پرسش :
وجود امام زمان را با توجه به اين كه كسى از كودكى تاكنون او را نديده وجود حضرت عيسى كه از كودكى در بين مردم زيست و رسالت خود را بيان داشت و مردم را رهبرى و هدايت فرمود چيست؟
پاسخ :
پاسخ اجمالى:
اگر مراد اين است كه اصلا كسى نديده حرفى است ناصواب چون در طول پنج سال تقريبا عادى زندگى مىكرد و امام حسن عسكرى(ع) مردم را به او ارجاع مىداد و در طول غيبت صغرى با نواب اربعه با مردم در ارتباط بوده است و در دوران غيبت كبرى هم عدهاى زيادى به محضر حضرت شرفياب شدهاند، و وجود حضرت چون خورشيد از پشت ابر نور افشانى مىكند و تشعشع آن همه سرزمينها را فرا گرفته است و اگر مراد اين است كه اكثريت او را نديدهاند، قابل قبول است.
پاسخ تشريحى:
اين ادعاى بزرگى است، كه گفته شد: "با توجه به اين كه كسى از كودكى تاكنون او را نديده!!" اگر مقصود پرسش كننده آن است كه هيچ كس او را تا بحال نديده، سخن ناصوابى است. و اگر مقصودش اين است كه اكثريت مردم او را نديدهاند، اين سخن قابل قبول است.
به هر حال امام زمان (عج) در سال 255 هجرى قمرى متولد گرديد و پنج سال از دوران زندگانى خود را ماند: بقيه افراد بشر و ديگر ائمه "عليه السلام" در خانه امام عسكرى "عليه السلام" گذارند و بر اساس روايات شيعه كسانى كه به امام حسن عسكرى "عليه السلام" مراجعه مىكردند، در برخى از موارد امام حسن عسكرى "عليه السلام" آنها را به امام زمان ارجاع مىداد و مىفرمود مسائل دينى و شرعى خود را از امام زمانتان بپرسيد.
آن بزرگوار در سن پنج سالگى به طور موقت از نظرها غايب گرديد كه در تاريخ شيعه از آن به دوران "غيبت صغرى" تعبير مىكنند، و بنابر نظر صحيح طول اين دوران 69 سال بوده است، از ويژگيهاى اين دوره اين بود كه امام زمان چهار "سفير" و نماينده خاص داشت كه به "نواب اربعه" مشهورند به ترتيب عبارت بودند از:
1- عثمان بن سعيد اسدى: او از اصحاب امام دهم و يازدهم نيز بوده است و آن بزرگواران بر عدالت و امانت دارى او تصريح نمودهاند.[1]
2- ابو جعفر محمد بن عثمان بن سعيد اسدى.
3- شيخ ابوالقاسم حسين بن روح نوبختى.
4- على بن محمد سمرى.
اين سفراء از سال 260 تا 329 سفارت آن حضرت را داشتند. "ابن بابويه" (شيخ صدوق) از "محمد بن عثمان بن سعيد" نقل كرده كه گفت: "به خدا سوگند كه حضرت صاحب الامر هر سال در موسم حج در كعبه و مشاعر[2] حاضر مىشود و مردم را مىبيند و مىشناسد و مردم او را مىبينند ولى نمىشناسند".[3]
بر اساس شواهد مسلم و قطعى در دوره "غيبت كبرى" (از سال 329 به بعد) نيز هزاران نفر به خدمت و محضر مبارك حضرت صاحب رسيدهاند، كه در كتابهائى كه در شرح حال آن حضرت نوشته شده است، مشروحاً ذكر شده است. براى اطلاع بيشتر مىتوانيد به كتابهاى "حق اليقين" علامه مجلسى و اصول كافى (كتاب الحجه) رجوع كنيد.
بنابراين ادعاى اين كه كسى آن حضرت را نديده نادرست است. آن حضرت از پرده غيب به امر خدا جهان را هدايت مىكند كه امام كاظم "عليه السلام" فرموده:
"لولا الحجة لساخت الارض باهلها"[4] (اگر حجت خدا نباشد، زمين اهل خود را مىبلعد و نابود شان مىكند).
همچنين از رسول اكرم "صلى اللَّه عليه و آله" روايت شده كه فرمود:
"ان الناس ينتفعون به فى غيبته كما ينتفعون من الشمس و دونها سحاب"[5] (مردم در غيبت او از وجود او استفاده مىكنند، همچنانكه از وجود خورشيد اگر در پس ابر هم باشد نفع مىبرند).
ما پيش از اين گفتيم: فلسفه امامت معصوم به مدت 250 سال براى آن است كه: پيامبر به دلائل مختلفى (كه آنها را هم قبلاً ذكر كرديم) موفق نشد تا وحى الهى را تفسير نمايد. و گفتيم امام يعنى اسلام شناس و مفسر قرآن از اين سخن چند نتيجه مىگيريم:
1- در طول 250 سال معارف اسلام و علوم و احكام دين توسط ائمه اطهار "عليه السلام" بيان و تفسير گرديد و در دوره امام صادق "عليه السلام" و امام باقر "عليه السلام" سازمان فكرى و فرهنگى شيعه شكل گرفت، بنابراين اگر كسى بخواهد توسط علوم و معارف آل محمد "صلى اللَّه عليه و آله" هدايت شود، اسلام، قرآن و معارف الهى را بشناسد، به اندازه كافى و لازم آثار آن بزرگواران در اختيار و دسترس موجود است.
2- اگر آن بزرگوار مانند ائمه ديگر "عليه السلام" در ظاهر بود، اين همه عمر نمىكرد، زيرا "سنت الهى" بر اين تعلق گرفته كسانى كه در ظاهر زندگى مىكنند عمرشان كوتاه باشد، همانند: پيامبران و ائمه "عليه السلام" و افراد ديگر اگر عيسى "عليه السلام" و "خضر" "عليه السلام" زندهاند، به اين دليل است كه آنها از نظرها غايب اند، وجود مقدس امام زمان "عليه السلام" چنين است و محكوم "سنت الهى" است كه براى طولانى شدن عمر شريفشان بايد از نظرها غايب باشند.
3- زيباترين تعبير را رسول اكرم "صلى اللَّه عليه و آله" به كار برده است كه روايت آن را در بالا ذكر نموديم. مگرنه آن است كه ما از وجود و بركات خورشيد استفاده و سود مىبريم، چه پيدا باشد و خواه در پس ابر قرار گرفته باشد، كه باز هم از نور و روشنائى آن بهرهمند مىشويم.
از مجموع مطالب ذكر شده نتيجه مىگيريم كه:
خورشيد مغرب هرگز غروب نمىكند، و همواره نور افشانى مىكند و تشعشع آن همه سرزمينهاى مغرب (عالم ظلمت و تاريكى) را فرا مىگيرد. و همه سالكان طريقت از فيوضات و بركات آن بهرهمند مىشوند، هر چند در پس ابر پنهان باشند.
منابع جهت مطالعه بيشتر:
1. جلوههاى پنهانى امام عصر(عج) حسين علىپور، تمام كتاب.
2. قيام و انقلاب مهدى به ضميمه شهيد استاد مطهرى، بخش اول كتاب.
3. مهدى انقلابى بزرگ، آيت ا... .كارم شيرازى، تمام كتاب.
--------------------------------------------------------------------------------
[1] . نگاه كنيد به كتاب "حق التيقين" مرحوم علامه مجلسى/310.
[2] . جمع مشعر.
[3] . همان مدرك/311.
[4] . اصول كافى، ج 1، (علميه اسلاميه)، كتاب الحجه.
[5] . ر.ك: "توضيح المراد" تعليقه بر شرح تجريد الاعتقاد، سيد هاشم حسين طهرانى چاپ تبريزى صفحه 688 سال 1378 ه ق.
پاسخ اجمالى:
اگر مراد اين است كه اصلا كسى نديده حرفى است ناصواب چون در طول پنج سال تقريبا عادى زندگى مىكرد و امام حسن عسكرى(ع) مردم را به او ارجاع مىداد و در طول غيبت صغرى با نواب اربعه با مردم در ارتباط بوده است و در دوران غيبت كبرى هم عدهاى زيادى به محضر حضرت شرفياب شدهاند، و وجود حضرت چون خورشيد از پشت ابر نور افشانى مىكند و تشعشع آن همه سرزمينها را فرا گرفته است و اگر مراد اين است كه اكثريت او را نديدهاند، قابل قبول است.
پاسخ تشريحى:
اين ادعاى بزرگى است، كه گفته شد: "با توجه به اين كه كسى از كودكى تاكنون او را نديده!!" اگر مقصود پرسش كننده آن است كه هيچ كس او را تا بحال نديده، سخن ناصوابى است. و اگر مقصودش اين است كه اكثريت مردم او را نديدهاند، اين سخن قابل قبول است.
به هر حال امام زمان (عج) در سال 255 هجرى قمرى متولد گرديد و پنج سال از دوران زندگانى خود را ماند: بقيه افراد بشر و ديگر ائمه "عليه السلام" در خانه امام عسكرى "عليه السلام" گذارند و بر اساس روايات شيعه كسانى كه به امام حسن عسكرى "عليه السلام" مراجعه مىكردند، در برخى از موارد امام حسن عسكرى "عليه السلام" آنها را به امام زمان ارجاع مىداد و مىفرمود مسائل دينى و شرعى خود را از امام زمانتان بپرسيد.
آن بزرگوار در سن پنج سالگى به طور موقت از نظرها غايب گرديد كه در تاريخ شيعه از آن به دوران "غيبت صغرى" تعبير مىكنند، و بنابر نظر صحيح طول اين دوران 69 سال بوده است، از ويژگيهاى اين دوره اين بود كه امام زمان چهار "سفير" و نماينده خاص داشت كه به "نواب اربعه" مشهورند به ترتيب عبارت بودند از:
1- عثمان بن سعيد اسدى: او از اصحاب امام دهم و يازدهم نيز بوده است و آن بزرگواران بر عدالت و امانت دارى او تصريح نمودهاند.[1]
2- ابو جعفر محمد بن عثمان بن سعيد اسدى.
3- شيخ ابوالقاسم حسين بن روح نوبختى.
4- على بن محمد سمرى.
اين سفراء از سال 260 تا 329 سفارت آن حضرت را داشتند. "ابن بابويه" (شيخ صدوق) از "محمد بن عثمان بن سعيد" نقل كرده كه گفت: "به خدا سوگند كه حضرت صاحب الامر هر سال در موسم حج در كعبه و مشاعر[2] حاضر مىشود و مردم را مىبيند و مىشناسد و مردم او را مىبينند ولى نمىشناسند".[3]
بر اساس شواهد مسلم و قطعى در دوره "غيبت كبرى" (از سال 329 به بعد) نيز هزاران نفر به خدمت و محضر مبارك حضرت صاحب رسيدهاند، كه در كتابهائى كه در شرح حال آن حضرت نوشته شده است، مشروحاً ذكر شده است. براى اطلاع بيشتر مىتوانيد به كتابهاى "حق اليقين" علامه مجلسى و اصول كافى (كتاب الحجه) رجوع كنيد.
بنابراين ادعاى اين كه كسى آن حضرت را نديده نادرست است. آن حضرت از پرده غيب به امر خدا جهان را هدايت مىكند كه امام كاظم "عليه السلام" فرموده:
"لولا الحجة لساخت الارض باهلها"[4] (اگر حجت خدا نباشد، زمين اهل خود را مىبلعد و نابود شان مىكند).
همچنين از رسول اكرم "صلى اللَّه عليه و آله" روايت شده كه فرمود:
"ان الناس ينتفعون به فى غيبته كما ينتفعون من الشمس و دونها سحاب"[5] (مردم در غيبت او از وجود او استفاده مىكنند، همچنانكه از وجود خورشيد اگر در پس ابر هم باشد نفع مىبرند).
ما پيش از اين گفتيم: فلسفه امامت معصوم به مدت 250 سال براى آن است كه: پيامبر به دلائل مختلفى (كه آنها را هم قبلاً ذكر كرديم) موفق نشد تا وحى الهى را تفسير نمايد. و گفتيم امام يعنى اسلام شناس و مفسر قرآن از اين سخن چند نتيجه مىگيريم:
1- در طول 250 سال معارف اسلام و علوم و احكام دين توسط ائمه اطهار "عليه السلام" بيان و تفسير گرديد و در دوره امام صادق "عليه السلام" و امام باقر "عليه السلام" سازمان فكرى و فرهنگى شيعه شكل گرفت، بنابراين اگر كسى بخواهد توسط علوم و معارف آل محمد "صلى اللَّه عليه و آله" هدايت شود، اسلام، قرآن و معارف الهى را بشناسد، به اندازه كافى و لازم آثار آن بزرگواران در اختيار و دسترس موجود است.
2- اگر آن بزرگوار مانند ائمه ديگر "عليه السلام" در ظاهر بود، اين همه عمر نمىكرد، زيرا "سنت الهى" بر اين تعلق گرفته كسانى كه در ظاهر زندگى مىكنند عمرشان كوتاه باشد، همانند: پيامبران و ائمه "عليه السلام" و افراد ديگر اگر عيسى "عليه السلام" و "خضر" "عليه السلام" زندهاند، به اين دليل است كه آنها از نظرها غايب اند، وجود مقدس امام زمان "عليه السلام" چنين است و محكوم "سنت الهى" است كه براى طولانى شدن عمر شريفشان بايد از نظرها غايب باشند.
3- زيباترين تعبير را رسول اكرم "صلى اللَّه عليه و آله" به كار برده است كه روايت آن را در بالا ذكر نموديم. مگرنه آن است كه ما از وجود و بركات خورشيد استفاده و سود مىبريم، چه پيدا باشد و خواه در پس ابر قرار گرفته باشد، كه باز هم از نور و روشنائى آن بهرهمند مىشويم.
از مجموع مطالب ذكر شده نتيجه مىگيريم كه:
خورشيد مغرب هرگز غروب نمىكند، و همواره نور افشانى مىكند و تشعشع آن همه سرزمينهاى مغرب (عالم ظلمت و تاريكى) را فرا مىگيرد. و همه سالكان طريقت از فيوضات و بركات آن بهرهمند مىشوند، هر چند در پس ابر پنهان باشند.
منابع جهت مطالعه بيشتر:
1. جلوههاى پنهانى امام عصر(عج) حسين علىپور، تمام كتاب.
2. قيام و انقلاب مهدى به ضميمه شهيد استاد مطهرى، بخش اول كتاب.
3. مهدى انقلابى بزرگ، آيت ا... .كارم شيرازى، تمام كتاب.
--------------------------------------------------------------------------------
[1] . نگاه كنيد به كتاب "حق التيقين" مرحوم علامه مجلسى/310.
[2] . جمع مشعر.
[3] . همان مدرك/311.
[4] . اصول كافى، ج 1، (علميه اسلاميه)، كتاب الحجه.
[5] . ر.ك: "توضيح المراد" تعليقه بر شرح تجريد الاعتقاد، سيد هاشم حسين طهرانى چاپ تبريزى صفحه 688 سال 1378 ه ق.
.jpg "نحوه برخورد و رفتار امام رضا علیه السلام با مردم چگونه بوده است؟")
