پرسش :

آيا توقيعات به خط خود حضرت مهدى عليه السلام بوده است ؟

پاسخ :
از مجموعه روايات استفاده مى شود كه برخى توقيعات به خط خود حضرت بوده ، و برخى نيز به خط سفرا با دستور امام عليه السلام بوده است .
اسحاق بن يعقوب مى گويد:((توسط محمد بن عثمان عمرى مسائل مشكلى را به ناحيه مقدسه فرستادم و جوابش را به دست خط مبارك امام زمان عليه السلام دريافت داشتم)). (1)
محمد بن عثمان عمرى مى گويد:((از ناحيه مقدسه توقيعى صادر شد كه خطش را خوب مى شناختم)). (2)
شيخ صدوق رحمة الله عليه مى فرمايد:((توقيعى كه به خط امام زمان عليه السلام براى پدرم صادر شد اكنون نزد من موجود است)). (3)
شيخ ابو عمرو عامرى مى گويد:((ابن ابى غانم قزوينى با جماعتى از شيعيان در موضوعى اختلاف و مشاجره نمودند و براى رفع نزاع ، نامه اى به ناحيه مقدسه نوشته و جريان را به عرض رساندند. پس جواب نامه آنان به خط مبارك امام عليه السلام صادر شد)). (4)
از اين روايات معلوم مى شود كه توقيعات ، قرائن و شواهد صدق به همراه داشته و يا اصحاب حضرت ، دست خط او را مى شناختند ، و لذا مورد قبول آنان قرار مى گرفته است . ليكن در مقابل ، رواياتى وجود دارد كه برخى توقيعات به خط حضرت نبوده بلكه به خط سفيران و به امر حضرت نوشته شده است .
ابو نصر هبة الله مى گويد: توقيعات صاحب الامر عليه السلام به همان خطى كه در زمان امام حسن عسكرى عليه السلام صادر مى شد به وسيله عثمان بن سعيد و محمد بن عثمان براى شيعيان صادر مى گشت . (5)
پی نوشتها:
1- بحارالانوار ، ج 51 ، ص 349.
2- بحارالانوار ، ج 51 ، ص 33.
3- انوار النعمانيه ، ج 3 ، ص 24.
4- بحارالانوار ، ج 53 ، ص 178.
5- بحارالانوار ، ج 51 ، ص 346.
منبع : موعود شناسی و پاسخ به شبهات، علی اصغر رضوانی، انتشارات مسجد مقدس جمکران