پرسش :

بر عيادت چه بيماراني تأكيد شده است؟

پاسخ :
رسول اللّه‏ صلى‏ الله ‏عليه و ‏آله و سلّم :
لِلمُؤمِنِ عَلَى المُؤمِنِ سَبعَةُ حُقوقٍ واجِبَةٍ مِنَ اللّه‏ِ عز و جل عَلَيهِ : . . . وأن يَعودَهُ في مَرَضِهِ .
پيامبر خدا صلى‏ الله ‏عليه و ‏آله و سلّم :
مؤمن بر مؤمن ، هفت حق دارد كه خداوند عز و جل ، آنها را بر او واجب ساخته است : ... و يكى آن كه او را در بيمارى‏اش عيادت كند.
بحارالأنوار ، جلد 74 ، صفحه 222 ، حديث 3 دانش نامه احاديث پزشكي : 1 / 216
*******
رسول الله صلى‏ الله ‏عليه و ‏آله و سلّم :
حَقُّ المُسلِمِ عَلَى المُسلِمِ خَمسٌ : رَدُّ السَّلامِ ، وعِيادَةُ المَريضِ و . . . .
پيامبر خدا صلى‏ الله ‏عليه و ‏آله و سلّم :
حقّ مسلمان بر مسلمان ، پنج چيز است: پاسخ دادن سلام ، عيادت بيمار و... .
الكافي ، جلد 2 ، صفحه 171 ، حديث 6 عن عليّ بن عقبة عن الإمام الصادق عليه‏السلام نحوه دانش نامه احاديث پزشكي : 1 / 216
*******
رسول الله صلى‏ الله ‏عليه و ‏آله و سلّم :
يُعَيِّرُ اللّه‏ُ عز و جل عَبداً مِن عِبادِهِ يَومَ القِيامَةِ فَيقَولُ : عَبدي ما مَنَعَكَ إذ مَرِضتُ أن تَعودَنى؟
فَيقَولُ : سُبحانَكَ ! أنتَ رَبُّ العِبادِ لا تَألَمُ ولا تَمرَضُ .
فَيَقولُ : مَرِضَ أخوكَ المُؤمِنُ فَلَم تَعُدهُ ، وَعِزَّتي وجَلالي لَو عُدتَهُ لَوَجَدتَني عِندَهُ ، ثُمَّ لَتَكَلَّفتُ بِحَوائِجِكَ فَقَضَيتُها لَكَ ، وذلِكَ مِن كَرامَةِ عَبدِيَ المُؤمِنِ ، وأنَا الرَّحمنُ الرَّحيمُ .
پيامبر خدا صلى‏ الله ‏عليه و ‏آله و سلّم :
خداوند عز و جل ، در روز قيامت ، بنده‏اى از بندگان خويش را نكوهش مى‏كند و مى‏گويد: «بنده من! چه چيز تو را از اين ، باز داشت كه چون بيمار شدم ، عيادتم كنى؟».
بنده مى‏گويد: سبحان اللّه‏! تو پروردگارِ بندگانى كه نه دردى بر تو عارض مى‏شود و نه بيمار مى‏شوى.
خداوند مى‏گويد: «برادر مؤمنت ، بيمار شد و او را عيادت نكردى. به عزّت و جلالم سوگند ، اگر او را عيادت كرده بودى ، مرا نزد او مى‏يافتى و پس از آن ، خود ، عهده‏دار حاجت‏هايت مى‏شدم و آنها را برايت بر مى‏آوردم؛ و اين همه از كرامت بنده مؤمن من است و من ، خداى بخشاينده مهربانم».
بحارالأنوار ، جلد 81 ، صفحه 219 ، حديث 18 دانش نامه احاديث پزشكي : 1 / 216
*******
رسول الله صلى‏ الله ‏عليه و ‏آله و سلّم
عن اللّه‏ عز و جل - فِي الحَديثِ القُدسِيِّ - :
مَرِضتُ فَلَم يَعُدنِي ابنُ آدَمَ ، وظَمِئتُ فَلَم يَسقِنِي ابنُ آدَمَ .
فَقُلتُ : أتَمرَضُ يا رَبِّ؟ !
قالَ : يَمرَضُ العَبدُ مِن عِبادي مِمَّن فِي الأَرضِ فَلا يُعادُ ؛ فَلَو عادَهُ كانَ ما يَعودُهُ لي ، ويَظمَأُ فِي الأَرضِ فَلا يُسقى ؛ فَلَو سُقِيَ كانَ ما سَقاهُ لي .
پيامبر خدا صلى‏ الله ‏عليه و ‏آله و سلّم - در گفتگو با خداوند (در حديث قدسى) -: خداوند فرمود: «اى آدمى‏زاده! بيمار شدم و مرا عيادت نكردى. اى آدمى‏زاده! تشنه شدم و سيرابم نساختى؟» .
گفتم: پروردگارا! آيا تو بيمار مى‏شوى؟!
فرمود: «بنده‏اى از بندگانم از همه آنها كه بر روى زمين‏اند ، بيمار مى‏شود و او را عيادت نمى‏كنند. اگر كسى او را عيادت مى‏كرد ، عيادتش براى من مى‏بود؛ و بنده‏ام در زمين تشنه مى‏شود و او را آبى نمى‏دهند. اگر كسى او را آبى مى‏رسانْد ، آب دادنِ به او [همانند] آب دادنِ به من بود».
مسند ابن حنبل ، جلد 3 ، صفحه 370 ، حديث 9253 ، صحيح مسلم ، جلد 4 ، صفحه 1990 ، حديث 43 نحوه وكلاهما عن أبي هريرة دانش نامه احاديث پزشكي : 1 / 218
*******
رسول اللّه‏ صلى‏ الله ‏عليه و ‏آله و سلّم :
عِيادَةُ بَني هاشِمٍ فَريضَةٌ ، وزِيارَتُهُم سُنَّةٌ .
پيامبر خدا صلى‏ الله ‏عليه و ‏آله و سلّم :
عيادت بنى هاشم ، واجب است و زيارت آنان ، مستحب.
بحارالأنوار ، جلد 96 ، صفحه 234 ، حديث 33 نقلاً عن الإمامة والتبصرة دانش نامه احاديث پزشكي : 1 / 218
*******
الإمام عليّ عليه‏السلام
- مِن وَصِيَّتِهِ لاِبنِهِ الحَسَنِ عليه‏السلام: أكرِم عَشيرَتَكَ ؛ فَإِنَّهُم جَناحُكَ الَّذيِ بِه تَطيرُ . . . وعُد سَقيمَهُم .
امام على عليه‏السلام - در توصيه‏هاى ايشان به فرزندشان امام حسن عليه‏السلام: خاندانت را گرامى بدار ، كه آنان ، بال و پَر تو اند كه با آنها پرواز مى‏كنى... و به عيادت بيمارانشان برو.
كنز العمّال ، جلد 16 ، صفحه 183 ، حديث 44215 نقلاً عن وكيع والعسكري في المواعظ دانش نامه احاديث پزشكي : 1 / 218
*******
رسول اللّه‏ صلى‏ الله ‏عليه و ‏آله و سلّم
- لِأَبي ذَرٍّ: جالِسِ المَساكينَ ، وعُدهُم إذا مَرِضوا .
پيامبر خدا صلى‏ الله ‏عليه و ‏آله و سلّم
- خطاب به ابوذر -: با بينوايان ، همنشين شو و چون بيمار شوند ، عيادتشان كن.
الدعوات ، صفحه 224 ، حديث 620 وص 277 ، حديث 801 دانش نامه احاديث پزشكي : 1 / 218