پرسش :
نقش صبر و بردباري در تبليغ احكام الهي توسط پيامبران چگونه است و ديدگاه قرآن در اين باره چيست؟
پاسخ :
صبر و بردباري يكي از ابزارهاي مهمي است كه بايد مبلغان الهي و ناصحان بشري به آن مجهز باشند. تفسير صبر به تو سري خوردن و سكوت در مقابل ظالم و ستمگر، معني باطلي است كه براي آن تراشيده شده تا اين شيوه اخلاقي را در انظار، بد و ناشايسته جلوه دهد. در حالي كه حقيقت صبر همان استقامت و تحمل رنج براي دست يافتن به اهداف و آرمانهاي متعالي است، و انسان بدون يك چنين شيوه، به آرمانهاي بلند دست نمييابد، و لذا در آيات جهاد روي عنصر صبر تكيه ميشود، و يك فرد مجاهد بدون استمداد از آن نميتواند بر دشمن پيروز گردد، سرباز سست اراده و كم استقامت در همان لحظات نخست فرار را بر قرار بر ميگزيند، و سنگر را به دشمن تحويل ميدهد. براي اين كه روشن شود چگونه پيامبران براي ايفاي رسالت الهي خويش از اهرم صبر بهره ميگرفتند، آياتي را يادآور ميشويم:
1 ـ «وَلَقَدْ كُذّبَتْ رُسُل مِنْ قَبْلِكَ فَصَبَروا عَلي ما كُذّبُوا وَاُوذُوا حَتّي اَتاهُمْ نَصْرُنا» انعام/34.
[پيامبراني پيش از تو تكذيب شدند آنها در برابر تكذيب مخالفان استقامت ورزيدند تا اينكه نصرت ما فرارسيد].
2 ـ خداوند به پيامبر گرامي توصيه ميكند كه بسان پيامبران اُولوا العزم در طريق تبليغ استقامت ورزد چنان كه ميفرمايد: «فَاصْبِر كَما صَبَر اُولوالعزم مِنَ الرُسُل و لاتَستَعْجِل لَهُم» احقاف/35.
در اهميت اين ابزار كافي است كه در قرآن مجيد پيامبر اكرم شخصا نوزده بار به صبر توصيه شده است. بنابراين نبايد از اهميت آن غافل بود.
نه تنها خود پيامبران از اين ابزار بهره ميگرفتند، بلكه به پيروان خود نيز دستور صبر و بردباري ميدادند، تا آنجا كه موسي بن عمران آشكارا به پيروان خود ميگويد: از صبر كمك بگيريد «اسْتَعِينُوا بِاللهِ وَاصْبُروا» اعراف/128 و گواه روشن بر اينكه صبر به معني استقامت است نه تحمل زور، اين است كه در دعوت به صبر، مسأله مرزباني نيز كه بدون استقامت ممكن نيست مطرح شده است چنانكه ميفرمايد:«يَا اَيّها الَّذِينَ آمَنُوا اصْبِرُوا وَصابِرُوا وَرابِطُوا» آل عمران/200.
و در آيه ديگر ميفرمايد: «وَاِنْ تَصْبِرُوا وَتَتَّقُوا فَاِنَّ ذلِكَ مِنْ عَزْمِ الأمُورِ» آل عمران/186 اگر بردباري بخرج دهيد و از تجاوز بپرهيزيد، اين از كارهايي است كه در گرو اراده استوار است.
eporsesh.com
صبر و بردباري يكي از ابزارهاي مهمي است كه بايد مبلغان الهي و ناصحان بشري به آن مجهز باشند. تفسير صبر به تو سري خوردن و سكوت در مقابل ظالم و ستمگر، معني باطلي است كه براي آن تراشيده شده تا اين شيوه اخلاقي را در انظار، بد و ناشايسته جلوه دهد. در حالي كه حقيقت صبر همان استقامت و تحمل رنج براي دست يافتن به اهداف و آرمانهاي متعالي است، و انسان بدون يك چنين شيوه، به آرمانهاي بلند دست نمييابد، و لذا در آيات جهاد روي عنصر صبر تكيه ميشود، و يك فرد مجاهد بدون استمداد از آن نميتواند بر دشمن پيروز گردد، سرباز سست اراده و كم استقامت در همان لحظات نخست فرار را بر قرار بر ميگزيند، و سنگر را به دشمن تحويل ميدهد. براي اين كه روشن شود چگونه پيامبران براي ايفاي رسالت الهي خويش از اهرم صبر بهره ميگرفتند، آياتي را يادآور ميشويم:
1 ـ «وَلَقَدْ كُذّبَتْ رُسُل مِنْ قَبْلِكَ فَصَبَروا عَلي ما كُذّبُوا وَاُوذُوا حَتّي اَتاهُمْ نَصْرُنا» انعام/34.
[پيامبراني پيش از تو تكذيب شدند آنها در برابر تكذيب مخالفان استقامت ورزيدند تا اينكه نصرت ما فرارسيد].
2 ـ خداوند به پيامبر گرامي توصيه ميكند كه بسان پيامبران اُولوا العزم در طريق تبليغ استقامت ورزد چنان كه ميفرمايد: «فَاصْبِر كَما صَبَر اُولوالعزم مِنَ الرُسُل و لاتَستَعْجِل لَهُم» احقاف/35.
در اهميت اين ابزار كافي است كه در قرآن مجيد پيامبر اكرم شخصا نوزده بار به صبر توصيه شده است. بنابراين نبايد از اهميت آن غافل بود.
نه تنها خود پيامبران از اين ابزار بهره ميگرفتند، بلكه به پيروان خود نيز دستور صبر و بردباري ميدادند، تا آنجا كه موسي بن عمران آشكارا به پيروان خود ميگويد: از صبر كمك بگيريد «اسْتَعِينُوا بِاللهِ وَاصْبُروا» اعراف/128 و گواه روشن بر اينكه صبر به معني استقامت است نه تحمل زور، اين است كه در دعوت به صبر، مسأله مرزباني نيز كه بدون استقامت ممكن نيست مطرح شده است چنانكه ميفرمايد:«يَا اَيّها الَّذِينَ آمَنُوا اصْبِرُوا وَصابِرُوا وَرابِطُوا» آل عمران/200.
و در آيه ديگر ميفرمايد: «وَاِنْ تَصْبِرُوا وَتَتَّقُوا فَاِنَّ ذلِكَ مِنْ عَزْمِ الأمُورِ» آل عمران/186 اگر بردباري بخرج دهيد و از تجاوز بپرهيزيد، اين از كارهايي است كه در گرو اراده استوار است.
eporsesh.com
