2، صص 701 ـ 638.
