پرسش :
در خصوص کم خونی داسی شکل توضیح دهید. من دو فرزند دارم که هردو کم خونی داسی شکل دارند و از پدرشان به ارث برده اند می خواهم ببینم مشکلات آنها در آینده چیست؟ دکتر گفته یک روز در میان یک قرص اسید فولیک بخورند آیا این قرص را باید تا آخر ادامه دهند یا کم خونی آنها با این قرص برطرف می شود یا خیر؟ من می‌خواهم بدانم مشکلات آنها در آینده چیست و چه کاری باید برای آنها بکنم؟ ضمناً می‌خواستم بدانم روزه گرفتن برای آنها ضرر دارد یا خیر؟ در ضمن من خودم اصلاً مشکل کم خونی ندارم و فقط فرزندان و شوهرم این مشکل را دارند.
پاسخ :
پاسخ از آقای دکتر محمد فرانوش، فوق تخصص بیماری های خون و آنکولوژی:
کم خونی داسی شکل زمانی که فرد یک ژن را دریافت کرده باشد معمولاً مشکل خاصی را برای بچه ها ایجاد نمی کند . این بچه ها زندگی طبیعی خواهند داشت و مشکل خاصی را در آینده ایجاد نمی کند و فقط باید موقع ازدواج با یک فرد سالم ازدواج کنند که برای بچه های خود شان این اختلال ایجاد نشود . معمولاً عوارضی که ما برای کم خونی داسی شکل توضیح می دهیم مربوط به زمانی است که دو ژن مغلوب به یک فرد به ارث رسیده باشد . می تواند علائم کم خونی را داشته باشد یا حملات دردناک در دست ها و پاها ایجاد کند و زمانی که بچه بزرگتر می شود ممکن است بصورت کم خونی در سیستم های مختلف بدن تظاهر کند . شایع ترین علامت این است که بخاطر اینکه گلبول های قرمز این افراد عروق را می بندند باعث می شود که نارسایی گردش خون به آن عضو مبتلا ایجاد شود ، زخم هایی در یک ناحیه ایجاد شود ، منجر به از بین رفتن طحال می شود و طحال این افراد به تدریج کوچک می شود و عملکرد صحیح ایمنی در این افراد ایجاد نمی شود . در سنین بالاتر می تواند اختلال در عروق مغزی ایجاد کند بنابراین می تواند حملات سکته مغزی زودرس ایجاد کند ، اختلال در عروق ریوی ایجاد کند و در نتیجه مریض دچار مشکلات ریوی و حملاتی به صورت افزایش تعداد تنفس خواهد شد و بسیاری از سیستم های دیگر مانند سیستم استخوانی در گیر می شود . ولی چون بچه های این خانم از نوع یک ژن ابتلا دارند بنابراین مشکل خاصی ندارند . اگر عدد هموگلوبین اس ایشان در الکتروفورزی که انجام شده کمتر از 40% است حتی در سفرهای هوایی هم مشکلی نخواهند داشت . ولی در بیمارانی که هموگلوبین اس آنها بالای هفتاد تا هشتاد درصد است حتماً باید در سفرهای هوایی چون فشار اکسیژن کاهش پیدا می کند قبل از آن تزریق خون داشته باشند که دچار حملات دردناک و اختلالات عروقی که ناشی از کم خونی داسی شکل است نشوند . دادن اسید فولیک به این بچه ها خوب است و می توانند تا آخر عمر استفاده کنند چون خوردن اسید فولیک هیچ عارضه ای ندارد . البته در سنین بالا دیده شده افرادی که بالای پنجاه سال هستند وقتی اسید فولیک را به همراه آسپرین می خورند باعث می شود که از حملات زودرس سکته های قلبی جلوگیری شود . روزه داری برای این بچه ها مشکلی ندارد چرا که ظاهراً آنطور که من متوجه شده ام میزان هموگلوبین اس ایشان پایین است. ولی در افرادی که هموزایگوت هستند و میزان هموگلوبین اس بالایی دارند نباید روزه بگیرند چون باعث می شود که مقدار آب بدن کم شود و آن حملات دردناک برای ایشان ایجاد شود .
طب فیزیکی – روش صحیح انجام کار در سطوح پایین
خیلی از افراد در جامعه ی ما هستند که از دردهای ستون فقرات خصوصاً کمر و بقیه ی مفاصل خصوصاً زانو ها شاکی هستند . درحالی که اگر نکات ساده ای را در فعالیت های روزانه رعایت کنند ، شاید بتوانند جلوی خیلی از آسیب هایی را که در فعالیت روزانه به مفاصل آنها وارد می شود بگیرند و مفاصل و بدن سالم تری داشته باشند . برای مثال موقع انجام دادن کارها در سطوح پایین و روی زمین ، مانند گذاشتن و برداشتن وسایل از کشوهای طبقات پایین کابینت یا مرتب کردن روتختی و ملحفه ی تخت یا شستن وان حمام و کلیه کارهایی که باید در سطوح پایین انجام شود سعی نکنید که بدون خم کردن زانو و تنها با خم کردن کمر و مدتی در این حالت قرار داشتن این کار را انجام دهید . چون قرار داشتن به مدت طولانی در این وضعیت می تواند آسیب جدی خصوصاً به مفاصل ناحیه ی کمر وارد کند . بهتر است زمانی که می خواهید چنین کارهایی را انجام دهید یک یا هر دو زانوی خود را خم کنید و درکنار آن وسیله ای که می خواهید کاری روی آن انجام دهید کاملاً نزدیک بنشینید تا بتوانید به صورتی که روی آن وسیله مسلط هستید، بدون اینکه لازم باشد به جلو خم شوید و قوز کنید کاری را که می خواهید انجام دهید . اگر از ناحیه ی زانو ناراحت هستید می توانید از یک چهارپایه ی کوتاه 15 تا 20 سانتی استفاده کنید. مانند همان چهارپایه ای که به شما گفتیم برای ایستادن می توانید از آن استفاده کنید و یکی از پاهای خود را روی آن قرار دهید ، از چنین چهارپایه ای استفاده کنید و به راحتی برروی آن بنشینید و کار خود را انجام دهید و بعد بلند شوید . موقع جمع آوری کردن وسایل از روی زمین ، مثلاً وقتی که بچه ها وسایلی را روی زمین پخش کرده اند بهتر است که بنشینید و همه ی وسایل را در یک گوشه جمع کنید آنها را دسته بندی کنید و سپس بلند شوید و وسایل را یک جا با خود ببرید و جابجا کنید به این صورت از خم و راست کردن مکرر کمر جلوگیری کرده اید. امیدوار هستم به کار بردن نکاتی که ذکر شد برای حفظ سلامتی شما موثر باشد.
www.ch3.ir
پاسخ از آقای دکتر محمد فرانوش، فوق تخصص بیماری های خون و آنکولوژی:
کم خونی داسی شکل زمانی که فرد یک ژن را دریافت کرده باشد معمولاً مشکل خاصی را برای بچه ها ایجاد نمی کند . این بچه ها زندگی طبیعی خواهند داشت و مشکل خاصی را در آینده ایجاد نمی کند و فقط باید موقع ازدواج با یک فرد سالم ازدواج کنند که برای بچه های خود شان این اختلال ایجاد نشود . معمولاً عوارضی که ما برای کم خونی داسی شکل توضیح می دهیم مربوط به زمانی است که دو ژن مغلوب به یک فرد به ارث رسیده باشد . می تواند علائم کم خونی را داشته باشد یا حملات دردناک در دست ها و پاها ایجاد کند و زمانی که بچه بزرگتر می شود ممکن است بصورت کم خونی در سیستم های مختلف بدن تظاهر کند . شایع ترین علامت این است که بخاطر اینکه گلبول های قرمز این افراد عروق را می بندند باعث می شود که نارسایی گردش خون به آن عضو مبتلا ایجاد شود ، زخم هایی در یک ناحیه ایجاد شود ، منجر به از بین رفتن طحال می شود و طحال این افراد به تدریج کوچک می شود و عملکرد صحیح ایمنی در این افراد ایجاد نمی شود . در سنین بالاتر می تواند اختلال در عروق مغزی ایجاد کند بنابراین می تواند حملات سکته مغزی زودرس ایجاد کند ، اختلال در عروق ریوی ایجاد کند و در نتیجه مریض دچار مشکلات ریوی و حملاتی به صورت افزایش تعداد تنفس خواهد شد و بسیاری از سیستم های دیگر مانند سیستم استخوانی در گیر می شود . ولی چون بچه های این خانم از نوع یک ژن ابتلا دارند بنابراین مشکل خاصی ندارند . اگر عدد هموگلوبین اس ایشان در الکتروفورزی که انجام شده کمتر از 40% است حتی در سفرهای هوایی هم مشکلی نخواهند داشت . ولی در بیمارانی که هموگلوبین اس آنها بالای هفتاد تا هشتاد درصد است حتماً باید در سفرهای هوایی چون فشار اکسیژن کاهش پیدا می کند قبل از آن تزریق خون داشته باشند که دچار حملات دردناک و اختلالات عروقی که ناشی از کم خونی داسی شکل است نشوند . دادن اسید فولیک به این بچه ها خوب است و می توانند تا آخر عمر استفاده کنند چون خوردن اسید فولیک هیچ عارضه ای ندارد . البته در سنین بالا دیده شده افرادی که بالای پنجاه سال هستند وقتی اسید فولیک را به همراه آسپرین می خورند باعث می شود که از حملات زودرس سکته های قلبی جلوگیری شود . روزه داری برای این بچه ها مشکلی ندارد چرا که ظاهراً آنطور که من متوجه شده ام میزان هموگلوبین اس ایشان پایین است. ولی در افرادی که هموزایگوت هستند و میزان هموگلوبین اس بالایی دارند نباید روزه بگیرند چون باعث می شود که مقدار آب بدن کم شود و آن حملات دردناک برای ایشان ایجاد شود .
طب فیزیکی – روش صحیح انجام کار در سطوح پایین
خیلی از افراد در جامعه ی ما هستند که از دردهای ستون فقرات خصوصاً کمر و بقیه ی مفاصل خصوصاً زانو ها شاکی هستند . درحالی که اگر نکات ساده ای را در فعالیت های روزانه رعایت کنند ، شاید بتوانند جلوی خیلی از آسیب هایی را که در فعالیت روزانه به مفاصل آنها وارد می شود بگیرند و مفاصل و بدن سالم تری داشته باشند . برای مثال موقع انجام دادن کارها در سطوح پایین و روی زمین ، مانند گذاشتن و برداشتن وسایل از کشوهای طبقات پایین کابینت یا مرتب کردن روتختی و ملحفه ی تخت یا شستن وان حمام و کلیه کارهایی که باید در سطوح پایین انجام شود سعی نکنید که بدون خم کردن زانو و تنها با خم کردن کمر و مدتی در این حالت قرار داشتن این کار را انجام دهید . چون قرار داشتن به مدت طولانی در این وضعیت می تواند آسیب جدی خصوصاً به مفاصل ناحیه ی کمر وارد کند . بهتر است زمانی که می خواهید چنین کارهایی را انجام دهید یک یا هر دو زانوی خود را خم کنید و درکنار آن وسیله ای که می خواهید کاری روی آن انجام دهید کاملاً نزدیک بنشینید تا بتوانید به صورتی که روی آن وسیله مسلط هستید، بدون اینکه لازم باشد به جلو خم شوید و قوز کنید کاری را که می خواهید انجام دهید . اگر از ناحیه ی زانو ناراحت هستید می توانید از یک چهارپایه ی کوتاه 15 تا 20 سانتی استفاده کنید. مانند همان چهارپایه ای که به شما گفتیم برای ایستادن می توانید از آن استفاده کنید و یکی از پاهای خود را روی آن قرار دهید ، از چنین چهارپایه ای استفاده کنید و به راحتی برروی آن بنشینید و کار خود را انجام دهید و بعد بلند شوید . موقع جمع آوری کردن وسایل از روی زمین ، مثلاً وقتی که بچه ها وسایلی را روی زمین پخش کرده اند بهتر است که بنشینید و همه ی وسایل را در یک گوشه جمع کنید آنها را دسته بندی کنید و سپس بلند شوید و وسایل را یک جا با خود ببرید و جابجا کنید به این صورت از خم و راست کردن مکرر کمر جلوگیری کرده اید. امیدوار هستم به کار بردن نکاتی که ذکر شد برای حفظ سلامتی شما موثر باشد.
www.ch3.ir
