پرسش :
علل بي‌ميلي كودكان به صبحانه چیست؟
پاسخ :
بعد از يك دوره غذا نخوردن در طول شب و هضم مواد غذايي در طول شب، خوردن يك صبحانه كامل، انرژي مورد نياز براي فعاليت‌هاي روزانه را تا پيش از ظهر كه ميزان فشار كاري و فعاليت در اين ساعات براي بيشتر ما بيشتر از ساعات واپسين روز است، فراهم خواهد آورد. مصرف ميوه‌ها و غلات پرفيبر به عنوان صبحانه، اشتهاي شما را تا ظهر كنترل كرده و شما را از پرخوري در طول روز باز مي‌دارد. مطالعات مختلف نشان ميدهند، كساني‌كه صبحانه را از قلم مي‌اندازند، بعدا انرژي مورد نياز خود را در طول روز از غذاهاي شيرين و ناسالم به دست مي‌آورند. فراموش نكنيد سلول‌هاي مغز انسان ذخيره ناچيزي از گلوكز را دارند و به كمبود قند خون بسيار حساسند و به راحتي اگر با مصرف صبحانه كامل و مغزي مواد مورد نياز را در آغاز صبح در اختيارشان قرار ندهيد، كارايي‌شان تا حد زيادي كاهش يافته و شما دچار سرگيجه، ضعف، اختلال حواس و عدم تمركز و دقت در طي انجام فعاليت‌هاي روزانه خواهيد شد. اما لازم است به اين نكته توجه كنيم كه نبايد براي تامين نياز بدن به قند، از قندهاي تصفيه شده و شيريني‌ها در صبحانه استفاده كنيم. اينگونه از مواد غذايي حاوي كالري بسيار بالا بدون مواد غذايي ضروري هستند. خوراكي‌ها و نوشيدني‌هاي شيرين باعث مي‌شوند، انرژي شما به سرعت بالا رود و اندكي بعد شما را به سطح انرژي پايين‌تر از حالت اول، پايين خواهند انداخت. معمولا خوردن اين مواد غذايي در صبحانه باعث مي‌شوند با وجود اينكه صبحانه خورده‌ايد ولي احساس گرسنگي بيشتري در طول روز كنيد. براي جلوگيري از افتادن ناگهاني قند خونتان در صبحانه از حبوبات مانند عدسي و غلات مانند نان و برشتوك استفاده كنيد. ميوه‌هاي تازه يا كنسرو شده نيز گزينه‌هاي مناسبي براي صبحانه هستند ولي فراموش نكنيد آب‌ميوه‌هاي شيرين شده صنعتي ارزش غذايي لازم به عنوان صبحانه را ندارند و به جاي آنها خودتان در منزل آب‌ميوه‌هاي تازه را گرفته و به عنوان آب‌ميوه استفاده كنيد. صبحانه باتري انرژي شما را در آغاز روز پر خواهد كرد تا بتوانيد در طول روز از اين انرژي استفاده كنيد.
علل بي‌ميلي كودكان به صبحانه
تكراري و يكنواخت بودن صبحانه:
كودكي كه هر روز مجبور است همان نان و چاي و پنير را در همان ظرف‌ها و شكل هميشگي ميل كند (به عنوان صبحانه بخورد) ممكن است علاقه و ميل خود ار از دست بدهد. در اين روزها كه اكثر مادران به دليل اشتغال، صبحانه را به صورت حاضري و سريع در اختيار كودك قرار ميدهند، اين مشكل حادتر به نظر مي‌رسد. با تغييرات كوچكي مي‌توان كودك را به يك صبحانه‌خور حرفه‌اي تبديل كرد، كار چندان دشواري نيست، بچه‌ها خيلي راحت راضي مي‌شوند، فقط كافي است شما در روزهاي مختلف هفته، صبحانه‌هاي مختلفي را مثل تخم‌مرغ و نان، شير و پنير و نان و يا حتي فرني را تهيه كرده و همچنين براي صرف صبحانه به كودك فرصت دهيد و تند‌تند نگوييد :<زود باش، دير شد>!
ترس و اضطراب كودك
بعضي از كودكان به دليل ترس و نگراني از رفتن به مدرسه، صبح‌ها علاقه‌اي به خوردن صبحانه نشان نمي‌دهند. همچنين مشاجرات و دعواهاي پدر و مادر مي‌تواند بر اشتهاي كودك براي خوردن صبحانه اثر بگذارد.
علاقه كودك به غذاهاي ديگر به عنوان صبحانه
بعضي كودكان غذاهاي رايج و معمول براي صبحانه مثل شير، پنير، كره و... را دوست ندارند و ممكن است به دلايل مختلف مانند الگوهاي غذايي و مصرفي اعضاي خانواده، غذاهاي گرم (ساندويج حليم،عدسي، فرني، شيربرنج) را براي صبحانه ترجيح بدهند،اگر كودك شما در اين گروه از بچه‌ها قرار مي‌گيرد، منعي ندارد كه با رعايت ملاحظات سلامتي و نوع سليقه و ذائقه كودك اين غذاها را به عنوان صبحانه در اختيار كودك قرار دهيد. شايد شما تصور كنيد اين غذاها سنگين و حجيم هستند، ولي بهتر از آن است كه كودك گرسنه راهي مدرسه شده و دچار اختلالاتي مانند سرگيجه، تهوع و ضعف شود. به علاوه بسياري از اين غذاها مانند فرني و حليم مواد غذايي غني و كاملي هستند و انرژي لازم را تا ظهر براي كودك فراهم مي‌كنند.
يكي ديگر از دلايل بي‌اشتهايي كودكان براي خوردن صبحانه، خوردن شام در ساعات انتهايي شب است، بنابراين سعي كنيد كودك شما سرشب شام بخورد و شب‌ها در ساعت معيني بخوابد تا بتواند صبح زود، به راحتي از خواب بيدار شده و ميل كافي به صبحانه داشته باشد. همچنين والدين بايد صبحانه را وعده غذايي مهم تلقي كنند و كودكشان را به خوردن آن تشويق كنند. مطالعات نشان ميدهند پدر و مادرهايي كه صبحانه را حذف مي‌كنند، فرزندانشان نيز معمولا چنين كاري انجام داده و از الگوي رفتاري والدين خود تبعيت مي‌كنند.
عسل
ماده اصلي عسل، شهد گل‌ها و گياهان معطر و شفا‌بخش است كه توسط زنبوران عسل پس از مكيدن، تغليظ شده و تغيير شكل داده و به عنوان يك غذاي خوشمزه و كامل در دسترس انسان قرار مي‌گيرد. عسل، ماده غذايي غني از مواد مورد نياز بدن و انرژي‌بخش است و ميل كردن آن در صبحانه، مي‌تواند انرژي شما را تا ظهر فراهم كند، چون 08 درصد آن قندهاي ساده (گلوكزولولز) ساده است و 001 گرم آن 523 كالري در بدن توليد مي‌كند. اين قندهاي ساده موجود در عسل پس از خوردن به سرعت جذب مي‌شوند و انرژي مورد نياز بدن را تامين بدن را تامين مي‌كنند. اگر شما قرار است در طول روز فعاليت ورزشي انجام دهيد، بهتر است در صبحانه عسل ميل كنيد، چون در عرض چند دقيقه به شما انرژي مي‌دهد و تحمل بافتي و قدرت ترميم را افزايش خواهد داد. فراموش نكنيد عسل حاوي تعدادي از ويتامين‌ها مانند ويتامين C و K است و اسيد‌آمينه‌هايي مانند ريبوفلاوين وتيامين را داراست كه در ساختن پروتئين‌هاي مختلف موجود در بدن مانند پوست، عضله، خون و ... استفاده مي‌شوند. ابوعلي‌سينا در كتاب قانون، عسل را اكسير‌جواني و زيبايي و سلامت مي‌داند. در تحقيقاتي كه در سال‌هاي اخير انجام شده است، نشان داده شده كه عسل در درمان عفونت‌هاي بر‌جاي مانده از عمل سزارين و سوختگي از آنتي‌بيوتيك‌هاي مرسوم كارآمدتر است و با باكتري‌هاي زيادي مثل اي‌كولا‌ي، سالمونلا و هليكوباكتر مبارزه مي‌كند. يك قاشق چايخوري عسل در صبحانه، مانع رشد باكتري خطرناكي به نام هليكوباكتر شده كه باعث زخم‌معده مي‌شود. برخي اعتقاد دارند كه اين اثر ضدباكتري عسل به علت اسيدي بودن آن است ولي مطالعات نشان داده است كه عسل حاوي يك ماده آنتي‌اكسيدان به‌نام پراكسيد هيدروژن است كه قادر است با آن باكتري‌ها را نابود كند. عسل به‌عنوان يك مرهم طبيعي براي زخم‌ها محسوب شده كه علاوه بر اثر ضدميكروبي، محيطي مناسب براي رشد مجدد و ترميم بافت فراهم مي‌كند. در طب جديد شيوه درماني جديدي به نام <عسل درماني> پايه‌گذاري شده است. شما هم مي‌توانيد عسل درماني را با اضافه كردن اين خوراكي چسبناك به صبحانه خود، در منزلتان پايه‌گذاري كنيد. اگر ظرف عسل صبحانه شما شكرك زده است، عصباني نشويد و به تقلبي بودن عسل شك نكنيد، اتفاقا عسلي كه شكرك مي‌زند، مرغوب است و عسلي كه شكرك بزند حتما خالص است. عسل به علت درصد بالاي مواد قندي، يك ماده جامد است كه تحت شرايط خاصي به مايع تبديل شده است، تمام انواع عسل‌ها پس از مدت زمان معيني بر اساس شرايط بسته‌بندي و نگهداري متبلور و جامد شده و به اصطلاح شكرك مي‌زند. حال اگر دوست نداريد عسل شكرك زده ميل كنيد، شيشه عسل را در آب جوش قرار دهيد و هنگامي‌كه آخرين بلور (شكرك) محو شد، آن را از آب جوش خارج كنيد. نوش جان.
چاي
چاي شيرين در سفره صبحانه كمتر ايراني پيدا نمي‌شود و عطر چاي و نان، آغاز يك روز خوش را برايمان رقم مي‌زند. چاي پس از آب، پرمصرف‌ترين نوشيدني دنياست و روزانه يك ميليارد فنجان چاي در دنيا نوشيده مي‌شود. اكثر ما به چاي سياه عادت كرده‌ايم ولي انواع ديگر چاي مثل چاي سبز (تخمير نشده) و چاي اولانگ و پوچونگ (نيمه تخميري) هم وجود دارند كه بد نيست آنها را در سفره صبحانه تجربه كنيد. مصرف چاي دم‌كرده هنگام صبحانه موجب تسريع حركات تنفسي، سرعت گردش خون و رفع خواب‌آلودگي و گوارش بهتر غذا مي‌شود. چاي علاوه بر كافئين، پروتئين و كربوهيدرات دارد. چاي داراي ويتامين‌هاي متعددي از گروه B و اسيدفوليك )C( است و برگ‌سبز چاي غني از ويتامين C هستند. جوهرمازو (تانن) بخش اصلي چاي است. طعم تلخ چاي مربوط به همين ماده است، پزشكان نوشيدن چاي‌سبز را كه حاوي تانن زيادي است، به علت اثرات آرام‌بخشي و مسكن آن بر معده و روده توصيه مي‌كنند. يك عيب تانن چاي اين است كه، از جذب مواد معدني به ويژه آهن ممانعت مي‌كند. چاي و پلي‌فنل‌هاي موجود در آن نقش بازدارنده عليه بسياري از كارسينوژن‌ها (سرطان‌ها) دارد. نتايج يك تحقيق در هلند نشان داد، خطر سكته قلبي براي مرداني كه روزانه 4 فنجان چاي مي‌نوشند، 07 درصد كمتر است. چاي از ايجاد لخته‌هاي خطرناك كه منجر به سكته قلبي و مغزي مي‌شوند، جلوگيري مي‌كند و در كنترل فشار خون نيز مفيد است. مطالعات ديگري نشان داده است مردم ژاپن كه بيشتر از ساير ملل چاي مي‌نوشند، كمتر به آلزايمر (زوال عقل) مبتلا مي‌شوند. چاي غني از فوايد بوده با مقاوم ساختن دندان‌ها در برابر پوسيدگي، ميزان پوسيدگي دندان‌ها را كاهش مي‌دهد
بر اساس مطالعات جديد چاي با پيشگيري از تشكيل پلاك ميكروبي، برخي باكتري‌هاي دنداني را كه مي‌تواند باعث بيماري لثه شود، نابود مي‌كند. افزودن شكر به چاي مي‌تواند از اثر ضد پوسيدگي چاي بكاهد همچنين بعضي محققان اعتقاد دارند افزودن ليمو‌ترش به چاي اثر آن را كاهش مي‌دهد. چاي‌سبز و سياه هر دو براي سلامت مفيدند اما چاي سبز چون عمل واكسيناسيون روي برگ‌هاي آن انجام نگرفته، خاصيتش از چاي سياه بيشتر است. چاي‌هاي گياهي نيز دم كرده برگ گياهان مختلف (بابونه ... ) هستند و گفته مي‌شود حاوي رنگدانه‌هاي بدون كافئين هستند، اگر حساسيت بيماري داريد، نبايد از اين چاي‌هاي گياهي استفاده كنيد.
شير و لبنيات
نوشيدن يك ليوان شير به عنوان صبحانه، نوشيدن يك ليوان مواد غذايي كامل و باارزش است. مواد غذايي همين يك ليوان شير، به سه بخش آب، چربي و مواد جامد غير چرب كه شامل پروتئين‌هاي شير (كازئين، آلبومين و گلوبولين) و مواد معدني (كلسيم و فسفر) و لاكتوز است، تقسيم مي‌شود. شير شامل تمام اسيد‌هاي آمينه ضروري بدن براي ساختن پروتئين‌ها ست. قند شير، لاكتوز نام دارد كه شيريني آن 03 بار از قند و شكر كمتر است، لاكتوز چاق كننده نيست و مصرف آن براي بيماران ديابتي مضر نيست. بسياري از شيرهايي كه از سوپر ماركت‌ها تهيه مي‌كنيم مقداري آب به آنها اضافه شده است كه از وزن مخصوص شير مي‌كاهد و به اصطلاح شير را رقيق و سبك مي‌كند، از طرف ديگر شيرهاي كم‌چرب كه در بازار موجودند، بخشي از چربي خود را از دست داده‌اند. شير پاستوريزه را نبايد جوشاند چون از ارزش غذايي‌اش كاسته مي‌شود.
همچنين اين باور عمومي غلط است كه شيرهاي استرل يزه به دليل ماندگاري طولاني فاقد ارزش غذايي هستند، شير در سيستم‌هاي صنعتي تهيه مواد غذايي به گونه‌اي تهيه مي‌شود كه كمترين صدمه‌اي به ارزش غذايي آن وارد نمي‌شود. همان‌طور كه معروف است شير از پوكي استخوان پيشگيري مي‌كند و باعث استحكام دندان‌ها مي‌شود و به اين دليل غني بودن آن از اصطلاح معدني <كلسيم و فسفر> است. دانشمندان انگليسي دريافته‌اند مصرف شير، پنير، خامه و كره از بيماري آسم در كودكان پيشگيري مي‌كند. بر اساس آمارهاي موجود، در حال حاضر مصرف سرانه شير و فرآورده‌هاي لبني در ايران 57 گرم در سال برآورد شده است و اين رقم در كشورهاي اروپايي 053 تا005كيلوگرم است. بنابراين اين مسوليت مادران خانواده است كه شير را در كنار چاي و پنير و نان به سفره صبحانه اضافه كنند .تصورش را بكنيد اگر همه ما از فردا صبح يك ليوان شير هنگام صبحانه بنوشيم، سرانه ملي ما چقدر افزايش خواهد يافت. فردا صبح يك ليوان شير را فراموش نكنيد.
نان
هر كدام از ما نان مختلفي را براي صبحانه ترجيح مي‌دهيم، از نان لواش گرفته تا سنگك و بربري و ما ايرانيان نان را بركت سفره مي‌شناسيم و براي آن ارزش و احترام زيادي قائل هستيم. امروزه انواع متفاوتي از نان‌ها در بازار موجود است.
نان سفيد: ناني است كه از آرد سفيد تهيه شده، يعني آردي كه در تهيه آن فقط از دانه غلات استفاده مي‌شود.
نان قهوه‌اي: ناني است كه در تهيه آن، دانه و 01 درصد پوسته دانه (سبوس) به كار رفته است.
نان كامل: ناني است كه در تهيه آرد آن، دانه كامل گندم (دانه به همراه سبوس) به كار رفته است.
نان جوانه گندم: ناني است كه به آرد آن، پودر جوانه گندم اضافه كرده‌اندنان غلات: ناني قهوه‌اي است كه به آن، ديگر انواع غلات را به صورت دانه كامل (پوسته به همراه دانه) اضافه كرده‌اند. اكثر شما ايرانيان از نان لواش به عنوان صبحانه استفاده مي‌كنيد. نان لواش ناني نرم، تخت و نازك است كه از آردآب و خميرمايه و نمك به دست مي‌آيد. نان تست نوعي نان ورقه شده انگليسي است كه با قرار دادن در برابر حرارت برشته مي‌شود. معمولا نان تست را با قرار دادن داخل دستگاه برقي تسترويافن، برشته مي‌كنند. براي وعده صبحانه در اكثر نقاط دنيا از نان تست استفاده مي‌شود. همچنين استفاده از اين نوع نان براي صبحانه به افرادي كه ناراحتي‌هاي معده و روده دارند و دچار اسهال شده‌اند، توصيه مي‌شود. امروزه متخصصان تغديه استفاده از نان‌هايي كه از غلات تهيه مي‌شوند و به نان سبوس‌دار معروف شده‌اند را براي صبحانه و ساير وعده‌هاي غذايي توصيه مي‌كنند، مطالعات نشان ميدهند نان سياه مي‌تواند از ديابت، بيماري‌هاي قلبي، استئوپروز و شكستگي استخوان جلوگيري كند. همچنين ميزان فيبر در نان سياه از ساير نان‌ها بيشتر است. آرد سياه محتوي كلسيم روزانه را فراهم مي‌كند، پس مي‌توان گفت نان يكي از منابع كلسيم است و از پوكي استخوان پيشگيري مي‌كند. يكي ديگر از عناصري كه در نان سياه وجود دارد، آهن است. كمبود آهن موجب بي‌حالي، سستي و خواب‌آلودگي و كم‌خوني مي‌شود و اگر در اين مرحله درمان نشود، بر روي اعصاب و مغز اثر مي‌گذارد. آهن موجود در اين نان به رشد سلول‌هاي عصبي كودك كمك كرده و باعث باهوشي مي‌شود.
مردم دنيا صبحانه چه مي‌خورند
شايد اگر بعضي از غذاهايي كه مردم ساير كشورها به‌عنوان صبحانه مي‌خورند، مرور كنيم، تعجب كنيم كه چه غذاهاي سنگيني هستند ولي به طور كلي به نظر مي‌رسد مردم اكثر كشورها به‌صورت سنتي، وعده غذايي كاملي را براي صبحانه در نظر گرفته‌اند: الجزاير و كامرون در افريقا: در الجزاير صبحانه رايج در ميان اكثر مردم قهوه، نان فرانسوي و كره ومرباست، در حالي كه مردم كشور كامرون غذاهاي پختني را ترجيح ميدهند و از لوبيا و ذرت‌پخته و تخم مرغ و املت و يك نوع ماكاروني خاص به‌عنوان صبحانه استفاده مي‌كنند.ژاپن و كره در آسيا: صبحانه در ژاپن شامل يك نوع سوپ مخصوص، برنج با چاشني‌هاي مختلف و ماهي و تخم‌مرغ است. همچنين سبزي‌هاي شور چاشني ديگر صبحانه در ميان ژاپني‌هاست. در كره، صبحانه وعد‌ه‌غذايي جداگانه‌اي محسوب نمي‌شود و غذاهاي صرف شده در صبحانه فرق چنداني با ساير وعده‌هاي غذايي ندارد.استراليا: صبحانه استراليايي‌ها بسيار شبيه ساير كشورهاي اروپايي و امريكايي است و شامل انواع ميوه‌ها، برشتوك و نان تست و آب‌ميوه است. انگليس و ايتاليا: صبحانه مردم ايتاليا شامل شير گرم و قهوه و يك نوع بيسكويت مخصوص است اما مردم سنتي انگليس به يك صبحانه بسيار كامل شامل گوجه‌فرنگي، لوبيا، قارچ، نان‌تست، ماهي دودي و گوشت و قهوه عادت دارند. ولي امروزه اكثر مردم اين كشور كمتر صبحانه كامل سنتي خود را صرف مي‌كنند.
منبع: www.farstak.com
بعد از يك دوره غذا نخوردن در طول شب و هضم مواد غذايي در طول شب، خوردن يك صبحانه كامل، انرژي مورد نياز براي فعاليت‌هاي روزانه را تا پيش از ظهر كه ميزان فشار كاري و فعاليت در اين ساعات براي بيشتر ما بيشتر از ساعات واپسين روز است، فراهم خواهد آورد. مصرف ميوه‌ها و غلات پرفيبر به عنوان صبحانه، اشتهاي شما را تا ظهر كنترل كرده و شما را از پرخوري در طول روز باز مي‌دارد. مطالعات مختلف نشان ميدهند، كساني‌كه صبحانه را از قلم مي‌اندازند، بعدا انرژي مورد نياز خود را در طول روز از غذاهاي شيرين و ناسالم به دست مي‌آورند. فراموش نكنيد سلول‌هاي مغز انسان ذخيره ناچيزي از گلوكز را دارند و به كمبود قند خون بسيار حساسند و به راحتي اگر با مصرف صبحانه كامل و مغزي مواد مورد نياز را در آغاز صبح در اختيارشان قرار ندهيد، كارايي‌شان تا حد زيادي كاهش يافته و شما دچار سرگيجه، ضعف، اختلال حواس و عدم تمركز و دقت در طي انجام فعاليت‌هاي روزانه خواهيد شد. اما لازم است به اين نكته توجه كنيم كه نبايد براي تامين نياز بدن به قند، از قندهاي تصفيه شده و شيريني‌ها در صبحانه استفاده كنيم. اينگونه از مواد غذايي حاوي كالري بسيار بالا بدون مواد غذايي ضروري هستند. خوراكي‌ها و نوشيدني‌هاي شيرين باعث مي‌شوند، انرژي شما به سرعت بالا رود و اندكي بعد شما را به سطح انرژي پايين‌تر از حالت اول، پايين خواهند انداخت. معمولا خوردن اين مواد غذايي در صبحانه باعث مي‌شوند با وجود اينكه صبحانه خورده‌ايد ولي احساس گرسنگي بيشتري در طول روز كنيد. براي جلوگيري از افتادن ناگهاني قند خونتان در صبحانه از حبوبات مانند عدسي و غلات مانند نان و برشتوك استفاده كنيد. ميوه‌هاي تازه يا كنسرو شده نيز گزينه‌هاي مناسبي براي صبحانه هستند ولي فراموش نكنيد آب‌ميوه‌هاي شيرين شده صنعتي ارزش غذايي لازم به عنوان صبحانه را ندارند و به جاي آنها خودتان در منزل آب‌ميوه‌هاي تازه را گرفته و به عنوان آب‌ميوه استفاده كنيد. صبحانه باتري انرژي شما را در آغاز روز پر خواهد كرد تا بتوانيد در طول روز از اين انرژي استفاده كنيد.
علل بي‌ميلي كودكان به صبحانه
تكراري و يكنواخت بودن صبحانه:
كودكي كه هر روز مجبور است همان نان و چاي و پنير را در همان ظرف‌ها و شكل هميشگي ميل كند (به عنوان صبحانه بخورد) ممكن است علاقه و ميل خود ار از دست بدهد. در اين روزها كه اكثر مادران به دليل اشتغال، صبحانه را به صورت حاضري و سريع در اختيار كودك قرار ميدهند، اين مشكل حادتر به نظر مي‌رسد. با تغييرات كوچكي مي‌توان كودك را به يك صبحانه‌خور حرفه‌اي تبديل كرد، كار چندان دشواري نيست، بچه‌ها خيلي راحت راضي مي‌شوند، فقط كافي است شما در روزهاي مختلف هفته، صبحانه‌هاي مختلفي را مثل تخم‌مرغ و نان، شير و پنير و نان و يا حتي فرني را تهيه كرده و همچنين براي صرف صبحانه به كودك فرصت دهيد و تند‌تند نگوييد :<زود باش، دير شد>!
ترس و اضطراب كودك
بعضي از كودكان به دليل ترس و نگراني از رفتن به مدرسه، صبح‌ها علاقه‌اي به خوردن صبحانه نشان نمي‌دهند. همچنين مشاجرات و دعواهاي پدر و مادر مي‌تواند بر اشتهاي كودك براي خوردن صبحانه اثر بگذارد.
علاقه كودك به غذاهاي ديگر به عنوان صبحانه
بعضي كودكان غذاهاي رايج و معمول براي صبحانه مثل شير، پنير، كره و... را دوست ندارند و ممكن است به دلايل مختلف مانند الگوهاي غذايي و مصرفي اعضاي خانواده، غذاهاي گرم (ساندويج حليم،عدسي، فرني، شيربرنج) را براي صبحانه ترجيح بدهند،اگر كودك شما در اين گروه از بچه‌ها قرار مي‌گيرد، منعي ندارد كه با رعايت ملاحظات سلامتي و نوع سليقه و ذائقه كودك اين غذاها را به عنوان صبحانه در اختيار كودك قرار دهيد. شايد شما تصور كنيد اين غذاها سنگين و حجيم هستند، ولي بهتر از آن است كه كودك گرسنه راهي مدرسه شده و دچار اختلالاتي مانند سرگيجه، تهوع و ضعف شود. به علاوه بسياري از اين غذاها مانند فرني و حليم مواد غذايي غني و كاملي هستند و انرژي لازم را تا ظهر براي كودك فراهم مي‌كنند.
يكي ديگر از دلايل بي‌اشتهايي كودكان براي خوردن صبحانه، خوردن شام در ساعات انتهايي شب است، بنابراين سعي كنيد كودك شما سرشب شام بخورد و شب‌ها در ساعت معيني بخوابد تا بتواند صبح زود، به راحتي از خواب بيدار شده و ميل كافي به صبحانه داشته باشد. همچنين والدين بايد صبحانه را وعده غذايي مهم تلقي كنند و كودكشان را به خوردن آن تشويق كنند. مطالعات نشان ميدهند پدر و مادرهايي كه صبحانه را حذف مي‌كنند، فرزندانشان نيز معمولا چنين كاري انجام داده و از الگوي رفتاري والدين خود تبعيت مي‌كنند.
عسل
ماده اصلي عسل، شهد گل‌ها و گياهان معطر و شفا‌بخش است كه توسط زنبوران عسل پس از مكيدن، تغليظ شده و تغيير شكل داده و به عنوان يك غذاي خوشمزه و كامل در دسترس انسان قرار مي‌گيرد. عسل، ماده غذايي غني از مواد مورد نياز بدن و انرژي‌بخش است و ميل كردن آن در صبحانه، مي‌تواند انرژي شما را تا ظهر فراهم كند، چون 08 درصد آن قندهاي ساده (گلوكزولولز) ساده است و 001 گرم آن 523 كالري در بدن توليد مي‌كند. اين قندهاي ساده موجود در عسل پس از خوردن به سرعت جذب مي‌شوند و انرژي مورد نياز بدن را تامين بدن را تامين مي‌كنند. اگر شما قرار است در طول روز فعاليت ورزشي انجام دهيد، بهتر است در صبحانه عسل ميل كنيد، چون در عرض چند دقيقه به شما انرژي مي‌دهد و تحمل بافتي و قدرت ترميم را افزايش خواهد داد. فراموش نكنيد عسل حاوي تعدادي از ويتامين‌ها مانند ويتامين C و K است و اسيد‌آمينه‌هايي مانند ريبوفلاوين وتيامين را داراست كه در ساختن پروتئين‌هاي مختلف موجود در بدن مانند پوست، عضله، خون و ... استفاده مي‌شوند. ابوعلي‌سينا در كتاب قانون، عسل را اكسير‌جواني و زيبايي و سلامت مي‌داند. در تحقيقاتي كه در سال‌هاي اخير انجام شده است، نشان داده شده كه عسل در درمان عفونت‌هاي بر‌جاي مانده از عمل سزارين و سوختگي از آنتي‌بيوتيك‌هاي مرسوم كارآمدتر است و با باكتري‌هاي زيادي مثل اي‌كولا‌ي، سالمونلا و هليكوباكتر مبارزه مي‌كند. يك قاشق چايخوري عسل در صبحانه، مانع رشد باكتري خطرناكي به نام هليكوباكتر شده كه باعث زخم‌معده مي‌شود. برخي اعتقاد دارند كه اين اثر ضدباكتري عسل به علت اسيدي بودن آن است ولي مطالعات نشان داده است كه عسل حاوي يك ماده آنتي‌اكسيدان به‌نام پراكسيد هيدروژن است كه قادر است با آن باكتري‌ها را نابود كند. عسل به‌عنوان يك مرهم طبيعي براي زخم‌ها محسوب شده كه علاوه بر اثر ضدميكروبي، محيطي مناسب براي رشد مجدد و ترميم بافت فراهم مي‌كند. در طب جديد شيوه درماني جديدي به نام <عسل درماني> پايه‌گذاري شده است. شما هم مي‌توانيد عسل درماني را با اضافه كردن اين خوراكي چسبناك به صبحانه خود، در منزلتان پايه‌گذاري كنيد. اگر ظرف عسل صبحانه شما شكرك زده است، عصباني نشويد و به تقلبي بودن عسل شك نكنيد، اتفاقا عسلي كه شكرك مي‌زند، مرغوب است و عسلي كه شكرك بزند حتما خالص است. عسل به علت درصد بالاي مواد قندي، يك ماده جامد است كه تحت شرايط خاصي به مايع تبديل شده است، تمام انواع عسل‌ها پس از مدت زمان معيني بر اساس شرايط بسته‌بندي و نگهداري متبلور و جامد شده و به اصطلاح شكرك مي‌زند. حال اگر دوست نداريد عسل شكرك زده ميل كنيد، شيشه عسل را در آب جوش قرار دهيد و هنگامي‌كه آخرين بلور (شكرك) محو شد، آن را از آب جوش خارج كنيد. نوش جان.
چاي
چاي شيرين در سفره صبحانه كمتر ايراني پيدا نمي‌شود و عطر چاي و نان، آغاز يك روز خوش را برايمان رقم مي‌زند. چاي پس از آب، پرمصرف‌ترين نوشيدني دنياست و روزانه يك ميليارد فنجان چاي در دنيا نوشيده مي‌شود. اكثر ما به چاي سياه عادت كرده‌ايم ولي انواع ديگر چاي مثل چاي سبز (تخمير نشده) و چاي اولانگ و پوچونگ (نيمه تخميري) هم وجود دارند كه بد نيست آنها را در سفره صبحانه تجربه كنيد. مصرف چاي دم‌كرده هنگام صبحانه موجب تسريع حركات تنفسي، سرعت گردش خون و رفع خواب‌آلودگي و گوارش بهتر غذا مي‌شود. چاي علاوه بر كافئين، پروتئين و كربوهيدرات دارد. چاي داراي ويتامين‌هاي متعددي از گروه B و اسيدفوليك )C( است و برگ‌سبز چاي غني از ويتامين C هستند. جوهرمازو (تانن) بخش اصلي چاي است. طعم تلخ چاي مربوط به همين ماده است، پزشكان نوشيدن چاي‌سبز را كه حاوي تانن زيادي است، به علت اثرات آرام‌بخشي و مسكن آن بر معده و روده توصيه مي‌كنند. يك عيب تانن چاي اين است كه، از جذب مواد معدني به ويژه آهن ممانعت مي‌كند. چاي و پلي‌فنل‌هاي موجود در آن نقش بازدارنده عليه بسياري از كارسينوژن‌ها (سرطان‌ها) دارد. نتايج يك تحقيق در هلند نشان داد، خطر سكته قلبي براي مرداني كه روزانه 4 فنجان چاي مي‌نوشند، 07 درصد كمتر است. چاي از ايجاد لخته‌هاي خطرناك كه منجر به سكته قلبي و مغزي مي‌شوند، جلوگيري مي‌كند و در كنترل فشار خون نيز مفيد است. مطالعات ديگري نشان داده است مردم ژاپن كه بيشتر از ساير ملل چاي مي‌نوشند، كمتر به آلزايمر (زوال عقل) مبتلا مي‌شوند. چاي غني از فوايد بوده با مقاوم ساختن دندان‌ها در برابر پوسيدگي، ميزان پوسيدگي دندان‌ها را كاهش مي‌دهد
بر اساس مطالعات جديد چاي با پيشگيري از تشكيل پلاك ميكروبي، برخي باكتري‌هاي دنداني را كه مي‌تواند باعث بيماري لثه شود، نابود مي‌كند. افزودن شكر به چاي مي‌تواند از اثر ضد پوسيدگي چاي بكاهد همچنين بعضي محققان اعتقاد دارند افزودن ليمو‌ترش به چاي اثر آن را كاهش مي‌دهد. چاي‌سبز و سياه هر دو براي سلامت مفيدند اما چاي سبز چون عمل واكسيناسيون روي برگ‌هاي آن انجام نگرفته، خاصيتش از چاي سياه بيشتر است. چاي‌هاي گياهي نيز دم كرده برگ گياهان مختلف (بابونه ... ) هستند و گفته مي‌شود حاوي رنگدانه‌هاي بدون كافئين هستند، اگر حساسيت بيماري داريد، نبايد از اين چاي‌هاي گياهي استفاده كنيد.
شير و لبنيات
نوشيدن يك ليوان شير به عنوان صبحانه، نوشيدن يك ليوان مواد غذايي كامل و باارزش است. مواد غذايي همين يك ليوان شير، به سه بخش آب، چربي و مواد جامد غير چرب كه شامل پروتئين‌هاي شير (كازئين، آلبومين و گلوبولين) و مواد معدني (كلسيم و فسفر) و لاكتوز است، تقسيم مي‌شود. شير شامل تمام اسيد‌هاي آمينه ضروري بدن براي ساختن پروتئين‌ها ست. قند شير، لاكتوز نام دارد كه شيريني آن 03 بار از قند و شكر كمتر است، لاكتوز چاق كننده نيست و مصرف آن براي بيماران ديابتي مضر نيست. بسياري از شيرهايي كه از سوپر ماركت‌ها تهيه مي‌كنيم مقداري آب به آنها اضافه شده است كه از وزن مخصوص شير مي‌كاهد و به اصطلاح شير را رقيق و سبك مي‌كند، از طرف ديگر شيرهاي كم‌چرب كه در بازار موجودند، بخشي از چربي خود را از دست داده‌اند. شير پاستوريزه را نبايد جوشاند چون از ارزش غذايي‌اش كاسته مي‌شود.
همچنين اين باور عمومي غلط است كه شيرهاي استرل يزه به دليل ماندگاري طولاني فاقد ارزش غذايي هستند، شير در سيستم‌هاي صنعتي تهيه مواد غذايي به گونه‌اي تهيه مي‌شود كه كمترين صدمه‌اي به ارزش غذايي آن وارد نمي‌شود. همان‌طور كه معروف است شير از پوكي استخوان پيشگيري مي‌كند و باعث استحكام دندان‌ها مي‌شود و به اين دليل غني بودن آن از اصطلاح معدني <كلسيم و فسفر> است. دانشمندان انگليسي دريافته‌اند مصرف شير، پنير، خامه و كره از بيماري آسم در كودكان پيشگيري مي‌كند. بر اساس آمارهاي موجود، در حال حاضر مصرف سرانه شير و فرآورده‌هاي لبني در ايران 57 گرم در سال برآورد شده است و اين رقم در كشورهاي اروپايي 053 تا005كيلوگرم است. بنابراين اين مسوليت مادران خانواده است كه شير را در كنار چاي و پنير و نان به سفره صبحانه اضافه كنند .تصورش را بكنيد اگر همه ما از فردا صبح يك ليوان شير هنگام صبحانه بنوشيم، سرانه ملي ما چقدر افزايش خواهد يافت. فردا صبح يك ليوان شير را فراموش نكنيد.
نان
هر كدام از ما نان مختلفي را براي صبحانه ترجيح مي‌دهيم، از نان لواش گرفته تا سنگك و بربري و ما ايرانيان نان را بركت سفره مي‌شناسيم و براي آن ارزش و احترام زيادي قائل هستيم. امروزه انواع متفاوتي از نان‌ها در بازار موجود است.
نان سفيد: ناني است كه از آرد سفيد تهيه شده، يعني آردي كه در تهيه آن فقط از دانه غلات استفاده مي‌شود.
نان قهوه‌اي: ناني است كه در تهيه آن، دانه و 01 درصد پوسته دانه (سبوس) به كار رفته است.
نان كامل: ناني است كه در تهيه آرد آن، دانه كامل گندم (دانه به همراه سبوس) به كار رفته است.
نان جوانه گندم: ناني است كه به آرد آن، پودر جوانه گندم اضافه كرده‌اندنان غلات: ناني قهوه‌اي است كه به آن، ديگر انواع غلات را به صورت دانه كامل (پوسته به همراه دانه) اضافه كرده‌اند. اكثر شما ايرانيان از نان لواش به عنوان صبحانه استفاده مي‌كنيد. نان لواش ناني نرم، تخت و نازك است كه از آردآب و خميرمايه و نمك به دست مي‌آيد. نان تست نوعي نان ورقه شده انگليسي است كه با قرار دادن در برابر حرارت برشته مي‌شود. معمولا نان تست را با قرار دادن داخل دستگاه برقي تسترويافن، برشته مي‌كنند. براي وعده صبحانه در اكثر نقاط دنيا از نان تست استفاده مي‌شود. همچنين استفاده از اين نوع نان براي صبحانه به افرادي كه ناراحتي‌هاي معده و روده دارند و دچار اسهال شده‌اند، توصيه مي‌شود. امروزه متخصصان تغديه استفاده از نان‌هايي كه از غلات تهيه مي‌شوند و به نان سبوس‌دار معروف شده‌اند را براي صبحانه و ساير وعده‌هاي غذايي توصيه مي‌كنند، مطالعات نشان ميدهند نان سياه مي‌تواند از ديابت، بيماري‌هاي قلبي، استئوپروز و شكستگي استخوان جلوگيري كند. همچنين ميزان فيبر در نان سياه از ساير نان‌ها بيشتر است. آرد سياه محتوي كلسيم روزانه را فراهم مي‌كند، پس مي‌توان گفت نان يكي از منابع كلسيم است و از پوكي استخوان پيشگيري مي‌كند. يكي ديگر از عناصري كه در نان سياه وجود دارد، آهن است. كمبود آهن موجب بي‌حالي، سستي و خواب‌آلودگي و كم‌خوني مي‌شود و اگر در اين مرحله درمان نشود، بر روي اعصاب و مغز اثر مي‌گذارد. آهن موجود در اين نان به رشد سلول‌هاي عصبي كودك كمك كرده و باعث باهوشي مي‌شود.
مردم دنيا صبحانه چه مي‌خورند
شايد اگر بعضي از غذاهايي كه مردم ساير كشورها به‌عنوان صبحانه مي‌خورند، مرور كنيم، تعجب كنيم كه چه غذاهاي سنگيني هستند ولي به طور كلي به نظر مي‌رسد مردم اكثر كشورها به‌صورت سنتي، وعده غذايي كاملي را براي صبحانه در نظر گرفته‌اند: الجزاير و كامرون در افريقا: در الجزاير صبحانه رايج در ميان اكثر مردم قهوه، نان فرانسوي و كره ومرباست، در حالي كه مردم كشور كامرون غذاهاي پختني را ترجيح ميدهند و از لوبيا و ذرت‌پخته و تخم مرغ و املت و يك نوع ماكاروني خاص به‌عنوان صبحانه استفاده مي‌كنند.ژاپن و كره در آسيا: صبحانه در ژاپن شامل يك نوع سوپ مخصوص، برنج با چاشني‌هاي مختلف و ماهي و تخم‌مرغ است. همچنين سبزي‌هاي شور چاشني ديگر صبحانه در ميان ژاپني‌هاست. در كره، صبحانه وعد‌ه‌غذايي جداگانه‌اي محسوب نمي‌شود و غذاهاي صرف شده در صبحانه فرق چنداني با ساير وعده‌هاي غذايي ندارد.استراليا: صبحانه استراليايي‌ها بسيار شبيه ساير كشورهاي اروپايي و امريكايي است و شامل انواع ميوه‌ها، برشتوك و نان تست و آب‌ميوه است. انگليس و ايتاليا: صبحانه مردم ايتاليا شامل شير گرم و قهوه و يك نوع بيسكويت مخصوص است اما مردم سنتي انگليس به يك صبحانه بسيار كامل شامل گوجه‌فرنگي، لوبيا، قارچ، نان‌تست، ماهي دودي و گوشت و قهوه عادت دارند. ولي امروزه اكثر مردم اين كشور كمتر صبحانه كامل سنتي خود را صرف مي‌كنند.
منبع: www.farstak.com
