پرسش :

چرا مقام امامت در آیین ما به صورت نسل به نسل از پدر به پسر منتقل شده است؟

پاسخ :
مقام امامت تنها به کسانی اعطا می گردد که شرایطی همچون عصمت و علم فراوان و... را دارا باشند و از این شرایط کسی جز خداوند اطلاع و آگاهی ندارد. از این رو حتی قبل از خلقت امامان نام و مشخصات آنان از طرف خداوند معلوم گشته و به پیامبر ابلاغ شده است. اما دربارۀ سرّ قرار گرفتن امامت، خلافت و یا نبوّت و لو به جهت لیاقت‏های لازم در نسل پیامبر سابق، باید گفت که از این امر تنها خداوند آگاهی کامل دارد، البته توجه به دو نکته می تواند تا حدودی در پاسخ به سؤال مطروحه مثمر ثمر باشد:

1. پیامبران با ثبوت نبوت و كمالاتشان، در قلب‏ها جا گرفته و در میان مردم محبوبیت خاصی پیدا می‏كنند. مردم نیز در صورتی كه كسی را دوست بدارند وابستگان صالحِ او را نیز دوست می‏دارند و هر كسی كه مورد محبت قرار گرفت در صدد اطاعت از فرامین او بر می‏آیند، از همین رو بهترین افراد برای امامت و جانشینی و یا نبوت، ذریه و نسل آن پیامبراند، هر چند ما این را مطلق نمی‏دانیم، بلكه قیدها و شرط ‏هایی را كه از جمله عصمت و افضل بودن و... است نیز در امام معتبر می‏دانیم.

2. گرچه در بین ذریه و نسل پیامبران، انسان های ناصالح نیز بوده اند، اما نباید تأثیر غذای طیب و طینت و رحم پاک را در تربیت نسلی شایسته فراموش کرد و نقش وراثت (مسائل ژنتیکی) و... را در انتقال سجایای اخلاقی و شایستگی ها نادیده انگاشت. بنابراین، گرچه انتخاب امام بر اساس لیاقت ها و شرایط گفته شده است، اما بعید نیست که عامل وراثتی نقشی در بسترسازی این شرایط و فراهم نمودن زمینه های لازم، ایفا کرده باشد. از این روست که زنازاده از برخی از مناصب اجتماعی همانند امامت جماعت محروم گشته است


منبع: http://farsi.islamquest.net