پرسش :
اعتقاد قرآن به مساوات چگونه با خطابات قرآني و مخصوصا آيه 228 بقره( للرجال عليهن درجه) جمع مي شود؟
پاسخ :
خطابهاي قرآن در مورد مرد و زن يكسان است گرچه صيغههاي آن مذكر است اين مسأله به جهت قاعده ادبي تغليب ميشود در زبانهايي مانند عربي كه براي مرد و زن دو گونه فعل وجود دارد (مذكر و مؤنث) در مواردي كه جمع مورد نظر باشد صيغه مذكر به كار ميرودبنابراين يا ايهاالذين آمنوا هم شامل زنها ميشود و هم مردها از اين رو تاكنون هيچ مفسر و يا آشناي به ادبيات و زبان عربي نگفته است كه مجموعه خطابهاي قرآن اختصاص به مردها دارد. و اما راجع به آيه( و للرجال عليهن درجه) اين جمله از آيه درحقيقت متمم جمله قبل از آن است كه ميفرمايد: و لهن مثل الذي عليهن بالمعروف. يعني براي زنان همانند وظائفي كه بر دوش آنها است حقوق شايستهاي قرار داده شده و مردان بر آنها برتري دارند.
در اين آيه خداوند ميفرمايد زنان همچنانكه وظائفي در قبال شوهر دارند از حقوقي نيز برخوردار هستند به همين جهت اجراي عدالت شده است. و قانون عدالت در حق زن به مانند مردان رعايت شده ولي آيا لازم است در كليه وظايف و به دنبالش كليه حقوق صددرصدمساوي باشند؟
با در نظر گرفتن اختلاف دامنهداري كه بين نيروهاي جسمي و روحي زن و مرد وجود دارد پاسخ اين سؤال روشن ميشود. زن چون وظيفه حساس مادري و پرورش نسلهاي برومند اجتماع به عهده اوست از عواطف و احساسات بيشتري برخوردار است و همين برتري دراحساسات سبب ميشود كه اگر بخواهيم عدالت را اجرا كرده باشيم بايد پارهاي از وظايف اجتماعي كه نياز بيشتري به نيروي فكر دارد و از هر گونه احساسات و تأثير عاطفه بايد خالي باشد مانند حكومت، قضاوت، سرپرستي كانون خانواده به عهده مرد قرار گيرد و مرد در اين مرتبه برتري داشته باشد و البته اين مانع از آن نخواهد بود كه عدهاي از زنان در پرتو دانش و تقوا در مرحلهاي عاليتر از بسياري از مردان قرار گيرند.
هر يك از زن و مرد طبق استعداد و نيروها و غرائز و ساختمان ويژه خود بايد وظيفه خويش را انجام دهند. در كارهائي كه از زن ساخته نيست مرد به حمايت او برخيزد و در كارهائي كه از مرد ساخته نيست زن به او كمك كند و از آنجا كه قانون مديريت اقتضا ميكند كه افراد عاطفي تحت سرپرستي افراد فكورتر درآيند سرپرستي خانواده و تصميمگيري در مسائل خانواده بايد بر عهده مرد باشد. براي توضيح بيشتر به تفسير نمونه ذيل همين آيه و آيه 34 نساء ( الرجال قوامون علي النساء) مراجعه كنيد.
eporsesh.com
خطابهاي قرآن در مورد مرد و زن يكسان است گرچه صيغههاي آن مذكر است اين مسأله به جهت قاعده ادبي تغليب ميشود در زبانهايي مانند عربي كه براي مرد و زن دو گونه فعل وجود دارد (مذكر و مؤنث) در مواردي كه جمع مورد نظر باشد صيغه مذكر به كار ميرودبنابراين يا ايهاالذين آمنوا هم شامل زنها ميشود و هم مردها از اين رو تاكنون هيچ مفسر و يا آشناي به ادبيات و زبان عربي نگفته است كه مجموعه خطابهاي قرآن اختصاص به مردها دارد. و اما راجع به آيه( و للرجال عليهن درجه) اين جمله از آيه درحقيقت متمم جمله قبل از آن است كه ميفرمايد: و لهن مثل الذي عليهن بالمعروف. يعني براي زنان همانند وظائفي كه بر دوش آنها است حقوق شايستهاي قرار داده شده و مردان بر آنها برتري دارند.
در اين آيه خداوند ميفرمايد زنان همچنانكه وظائفي در قبال شوهر دارند از حقوقي نيز برخوردار هستند به همين جهت اجراي عدالت شده است. و قانون عدالت در حق زن به مانند مردان رعايت شده ولي آيا لازم است در كليه وظايف و به دنبالش كليه حقوق صددرصدمساوي باشند؟
با در نظر گرفتن اختلاف دامنهداري كه بين نيروهاي جسمي و روحي زن و مرد وجود دارد پاسخ اين سؤال روشن ميشود. زن چون وظيفه حساس مادري و پرورش نسلهاي برومند اجتماع به عهده اوست از عواطف و احساسات بيشتري برخوردار است و همين برتري دراحساسات سبب ميشود كه اگر بخواهيم عدالت را اجرا كرده باشيم بايد پارهاي از وظايف اجتماعي كه نياز بيشتري به نيروي فكر دارد و از هر گونه احساسات و تأثير عاطفه بايد خالي باشد مانند حكومت، قضاوت، سرپرستي كانون خانواده به عهده مرد قرار گيرد و مرد در اين مرتبه برتري داشته باشد و البته اين مانع از آن نخواهد بود كه عدهاي از زنان در پرتو دانش و تقوا در مرحلهاي عاليتر از بسياري از مردان قرار گيرند.
هر يك از زن و مرد طبق استعداد و نيروها و غرائز و ساختمان ويژه خود بايد وظيفه خويش را انجام دهند. در كارهائي كه از زن ساخته نيست مرد به حمايت او برخيزد و در كارهائي كه از مرد ساخته نيست زن به او كمك كند و از آنجا كه قانون مديريت اقتضا ميكند كه افراد عاطفي تحت سرپرستي افراد فكورتر درآيند سرپرستي خانواده و تصميمگيري در مسائل خانواده بايد بر عهده مرد باشد. براي توضيح بيشتر به تفسير نمونه ذيل همين آيه و آيه 34 نساء ( الرجال قوامون علي النساء) مراجعه كنيد.
eporsesh.com
