پرسش :

منظور از قرآن (مصحف) حضرت على (عليه السلام) چيست؟ آيا با قرآن هاى موجود تفاوت دارد؟

پاسخ :
پس از رحلت حضرت رسول اكرم، ياران و اصحاب آن حضرت به جمع آورى نوشته هاى اقدام كردند.
جهت انجام اين خواست، اميرالمؤمنين على (عليه السلام)، نخستين پيرو رسول خدا - كه از همه ياران آگاه تر به مواقع تنزيل و تاويل قرآن بود- پيش از همه به اين كار اقدام كرد و آيات قرآن را با ويژگى هاى خاصى دريك جا و در كنار هم قرار داد و به مردم عرضه كرد؛ لكن به دلايلى مورد استقبال و پذيرش دستگاه رسمى خلافت واقع نشد. آن را به خانه برگرداند و بنابر روايتى فرموده: از اين پس هرگز آن را نخواهيد ديد. آن مصحف پس از امام (عليه السلام) نزد فرزندان و امامان معصوم (صلى الله عليه وآله) باقى ماند.
شايان ذكر است قرآن ها يا نسخه هايى از قرآنكه منسوب به امام على بن ابى طالب است و دربعضى از موزه هاى و كتابخانه ها موجود است، به عقيده محققان نمى تواند از نظر تاريخى و شواهد و قراين، متعلق به آن حضرت باشد.

ويژگى هاى مصحف حضرت على (عليه السلام)
مصحف حضرت، نسبت به ديگر مصاحف ازامتيازات فراوانى برخوردار بود، از جمله؛
1. ترتيب سوره ها به همان ترتيب نزول، تنظيم گشته بود،(1)
2. قرائت مصحف حضرت دقيقاً مطابق با قرائت پيامبر(صلى الله عليه وآله) بوده است.
3. اين مصحف مشتمل بر اسباب نزول آيات، مكان، نزول آيات و نيز اشخاصى است كه در شأن آنان آيات نازل گشته است.
4. جوانب كلى آيات، به گونه اى كه آيه، محدود و مخصوص به زمان يا مكان يا شخص خاصى نگردد، در اين مصحف روشن شده بود.(2)
پى نوشت ها:
(1) - سيوطى، الاتقان ،ج 1، ص 183، نوع 18.
(2) - ر. ك:
الف. جوان آراسته، حسين، درسنامه علوم قرآن، ص 163.
ب. فصلنامه بينات، ش 28، ص 184;
پ. راميار، محمود، تاريخ قرآن، ص 365.
w3.hadith.net