پرسش :
سوره نحل در كجا نازل شده است؟ و موضوع آن در مورد كدام يك از حشرات است؟
پاسخ :
قسمتي از سوره نحل در مكّه و قسمتي در مدينه نازل شده است.(تفسير نمونه، آيت اللّه مكارم شيرازي و ديگران، ج 11، ص 147، دارالكتب الاسلامية.) محتواي اين سوره، از امور زير تشكيل گرديده، كه به صورتي جالب و متناسب با هم آميخته شده است:
1. در اين سوره، بيش از هر چيز، بحث از "نعمت‌هاي خداوند" مطرح شده و آن چنان ريزه كاري‌هاي آن تشريح گرديده، كه حس‌ّ شكرگزاري هر انسان آزاده‌اي را بيدار مي‌كند; و از اين راه، او را به آفرينندة اين همه نعمت و موهبت، نزديك مي‌سازد.
برخي از اين نعمت‌ها عبارتند از: باران، نور آفتاب، انواع گياهان، ميوه‌ها، مواد غذايي ديگر، حيواناتي كه خدمت‌گزار انسان‌ها هستند، و منافع و بركاتي كه از اين حيوانات، عايد انسان مي‌شود، انواع وسايل زندگي و نعمت فرزند و همسر و...; به اين علت بعضي آن را سورة "نعم" (جمع نعمت) ناميده‌اند، ولي مشهور و معروف در نام‌گذاري اين سوره، همان سورة "نحل" است; چرا كه ضمن برشمردن نعمت‌هاي گوناگون الهي، اشاره‌اي كوتاه و پرمعنا و عجيب به زنبور عسل و مادة غذايي مهمي كه از آن، عايد انسان‌ها مي‌شود، كرده است، هم چنين در اين آيه، به نشانه‌هاي توحيدي كه در زندگي اين حشره وجود دارد، تكيه شده است.
2. دلايل توحيد عظمت خلقت خدا، معاد، و تهديد مشركان و مجرمان.
3. احكام مختلف اسلامي، مانند فرمان به عدل و احسان، شكرگزاري از نعمت‌ها، هجرت، جهاد، نهي از فحشا و منكر، ظلم و ستم، پيمان‌شكني.
4. بدعت‌هاي مشركان.
5. دوري از وسوسه‌هاي شيطان.(ر.ك: تفسير نمونه، آيت اللّه مكارم شيرازي و ديگران، ج 11، صدر سورة نحل، نشر دارالكتب الاسلامية.)
eporsesh.com
قسمتي از سوره نحل در مكّه و قسمتي در مدينه نازل شده است.(تفسير نمونه، آيت اللّه مكارم شيرازي و ديگران، ج 11، ص 147، دارالكتب الاسلامية.) محتواي اين سوره، از امور زير تشكيل گرديده، كه به صورتي جالب و متناسب با هم آميخته شده است:
1. در اين سوره، بيش از هر چيز، بحث از "نعمت‌هاي خداوند" مطرح شده و آن چنان ريزه كاري‌هاي آن تشريح گرديده، كه حس‌ّ شكرگزاري هر انسان آزاده‌اي را بيدار مي‌كند; و از اين راه، او را به آفرينندة اين همه نعمت و موهبت، نزديك مي‌سازد.
برخي از اين نعمت‌ها عبارتند از: باران، نور آفتاب، انواع گياهان، ميوه‌ها، مواد غذايي ديگر، حيواناتي كه خدمت‌گزار انسان‌ها هستند، و منافع و بركاتي كه از اين حيوانات، عايد انسان مي‌شود، انواع وسايل زندگي و نعمت فرزند و همسر و...; به اين علت بعضي آن را سورة "نعم" (جمع نعمت) ناميده‌اند، ولي مشهور و معروف در نام‌گذاري اين سوره، همان سورة "نحل" است; چرا كه ضمن برشمردن نعمت‌هاي گوناگون الهي، اشاره‌اي كوتاه و پرمعنا و عجيب به زنبور عسل و مادة غذايي مهمي كه از آن، عايد انسان‌ها مي‌شود، كرده است، هم چنين در اين آيه، به نشانه‌هاي توحيدي كه در زندگي اين حشره وجود دارد، تكيه شده است.
2. دلايل توحيد عظمت خلقت خدا، معاد، و تهديد مشركان و مجرمان.
3. احكام مختلف اسلامي، مانند فرمان به عدل و احسان، شكرگزاري از نعمت‌ها، هجرت، جهاد، نهي از فحشا و منكر، ظلم و ستم، پيمان‌شكني.
4. بدعت‌هاي مشركان.
5. دوري از وسوسه‌هاي شيطان.(ر.ك: تفسير نمونه، آيت اللّه مكارم شيرازي و ديگران، ج 11، صدر سورة نحل، نشر دارالكتب الاسلامية.)
eporsesh.com
