پرسش :

پرنده اي كه حضرت عيسي ـ عليه السلام ـ از گل درست كرده، بعضي گويند: كه خفّاش بوده؟ آيا درست است يا خير؟

پاسخ :
معجزه يكي از نشانه هاي پيغمبران و امامان ـ عليهم السلام ـ بوده است؛ كه ديگران از آن عاجز بودند، مثل اژدها شدن عصاي حضرت موسي ـ عليه السلام ـ و زنده كردن مرده ها توسط حضرت عيسي ـ عليه السلام ـ و ده ها معجزه از پيامبر اسلام ـ صلي الله عليه و آله ـ از قبيل شق القمر و... كه منكران پيامبر با ديدن آن تسليم مي شدند، گرچه بعضي ها، همانند ابوجهل هرگز نمي پذيرفتند.
يكي از پيغمبراني كه داراي معجزه بود، حضرت عيسي ـ عليه السلام ـ است كه از گل پرنده اي ساخت، و خداوند در آن روح دميده. كه بعضي از مفسران گويند: پرنده اي كه حضرت عيسي ـ عليه السلام ـ درست كرده بود شبيه خفاش بود.[1]
نيز در تفسير اثني عشري آمده، مفسرين گفته اند آن پرنده خفاش بود و علت آن هم اين است كه در ميان مرغان، خلقتش عجيب تر و تمام تر مي باشد[2] چنان چه حضرت اميرالمؤمنين ـ عليه السلام ـ در نهج البلاغه مي فرمايد: از صنعت هاي لطيفه و حكمت هاي عجيبة الهيه چيزي است كه به ما نشان داده از علوم و معارف مشكله در خلقت خفاش: روشنايي چشم هاي او را مي بندد و تاريكي چشم هاي او را باز مي كند، يعني روشنايي آفتاب كه سبب باز شدن هر چشمي و موجب نور بصر است چشم خفاش را مي بندد و مانع ديدن او مي شود و برعكس تاريكي شب كه مانع بصر هر حيواني است به قدرت كامله الهي باز مي گرداند چشم او را و سبب ديدن او مي شود.[3]
و در تفسير شريف لاهيجي چنين آمده كه از احاديث اهل بيت ـ عليهم السلام ـ استفاده مي شود كه مراد از آن پرنده خفاش است.[4]
مرحوم شيخ صدوق در كتاب خصال خود از امام ـ عليه السلام ـ چنين نقل مي كند كه: در مسجد كوفه شخصي از اهل شام از اميرالمؤمنين ـ عليه السلام ـ پرسيد كه: أخبرني عن ستة لم يركضوا في رحم؟ فقال: آدم، و حواء، و كبش إبراهيم، و عصا موسي، و ناقة صالح، و الخفاش الذي عمله عيسي بن مريم فطار بإذن الله عزوجل آن شش چيز كه از شكم مادر متولد نشدند كدامند؟ و حضرت در جواب فرمودند: آدم و حوا و قوچ ابراهيم و عصاي موسي و ناقة صالح پيغمبر و خفاشي كه حضرت عيسي او را درست كرده بود، سپس با اذان پروردگار پرواز كرد.[5]
لازم به ذكر است كه اين گونه احاديث از گوشه هايي از درياي علم اميرالمؤمنين ـ عليه السلام ـ پرده بر مي دارند.
معرفي منابع جهت مطالعه بيشتر:
1. علل الشرائع؛ شيخ صدوق، نجف، حيدريه، 1386ه‍ ق، ج2، ص596.
2. عيون اخبار الرضا؛ شيخ صدوق، بيروت، موسسه اعلمي مطبوعات، چاپ اول، 1404ه‍ ق، ج2، ص221.
3. بحارالانوار، علامه محمد باقر مجلس، بيروت، موسسه الوفاء، دوم، 1403ه‍ ق، ج10، ص79 و ج11، ص36.
--------------------------------------------------------------------------------
[1] . عروسي حويزي، عبدعلي؛ نورالثقلين، قم، العلميه، دوم، بي تا، ج1، ص343.
جرجائي، حسين، تفسير گازر، تهران، دانشگاه، اول، 1337ه‍ ش، ج2، ص49.
واعظ كاشفي، حسين، تفسير مواهب عليه، تهران، كتابفروش اقبال، اول، 1317ه‍ ش، ج1، ص148.
[2]. نهج البلاغه، صبحي صالح، قم، دارالهجره، خطبه 155، ص217.
[3] . حسيني شاه عبدالعظيمي، حسين، تفسير اثني عشري، تهران، ميقات، اول، ج2، ص106.
[4] . شريف الاهيجي، محمد شيخعلي، تفسير لاهيجي، تهران، موسسه مطبوعاتي علمي، ج1، ص326.
[5] . صدوق، محمد بن علي، الخصال، قم، جامعه مدرسين، دوم، 1403ه‍ ق، جزء اول، ص322.