پرسش :

نام واقعي رقيه دختر امام حسين عليه السلام چيست؟ آيا اين نام (رقيه) درست است و صحيح مي‌باشد؟

پاسخ :
اصل وجود دختري چهار ساله براي امام حسين عليه السلام در منابع شيعي آمده است در كتاب كامل بهائي نوشته علاء الدين طبري (قرن ششم هجري) قصه دختري چهار ساله كه در ماجراي اسارت در خرابه شام در كنار سر بريده پدر به شهادت رسيده، آمده است.[1]
اما در مورد نام او، آيا رقيه بوده يا فاطمه صغري و... اختلاف است.
دو خطاب از امام حسين عليه السلام در كربلا در مصادر شيعي آمده است كه يكي از دختران حرم خود را با نام رقيه صدا زده است.
1)- “يا اختاه يا ام كلثوم، و انت يا زينب و انت يا رقيه و انت يا فاطمه و انت يا رباب، ...”.[2]
2)- “ثم نادي: يا ام كلثوم و يا سكينه و يا رقيه و يا عاتكه و يا زينب يا اهل بيتي عليكن مني السلام”.[3]
اكثر محدثان دو دختر به نامهاي سكينه و فاطمه براي امام حسين (ع) ذكر كرده‌اند اما علامه ابن شهر آشوب و محمد بن جرير طبري، سه دختر به نامهاي سكينه فاطمه و زينب (ع) را براي آن حضرت برشمرده‌اند.
در ميان محدثان قديم تنها علي بن عيسي اربلي ـ صاحب كتاب كشف الغمه (كه اين كتاب را در سال687 ه ق تأليف كرده است) به نقل از كمال الدين گفته است كه امام حسين (ع) شش پسر و چهار دختر داشت ولي او نيز هنگام شمارش دخترها، سه نفر به نامهاي زينب سكينه و فاطمه را نام مي‌برد و از چهارمي ذكري به ميان نمي‌آورد.
احتمال دارد كه چهارمين دختر همين رقيه (ع) بوده است.
علامه حائري در كتاب معالي السبطين مي‌نويسد: بعضي مانند محمد بن طلحه شافعي و ديگران از علماي اهل تسنن و شيعه مي‌نويسند “امام حسين (ع) داراي ده فرزند، شش پسر، و چهار دختر بوده است.
سپس مي‌نويسد: دختران او عبارتند از: سكينه، فاطمه صغري، فاطمه كبري و رقيه عليهن السلام.
آنگاه در ادامه مي‌افزايد: رقيه پنج سال يا هفت سال داشت و در شام وفات كرد. مادرش “شاه زنان“ دختر يزجرد بود.[4]
بايد دانست كه گاهي بعضي از دختران دو نام داشتند مثلاً طبق قرائتي به احتمال قوي همين حضرت رقيه (س) را فاطمه صغري مي‌خواندند و شايد همين موضوع باعث غفلت از نام اصلي او شده است.
بهرحال از لحاظ تحقيقي هيچ استبعادي وجود ندارد كه نام اين دختر امام حسين (ع) رقيه باشد.
پی نوشتها:
[1] كامل بهائي، ج 2، ص 179
[2] اللهوف، سيد بن طاووس ص 140 و 141
[3] مقتل ابن مخنف، ص 131
[4] سرگذشت جانسوز حضرت رقيه (س) ص 9 به نقل از معالي السبطين، ج 2، ص 214
منبع: پايگاه حوزه