پرسش :
در مورد ستون فقرات توضیح بفرمایید .
پاسخ :
پاسخ از خانم دکتر فتانی اکبری، متخصص طب فیزیکی و توانبخشی:
ستون فقرات از تعدادی مهره و استخوانهای کوچک تشکیل شده است که با روی هم قرار گرفتن آنها در مجموع تشکیل یک ستون استخوانی را می دهند که در وسط یک کانال تعبیه شده که نخاع و رشته های عصبی که از مغز به اندام ها می روند در این کانال حرکت می کنند و از کانال خارج میشوند و به سمت مفصل شان می روند . ستون فقرات کمری به مهره های انتهایی ستون فقرات گفته میشود یعنی 5 مهره ناحیه ی کمر و مهره هایی که ناحیه ی لگن را می سازند . ما وقتی می گوییم فردی دیسک کمر دارد ، ما در مورد این ناحیه ی از ستون فقرات صحبت می کنیم نه قسمتهای بالاتر . در بین مهره ها ، ساختمانی داریم که استخوانی نیست بلکه از غضروف تشکیل شده است یعنی بافت سخت نیست ، بافت نرمی است که بین مهره ها قرار دارد . این بافت غضروفی که بین مهره ها قرار دارد ، دیسک غضروفی نام دارد . در واقع همه ، این دیسک مهره ای را دارند و نقش آن راحت کردن حرکت مهره ها بر روی هم ، فراهم کردن امکان حرکت مهره ها در جهات مختلف ، ایجاد سطح لغزنده است و بعنوان یک ضربه گیر عمل می کند . می دانید که ستون فقرات مسئول تحمل وزن و انتقال وزن سر و گردن و اندام های فوقانی و قسمت های بالاتنه به قسمتهای پایین تنه و اندام های تحتانی است . این وزن نیرویی را به مهره ها وارد می کند . و دیسک بین مهره ای مسئول توزیع نرمال این نیرو و راحت تحمل کردن این نیرو توسط ستون مهره ها است . در واقع دیسک مهره ای مانع از آسیب وارد شدن به مهره ها میشود . پس شلامت دیسک بین مهره ای برای سلامت مهره ها و ستون فقرات و حفظ سلامت اسکلت ما خیلی اهمیت دارد . دیسک مهره ای از چند قسمت تشکیل شده است. یک فیبر مهره ای است که فیبرهای الاستیکی محکمی هستند که درمحیط قرار گرفته اند و به صورت دایره وار کنار هم قرار میگیرند و در وسط و مرکز اینها یک لایه ی ژلاتینی نسبتا نرم قرار دارد و این لایه در اصل نقش ضربه گیر را برای ما ایفا می کند . زمانی که در اثر وارد شدن فشارهای نامتناسب ، فعالیت هایی که فرد انجام می دهد ، ضربه هایی که به ستون فقرات و کمر وارد میشود ، اینها به تدریج باعث میشود که فیبرها دچار پارگی بشوند . وقتی این فیرهای محیطی به تدریح دچار پارگی بشوند ، لایه ی ژلاتینی که در وسط محصور شده به سمت خارج راه پیدا می کند و حرکت میکند . زمانی که این مایع ژلاتینی به سمت خارج راه پیدا می کند و از محدوده ی خودش خارج میشود و بیرون بزند ، ما به این حالت فتخ دیسک بین مهره ای می گوییم . در این حالت است که بیرون زدگی بین مهره ای ، میتواند روی اطراف فشار وارد کند و برای بیمار مشکلاتی را ایجاد کند . اگر این بیرون زدگی دیسک باعث وارد شدن فشار روی رشته های عصبی بشود که از اطراف آن عبور می کنند مثل این است که بیرون زدگی دیسک روی نخاع فشار وارد می کند . در این حالت است که علائم خاصی مثل دردهای تیر شکنده به اندام تحتانی و پاها برای بیمار ایجاد میشود . در ستون فقرات ما اصلی داریم که همیشه آن قسمتی که دچار مشکل است ، دردش به قسمت های پایین تر تیر میکشد . یعنی ما انتظار نداریم درد بین دیسک مهره ها به ناحیه ی پشت و گردن تیر بکشد و در آن قسمت ها مشکلاتی را ایجاد کند. دردهایی که از ناحیه ی کمر ، به پایین بیمار حس می کند و مشکلاتی که ایجاد می کند را می توانیم به فتخ دیسک کمر ارتباط بدهیم . و انتظار نداریم که قسمت های بالاتر دراثر این بیرون زدگی دچار مشکل بشوند .
www.ch3.ir
پاسخ از خانم دکتر فتانی اکبری، متخصص طب فیزیکی و توانبخشی:
ستون فقرات از تعدادی مهره و استخوانهای کوچک تشکیل شده است که با روی هم قرار گرفتن آنها در مجموع تشکیل یک ستون استخوانی را می دهند که در وسط یک کانال تعبیه شده که نخاع و رشته های عصبی که از مغز به اندام ها می روند در این کانال حرکت می کنند و از کانال خارج میشوند و به سمت مفصل شان می روند . ستون فقرات کمری به مهره های انتهایی ستون فقرات گفته میشود یعنی 5 مهره ناحیه ی کمر و مهره هایی که ناحیه ی لگن را می سازند . ما وقتی می گوییم فردی دیسک کمر دارد ، ما در مورد این ناحیه ی از ستون فقرات صحبت می کنیم نه قسمتهای بالاتر . در بین مهره ها ، ساختمانی داریم که استخوانی نیست بلکه از غضروف تشکیل شده است یعنی بافت سخت نیست ، بافت نرمی است که بین مهره ها قرار دارد . این بافت غضروفی که بین مهره ها قرار دارد ، دیسک غضروفی نام دارد . در واقع همه ، این دیسک مهره ای را دارند و نقش آن راحت کردن حرکت مهره ها بر روی هم ، فراهم کردن امکان حرکت مهره ها در جهات مختلف ، ایجاد سطح لغزنده است و بعنوان یک ضربه گیر عمل می کند . می دانید که ستون فقرات مسئول تحمل وزن و انتقال وزن سر و گردن و اندام های فوقانی و قسمت های بالاتنه به قسمتهای پایین تنه و اندام های تحتانی است . این وزن نیرویی را به مهره ها وارد می کند . و دیسک بین مهره ای مسئول توزیع نرمال این نیرو و راحت تحمل کردن این نیرو توسط ستون مهره ها است . در واقع دیسک مهره ای مانع از آسیب وارد شدن به مهره ها میشود . پس شلامت دیسک بین مهره ای برای سلامت مهره ها و ستون فقرات و حفظ سلامت اسکلت ما خیلی اهمیت دارد . دیسک مهره ای از چند قسمت تشکیل شده است. یک فیبر مهره ای است که فیبرهای الاستیکی محکمی هستند که درمحیط قرار گرفته اند و به صورت دایره وار کنار هم قرار میگیرند و در وسط و مرکز اینها یک لایه ی ژلاتینی نسبتا نرم قرار دارد و این لایه در اصل نقش ضربه گیر را برای ما ایفا می کند . زمانی که در اثر وارد شدن فشارهای نامتناسب ، فعالیت هایی که فرد انجام می دهد ، ضربه هایی که به ستون فقرات و کمر وارد میشود ، اینها به تدریج باعث میشود که فیبرها دچار پارگی بشوند . وقتی این فیرهای محیطی به تدریح دچار پارگی بشوند ، لایه ی ژلاتینی که در وسط محصور شده به سمت خارج راه پیدا می کند و حرکت میکند . زمانی که این مایع ژلاتینی به سمت خارج راه پیدا می کند و از محدوده ی خودش خارج میشود و بیرون بزند ، ما به این حالت فتخ دیسک بین مهره ای می گوییم . در این حالت است که بیرون زدگی بین مهره ای ، میتواند روی اطراف فشار وارد کند و برای بیمار مشکلاتی را ایجاد کند . اگر این بیرون زدگی دیسک باعث وارد شدن فشار روی رشته های عصبی بشود که از اطراف آن عبور می کنند مثل این است که بیرون زدگی دیسک روی نخاع فشار وارد می کند . در این حالت است که علائم خاصی مثل دردهای تیر شکنده به اندام تحتانی و پاها برای بیمار ایجاد میشود . در ستون فقرات ما اصلی داریم که همیشه آن قسمتی که دچار مشکل است ، دردش به قسمت های پایین تر تیر میکشد . یعنی ما انتظار نداریم درد بین دیسک مهره ها به ناحیه ی پشت و گردن تیر بکشد و در آن قسمت ها مشکلاتی را ایجاد کند. دردهایی که از ناحیه ی کمر ، به پایین بیمار حس می کند و مشکلاتی که ایجاد می کند را می توانیم به فتخ دیسک کمر ارتباط بدهیم . و انتظار نداریم که قسمت های بالاتر دراثر این بیرون زدگی دچار مشکل بشوند .
www.ch3.ir
