پرسش :

ارتودنسي ثابت بهتر است يا متحرک ؟

پاسخ :
اين باور در ميان مردم هست که ارتودنسي ثابت از متحرک بهتر است. البته اين موضوع تا حدي درست است: وسايل ثابت در منظم کردن دندان‌ها دقت بيشتري دارد. به همين دليل، وقتي به بيمار درمان با وسيله متحرک (پلاک) تجويز مي‌کنيم، بسياري از بيماران يا والدين مي‌پرسند: «پلاک چه فايده‌اي دارد؟» واژه دستگاه متحرک خود گوياي اين است که بيمار شخصا قادر به گذاشتن و يا برداشتن آن است.
همين ويژگي پلاک آن را شمشيري دو لبه مي‌سازد. خوبي متحرک بودن يکي اين است که بيمار مي‌تواند پلاک را در صورت بروز مشکل خارج نمايد، ديگر اينکه برداشتن پلاک امکان رعايت بهتر بهداشت را فراهم مي‌کند. برعکس، در وسايل ثابت چنين امکاني وجود ندارد. يعني بيمار قادر به خارج کردن آنها نبوده و تميز کردن آنها و دندان‌ها دشوارتر است. خارج کردن پلاک توسط بيماران کودک و نوجوان يا آنها که انگيزه کم و همکاري ضعيف دارند به راحتي امکان‌پذير است. اگر بيمار پلاک را بدون هماهنگي با پزشک و خارج از برنامه از دهان خارج نمايد اثر آن به شدت کاهش مي‌يابد.
نکته ديگر در مورد وسايل ثابت اين است که اين وسايل معمولا روي دندان‌هاي دايمي ‌قرار مي‌گيرند و کمتر روي دندا‌ن‌هاي شيري به کار مي‌روند. يعني استفاده از اين وسايل تا قبل از11 تا 12 سالگي محدودتر است. در نتيجه براي سنين پايين‌تر اغلب ناگزير به استفاده از پلاک خواهيم بود.
همچنين، با توجه به اينکه پلاک‌ها با ساير بافت‌هاي دهان به غير از دندان‌ها در تماس است، احتمال ايجاد تغيير در ديگر بافت‌ها مثلا استخوان بيشتر مي‌تواند باشد، ولي وسايل ثابت تنها با دندان‌ها تماس دارند و بيشتر انتظار جابه‌جايي دندان‌ها را داريم.
پس به‌طور خلاصه شايد بتوان گفت پلاک‌ها در موارد زير کاربرد بيشتري دارند: زماني که بهداشت بيمار ضعيف اما همکاري خوب است، زماني که تغيير و تاثير روي استخوان‌هاي فک مهم‌تر و مقدم بر تغييرات دنداني باشد، زماني که درمان ارتودنسي بايد در حضور دندان‌هاي شيري آغاز شود.
منبع: www.salamat.com