پرسش :
چگونه مي توان دوست خوب و با ايمان پيدا كرد؟
پاسخ :
eporsesh.com
با مراجعه به روايات متوجه مي شويم اولياي گرامي اسلامي به پيروان خود توصيه كرده اند باچند نفر طرح دوستي و رفاقت نريزند:
1 احمق و نابخرد؛ رفاقت با اين گونه افراد جز درد سر و رنج و زحمت چيزي ديگر نيست . چنان كه دربياني از امام علي بن ابي طالب 7مي خوانيم : < كسي كه رفيقِ احمق و كم خِرَد دارد، همواره در رنج و ناراحتي است .(1)
2 آلوده دامن و بزهكار؛ امام فرمود: .
امام علي(علیه السلام)در ضمن وصاياي خود به حضرت امام مجتبي(علیه السلام) فرمودند: با فاسد طرح دوستي نريز، چون دوست خود را فريب مي دهد.(2)
3 چاپلوس و متملق ؛ حضرت علي(علیه السلام) مي فرمايد: كسي مي تواند دوست شما باشد كه تملق نكند؛ زيرا متملق با چرب زباني كارهاي زشت خود را زيبا جلوه مي دهد و دوست دارد شما هم آن كاره باشيد.(3)
و در عوض سفارش كردند با افراد راستگو و امين و وفادار و خوش خُلق و رعايت كنندهء حقوق ديگران رفيق باشيد.
در وضع عادي و معمولي ، ظاهر سازي و چهرهء حق به جانب گرفتن و ادعاي ديانت و صداقت و رفاقت كردن امكان دارد، امّا در وضع خاص و بحراني ، خصلت هاي بد و زشت آشكار مي گردد، و در آن موقعيت ظاهرسازي و پنهان كاري از بين مي رود.
بر اين اساس بهترين راه تشخيص خوب و بد بودن افراد، امتحان و آزمايش در مواقع زير است :
1 آزمودن در هنگام نياز؛
كسي كه در هنگام سختي ها و مشكلات از كمك خودداري مي كند، شايستهء دوستي نيست .
دوست مشمار آن كه در نعمت زندلاف ياريّ و برادر خواندگي
دوست آن باشد كه گيرد دست دوست در پريشان حالي و درماندگي
2 آزمودن در هنگام خشم ؛
امام صادق(علیه السلام) می فرمايند: كسي كه سه بار بر تو خشمگين شد و سخن ناخوشايندي درباره ات نگفت ، او رابه دوستي انتخاب كن >.(4)
3 آزمايش در مسافرت ؛
آدمي در مسافرت لباس تكلّف و ريا را از تن بيرون مي كند و شخصيت حقيقي خود را نشان مي دهد.
4 امتحان از طريق امانتداري و راستگويي ؛
امام صادق(علیه السلام) می فرمايند: براي تشخيص آدم خوب و بد، نگاه به طولاني بودن ركوع و سجده اش نكنيد،چون ممكن است طولاني كردن از روي عادت باشد، لكن به راستگويي و امانت داريش نگاه كنيد.(5)
5 آزمودن از طريق دوستان و معاشران ؛
امام علي(علیه السلام) می فرمايند: اگر كسي كار و دينش بر شما مشخص نبود، بنگريد با چه كساني رفت و آمدمي كند؛ اگر دوستانش اهل ديانتند، او نيز ديندار است و اگر اهل دين نيستند، او نيز بهره اي از دين نبرده است >.(6)
6 توجه به دستورهاي ديني .
انساني كه به دستورهاي ديني توجه دارد و به آن عمل مي كند، شايستهء دوستي است .(7)
پی نوشتها:
1.صديق الاءحمق في تعب ؛ جوان فلسفي ، ج 2 ص 334
2.... فانّ قرين السّوء يغير جليسه .
3.نهج البلاغه ، فيض الاسلام ، قصار 285 < انما يحبك من لا يتملّقك >.
4. وسائل الشيعه ، ج 8ص 502
5.بحارالانوار، ج 68 ص 8 حديث 10 چاپ بيروت .
6.همان ، ج 71 ص 197 حديث 31 چاپ بيروت .
7.ر.ك : ويژه نامه مجلهء با معارف اسلامي آشنا شويم ، ص 5ـ 16
eporsesh.com
eporsesh.com
با مراجعه به روايات متوجه مي شويم اولياي گرامي اسلامي به پيروان خود توصيه كرده اند باچند نفر طرح دوستي و رفاقت نريزند:
1 احمق و نابخرد؛ رفاقت با اين گونه افراد جز درد سر و رنج و زحمت چيزي ديگر نيست . چنان كه دربياني از امام علي بن ابي طالب 7مي خوانيم : < كسي كه رفيقِ احمق و كم خِرَد دارد، همواره در رنج و ناراحتي است .(1)
2 آلوده دامن و بزهكار؛ امام فرمود: .
امام علي(علیه السلام)در ضمن وصاياي خود به حضرت امام مجتبي(علیه السلام) فرمودند: با فاسد طرح دوستي نريز، چون دوست خود را فريب مي دهد.(2)
3 چاپلوس و متملق ؛ حضرت علي(علیه السلام) مي فرمايد: كسي مي تواند دوست شما باشد كه تملق نكند؛ زيرا متملق با چرب زباني كارهاي زشت خود را زيبا جلوه مي دهد و دوست دارد شما هم آن كاره باشيد.(3)
و در عوض سفارش كردند با افراد راستگو و امين و وفادار و خوش خُلق و رعايت كنندهء حقوق ديگران رفيق باشيد.
در وضع عادي و معمولي ، ظاهر سازي و چهرهء حق به جانب گرفتن و ادعاي ديانت و صداقت و رفاقت كردن امكان دارد، امّا در وضع خاص و بحراني ، خصلت هاي بد و زشت آشكار مي گردد، و در آن موقعيت ظاهرسازي و پنهان كاري از بين مي رود.
بر اين اساس بهترين راه تشخيص خوب و بد بودن افراد، امتحان و آزمايش در مواقع زير است :
1 آزمودن در هنگام نياز؛
كسي كه در هنگام سختي ها و مشكلات از كمك خودداري مي كند، شايستهء دوستي نيست .
دوست مشمار آن كه در نعمت زندلاف ياريّ و برادر خواندگي
دوست آن باشد كه گيرد دست دوست در پريشان حالي و درماندگي
2 آزمودن در هنگام خشم ؛
امام صادق(علیه السلام) می فرمايند: كسي كه سه بار بر تو خشمگين شد و سخن ناخوشايندي درباره ات نگفت ، او رابه دوستي انتخاب كن >.(4)
3 آزمايش در مسافرت ؛
آدمي در مسافرت لباس تكلّف و ريا را از تن بيرون مي كند و شخصيت حقيقي خود را نشان مي دهد.
4 امتحان از طريق امانتداري و راستگويي ؛
امام صادق(علیه السلام) می فرمايند: براي تشخيص آدم خوب و بد، نگاه به طولاني بودن ركوع و سجده اش نكنيد،چون ممكن است طولاني كردن از روي عادت باشد، لكن به راستگويي و امانت داريش نگاه كنيد.(5)
5 آزمودن از طريق دوستان و معاشران ؛
امام علي(علیه السلام) می فرمايند: اگر كسي كار و دينش بر شما مشخص نبود، بنگريد با چه كساني رفت و آمدمي كند؛ اگر دوستانش اهل ديانتند، او نيز ديندار است و اگر اهل دين نيستند، او نيز بهره اي از دين نبرده است >.(6)
6 توجه به دستورهاي ديني .
انساني كه به دستورهاي ديني توجه دارد و به آن عمل مي كند، شايستهء دوستي است .(7)
پی نوشتها:
1.صديق الاءحمق في تعب ؛ جوان فلسفي ، ج 2 ص 334
2.... فانّ قرين السّوء يغير جليسه .
3.نهج البلاغه ، فيض الاسلام ، قصار 285 < انما يحبك من لا يتملّقك >.
4. وسائل الشيعه ، ج 8ص 502
5.بحارالانوار، ج 68 ص 8 حديث 10 چاپ بيروت .
6.همان ، ج 71 ص 197 حديث 31 چاپ بيروت .
7.ر.ك : ويژه نامه مجلهء با معارف اسلامي آشنا شويم ، ص 5ـ 16
eporsesh.com
