پرسش :
آيه ارتداد (سوره مائده، آيه 54) چگونه بر ظهور امام زمان عليه السلام دلالت دارد؟
پاسخ :
خداوند متعال می‌فرماید: «یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ مَن یَرْتَدَّ مِنکُمْ عَن دِینِهِ فَسَوْفَ یَأْتِی اللّهُ بِقَوْمٍ یُحِبُّهُمْ وَ یُحِبُّونَهُ أَذِلَّةٍ عَلَى الْمُؤْمِنِینَ أَعِزَّةٍ عَلَى الْکَافِرِینَ یُجَاهِدُونَ فِی سَبِیلِ اللّهِ وَ لاَ یَخَافُونَ لَوْمَةَ لآئِمٍ ذَلِکَ فَضْلُ اللّهِ یُؤْتِیهِ مَن یَشَاءُ وَ اللّهُ وَاسِعٌ عَلِیمٌ؛
ای کسانی‌که ایمان آورده‌اید! هرکس ازشما از آیین خود بازگردد [به خدا زیانی نمی‌رساند] خداوند جمعیتی را می‌آورد که آن‌ها را دوست دارد و آنان [نیز] او را دوست دارند، در برابر مؤمنان، متواضع و در برابر کافران، سرسخت و نیرومند، آن‌ها در راه خدا جهاد می‌کنند و از سرزنش هیچ ملامتگری نمی‌هراسند. این، فضل خداست که به هرکس بخواهد [ و شایسته ببیند] می‌دهد، و [فضل] خدا وسیع است، و خداوند داناست».(۱)
آیۀ فوق اشاره به قانون استبدلال دارد، یعنی تبدیل، جامعه‌ای به جامعه‌ای دیگر به جهت آن که جامعۀ قبل به وظایف خود عمل نکرده است. خلیفۀ رسول خدا را طرد کرده، و در جهاد کوتاهی نموده است. و نیز در تطبیق دین خدا در جامعه سهل‌انگاری نموده است.
با مراجعه به روایات پی می‌بریم که اهل‌بیت علیهم‌السلام آیه را بر اصحاب امام زمان علیه‌السلام تأویل نموده‌اند، ازجمله: سلیمان بن هارون عجلی می‌گوید: از امام صادق علیه‌السلام شنیدم که فرمود: «همانا صاحب امر محفوظ است. اگر تمام مردم از بین بروند، خداوند متعال اصحاب او را گرد او جمع می‌کند. آن‌ها هستند که خداوند درموردشان فرمود: «یا اَیُّها الَّذینَ آمَنُوا مَن یَرتَدَّ مِنکُم عَن دینِهِ...»(۲).
پی‌نوشت‌ها:
۱. مائده، ۵۴.
۲. تفسیر برهان، ج۲، ص۴۷۳.
منبع: موعود شناسی و پاسخ به شبهات، علی اصغر رضوانی، انتشارات مسجد مقدس جمکران
خداوند متعال می‌فرماید: «یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ مَن یَرْتَدَّ مِنکُمْ عَن دِینِهِ فَسَوْفَ یَأْتِی اللّهُ بِقَوْمٍ یُحِبُّهُمْ وَ یُحِبُّونَهُ أَذِلَّةٍ عَلَى الْمُؤْمِنِینَ أَعِزَّةٍ عَلَى الْکَافِرِینَ یُجَاهِدُونَ فِی سَبِیلِ اللّهِ وَ لاَ یَخَافُونَ لَوْمَةَ لآئِمٍ ذَلِکَ فَضْلُ اللّهِ یُؤْتِیهِ مَن یَشَاءُ وَ اللّهُ وَاسِعٌ عَلِیمٌ؛
ای کسانی‌که ایمان آورده‌اید! هرکس ازشما از آیین خود بازگردد [به خدا زیانی نمی‌رساند] خداوند جمعیتی را می‌آورد که آن‌ها را دوست دارد و آنان [نیز] او را دوست دارند، در برابر مؤمنان، متواضع و در برابر کافران، سرسخت و نیرومند، آن‌ها در راه خدا جهاد می‌کنند و از سرزنش هیچ ملامتگری نمی‌هراسند. این، فضل خداست که به هرکس بخواهد [ و شایسته ببیند] می‌دهد، و [فضل] خدا وسیع است، و خداوند داناست».(۱)
آیۀ فوق اشاره به قانون استبدلال دارد، یعنی تبدیل، جامعه‌ای به جامعه‌ای دیگر به جهت آن که جامعۀ قبل به وظایف خود عمل نکرده است. خلیفۀ رسول خدا را طرد کرده، و در جهاد کوتاهی نموده است. و نیز در تطبیق دین خدا در جامعه سهل‌انگاری نموده است.
با مراجعه به روایات پی می‌بریم که اهل‌بیت علیهم‌السلام آیه را بر اصحاب امام زمان علیه‌السلام تأویل نموده‌اند، ازجمله: سلیمان بن هارون عجلی می‌گوید: از امام صادق علیه‌السلام شنیدم که فرمود: «همانا صاحب امر محفوظ است. اگر تمام مردم از بین بروند، خداوند متعال اصحاب او را گرد او جمع می‌کند. آن‌ها هستند که خداوند درموردشان فرمود: «یا اَیُّها الَّذینَ آمَنُوا مَن یَرتَدَّ مِنکُم عَن دینِهِ...»(۲).
پی‌نوشت‌ها:
۱. مائده، ۵۴.
۲. تفسیر برهان، ج۲، ص۴۷۳.
منبع: موعود شناسی و پاسخ به شبهات، علی اصغر رضوانی، انتشارات مسجد مقدس جمکران
