پرسش :
چه راه‌کارهای برای ترویج فرهنگ و رعایت حجاب در انظار عمومی به ویژه دانشگاه‌ها وجود دارد؟ لطفاً راهنمایی نمایید.
پاسخ :
رعایت حجاب نیز مانند سایر احکام و فروع دین، مستلزم شناخت و ایمان به خدا و اسلام است و هر کسی به تناسب شناخت و ایمانش خود را به رعایت احکام الهی موظف می‌نماید.
اما رواج هر فرهنگی، مستلزم آموزش، تبلیغ از یک سو و عوامل مشوق و بازدارنده از سوی دیگر است و به همین دلیل خداوند متعال ضمن ضروری دانستن تبلیغ و جذب به روش‌های مؤثر، «امر به معروف و نهی از منکر» که جنبه‌ی تحکمی دارد را نیز در دستور کار افراد و جامعه‌ی اسلامی قرار داده است.
البته اگر چه جهان اسلام ده‌ها قرن قبل از جامعه‌ی بشری امروز از چنین منابع علمی سرشاری برخوردار بوده [اما عمل ننموده] است، ولی امروزه اتخاذ این روش‌ها اختصاصی به اسلام ندارد و در همه جا و در هر امری جاری و ساری است. چنان چه حتی ترویج فرهنگ رانندگی نیز با آموزش، تبلیغ و سپس پشتوانه‌ی تحکمی به عنوان ضمانت اجرا (قوانین، پلیس، جریمه، دادگاه، مجازات و ...) صورت می‌پذیرد. یعنی حاکمیت به غیر از آموزش و تبلیغ، «امر» و «نهی» هم دارد و باید داشته باشد و با اکتفای صرف به تبلیغ و گفتگو، هیچ ناهنجاری جای خود را به هنجار نخواهد داد.
مسئله‌ی حجاب و سایر احکام اسلامی و هنجارهای رفتاری نیز از این قواعد مستثنی نمی‌باشند. لذا به ویژه در سطح دانشگاه باید همه‌ی این شیوه‌ها مورد استفاده قرار گیرند. به عنوان مثال:
- اگر کرسی‌های آزاد اندیشی در طرح موضوع و نقد حجاب برگزار گردد و نقش حجاب در تمامی عرصه‌های حقوق فردی و اجتماعی و نیز سیاست، اقتصاد و ... مورد بحث و بررسی قرار گیرد، به طور قطع به عنوان یک مسئله‌ی جدی و نه فقط علاقه یا عدم علاقه‌ی یک دختر خانم، مطرح گردیده و جاذبههای علمی‌اش در زمینه‌های متفاوت نیز در کنار جاذبههای اخلاقی‌اش تجلی پیدا می‌کند.
- چرا نقش حجاب باید فقط به لحاظ روابط جنسی شخص یا مخاطب مورد بحث قرار گیرد؟ جداً نقش و تأثیر تبلیغی، سیاسی و اقتصادی حجاب چیست که جهان غرب با این شدت با آن مخالف است؟!
- تمایل به بد حجابی، نشأت گرفته از میل غریزی زن به جلب توجه است که با ضعف فرهنگی و ایمانی او بروز پیدا کرده است. پس اگر دختران و پسران مسلمان، این رفتار ناپسند را تحویل نگیرند و با روی خوش به این هنجار شکنی ننگرند، او نیز سعی خواهد کرد که از طریق کسب و تجلی فضائل جلب توجه نماید و نه از طریق نمایش بدنش.
- در بخش امر به معروف و نهی از منکر نیز اگر چه وظیفه‌ی اصلی با دستگاه حکومتی (قوانین، مدیریت و انتظامات دانشگاه) است و نباید از صواب در مقابل خطا خجالت بکشد و آوانس بدهد، اما افراد نیز می‌توانند و باید به عنوان دفاع از حقوق قانونی فردی، اجتماعی و محیطی خود متذکر شده و امر به معروف و نهی از منکر نمایند. چنان چه اگر کسی با عربده‌کشی یا بد مستی محیط درسی را تحت تأثیر قرار دهد، هم بخش مدیریتی معترض شده و «امر به معروف و نهی از منکر» می‌نماید و هم تک به تک افراد.
www.aviny.com
رعایت حجاب نیز مانند سایر احکام و فروع دین، مستلزم شناخت و ایمان به خدا و اسلام است و هر کسی به تناسب شناخت و ایمانش خود را به رعایت احکام الهی موظف می‌نماید.
اما رواج هر فرهنگی، مستلزم آموزش، تبلیغ از یک سو و عوامل مشوق و بازدارنده از سوی دیگر است و به همین دلیل خداوند متعال ضمن ضروری دانستن تبلیغ و جذب به روش‌های مؤثر، «امر به معروف و نهی از منکر» که جنبه‌ی تحکمی دارد را نیز در دستور کار افراد و جامعه‌ی اسلامی قرار داده است.
البته اگر چه جهان اسلام ده‌ها قرن قبل از جامعه‌ی بشری امروز از چنین منابع علمی سرشاری برخوردار بوده [اما عمل ننموده] است، ولی امروزه اتخاذ این روش‌ها اختصاصی به اسلام ندارد و در همه جا و در هر امری جاری و ساری است. چنان چه حتی ترویج فرهنگ رانندگی نیز با آموزش، تبلیغ و سپس پشتوانه‌ی تحکمی به عنوان ضمانت اجرا (قوانین، پلیس، جریمه، دادگاه، مجازات و ...) صورت می‌پذیرد. یعنی حاکمیت به غیر از آموزش و تبلیغ، «امر» و «نهی» هم دارد و باید داشته باشد و با اکتفای صرف به تبلیغ و گفتگو، هیچ ناهنجاری جای خود را به هنجار نخواهد داد.
مسئله‌ی حجاب و سایر احکام اسلامی و هنجارهای رفتاری نیز از این قواعد مستثنی نمی‌باشند. لذا به ویژه در سطح دانشگاه باید همه‌ی این شیوه‌ها مورد استفاده قرار گیرند. به عنوان مثال:
- اگر کرسی‌های آزاد اندیشی در طرح موضوع و نقد حجاب برگزار گردد و نقش حجاب در تمامی عرصه‌های حقوق فردی و اجتماعی و نیز سیاست، اقتصاد و ... مورد بحث و بررسی قرار گیرد، به طور قطع به عنوان یک مسئله‌ی جدی و نه فقط علاقه یا عدم علاقه‌ی یک دختر خانم، مطرح گردیده و جاذبههای علمی‌اش در زمینه‌های متفاوت نیز در کنار جاذبههای اخلاقی‌اش تجلی پیدا می‌کند.
- چرا نقش حجاب باید فقط به لحاظ روابط جنسی شخص یا مخاطب مورد بحث قرار گیرد؟ جداً نقش و تأثیر تبلیغی، سیاسی و اقتصادی حجاب چیست که جهان غرب با این شدت با آن مخالف است؟!
- تمایل به بد حجابی، نشأت گرفته از میل غریزی زن به جلب توجه است که با ضعف فرهنگی و ایمانی او بروز پیدا کرده است. پس اگر دختران و پسران مسلمان، این رفتار ناپسند را تحویل نگیرند و با روی خوش به این هنجار شکنی ننگرند، او نیز سعی خواهد کرد که از طریق کسب و تجلی فضائل جلب توجه نماید و نه از طریق نمایش بدنش.
- در بخش امر به معروف و نهی از منکر نیز اگر چه وظیفه‌ی اصلی با دستگاه حکومتی (قوانین، مدیریت و انتظامات دانشگاه) است و نباید از صواب در مقابل خطا خجالت بکشد و آوانس بدهد، اما افراد نیز می‌توانند و باید به عنوان دفاع از حقوق قانونی فردی، اجتماعی و محیطی خود متذکر شده و امر به معروف و نهی از منکر نمایند. چنان چه اگر کسی با عربده‌کشی یا بد مستی محیط درسی را تحت تأثیر قرار دهد، هم بخش مدیریتی معترض شده و «امر به معروف و نهی از منکر» می‌نماید و هم تک به تک افراد.
www.aviny.com
