پرسش :
در حال حاضر وجود ماهواره ها در خانواده ها معضلي شده است به هر كجا كه بروي پيدا مي شود و اين مسأله تربيت فرزندان را با مشكل رو برو ساخته است و چون مي بينند مي خواهند اگر تهيه نمايي هزار مشكل داري و اگر نه حريص به آن شده و در منازل دوستانشان و يا آشنايان نگاه مي كنند خواهشمند است در اين خصوص كه والدين چه راهكاري را بايد اتخاذ كنند راهنمايي بفرماييد.
پاسخ :
والدين در كاستن اثرات مخرب تهاجم فرهنگى ناشی ازماهواره ها ،اینترنت و...نقش بسيار مهمی را می توانندايفا کنند.
زيرا روابط خانوادگى زيربناى اصلاحات ديگر است، به گونه اى كه بدون آن، اصلاحات ديگر (در سطح كلان) امكان ندارد. اصلاح روابط خانوادگى، نه فقط به نوجوان كمك مى كند، بلكه براى همه ى افراد خانواده مؤثر است; لذا نحوه برخورد والدين بافرزندان خوددر زمينه گرايش آنها به تکنولوژی رسانه های جديد مستلزم شناخت روحيات روان شناختی فرزندان است.
آنچه در اين زمينه به عنوان مهم ترين اقدام والدين مطرح می باشد، اين است كه، همواره ارتباط خود را با فرزندان، به ويژه نوجوانان حفظ كنند; يعنی نه تنها با بهانه هاى كوچك ، بلكه حتى با اشكالات واقعى بسيار بزرگ نيز نبايد اين ارتباط را گسست. اين ارتباط بايد به گونه اى باشد كه نوجوان، پدر و مادر را اولين تكيه گاه خود دانسته وهمه ى نيازهاى خوداز قبيل نياز به دوست، تنوع طلبى در غذا ، لباس، تفريحات سالم، هيجان خواهى، نياز به ابراز احساسات، نياز به احترام، محبت، صميميت، اعتماد به نفس و ابراز عواطف ، مشاركت در امور جمعى و نياز به مزاح و شوخى و...،را در چارچوب پذيرفته شده خانواده ارضا نمايد، يا از اينکه در صورت لزوم ازطريق خانواده به كانال هاى ارضاى آن هدايت شود. اين ارتباط در صورتى برای فرزندمطلوب به نظر می رسدكه والدين، نوجوان و جوان را درك كنند; يعنى عواطف ، احساسات ، علايق و توانمندى هاى او را بدانندوخود را در جايگاه او قرار داده و از جايگاه يك نوجوان با او سخن بگويند..
از طريق اين درك كردن و حفظ دايمى ارتباط، والدين مى توانند به خوبى روی فرزندان خود اثربگذارندبه گونه ای که مى توانندحتی در انتخاب دوست، شغل ، رشته ى تحصيلى، محل درس ، ازدواج و امور اساسى زندگى به او كمك نموده و فرهنگ صحيح خود را به او منتقل نمايند.تنها در اين صورت می توانند آرام آرام از فرزند خود فردى بسازند كه نه تنها نگران رفتار او در بيرون از منزل نباشند ، بلكه اطمينان داشته باشند كه در هر جمعى قرار گيرد، به صورت منطقى و معقول خود را حفظ و حتى المقدور به ديگران نيز كمك مى كند..
آنچه درمورد ماهواره وامثال آن قابل ذکر می باشد اين است که اثرات مخرب آن در تربيت صحيح فرزندان امری مسلم وپذيرفته شده است.اما توجه داشته باشيد که نحوه برخورد والدين با اين تکنولوژی، نقش بسيار مهمی در سيرتربيت فرزندان دارد به گونه ای که اگر بخواهيم بدون در نظر گرفتن حس کنجکاوی وتنوع طلبی آنها به صورت مستقيم با آن برخورد نماييم چه بسا نتيجه عکس عائدمان شود.لذا پيشنهاد می گردد که :
1-اگر فرزندتان به حدی از رشد رسيده که می تواند طرف مشاوره قرار گيرد،با او در باب مضرات ماهواره و...مباحثه نماييد وسعی کنيد با دادن اطلاعات کافی و مناسب او را در اتخاذ موضع صحيح نسبت به ماهواره ياری نماييد.در غير اين صورت
2-با آشنايتان صحبت کنيد که نمی پسنديد در مدت حضور شما در منزلشان،از ماهواره استفاده گردد.اگر نپذيرفتند
3-مدت حضور خودرا درميهمانی به گونه ای تنظم نماييد که فرصتی برای ديدن ماهواره فراهم نيايد.در غير اين صورت
4-با حفظ احترام طرف مقابل و ابراز ناراحتی خود از اين ماجرا رابطه خود را در حدی که ناقض صله رحم نباشد تقليل دهيد.
البته به اين نکته مهم توجه داشته باشيدکه مطمئن ترين راه ،واکسينه کردن فرزندانتان در برابر اين جور مسائل می باشد که مهمترين اقدام شما در اين راستا برقراری رابطه مناسب با فرزندانتان ودادن بينش به آنهاست.
در مورد تربيت فرزند مي توانيد از کتاب هاي زير کمک بگيريد تا آگاهي هاي لازم را در زمينه روش تربيت صحيح فرزندان، به دست آوريد.
اميدواريم كه با ارتقاء سطح آگاهي هاي خود نسبت به مسائل تربيتي و روان شناختي كودكان، فرزنداني صالح و مثمر ثمر تربيت كنيد تا مايه روشني چشم شما گردد و جامعه نيز از وجود آنها بهره مند شود.
در مورد تربيت فرزند به منابع زير مراجعه نماييد:
1- تربيت کودک، ابراهيم اميني
2- راه تربيت، مجيد رشيد پور، انتشارات انجمن اولياء و مربيان
3- آشنايي با تعليم و تربيت اسلامي، مجيد رشيد پور، انتشارات انجمن اولياء و مربيان
4- روانشناسي و تربيت کودکان و نوجوانان، دکتر غلامعلي افروز، انتشارات انجمن اولياء و مربيان
5- تربيت طبيعي در مقابل تربيت عاريه اي، عبدالعظيم کريمي، انتشارات انجمن اولياء و مربيان
6- والدين و مربيان مسؤول، رضا فرهاديان، انتشارات دفتر تبليغات حوزه علميه قم
7- خانواده و دشواري هاي رفتاري کودکان، دکتر علي قائمي، انتشارات انجمن اولياء و مربيان
8- مجموعه كتاب هاي خانواده، انتشارات انجمن اولياء و مربيان
9- پرورش مذهبي كودكان، دكتر علي قائمي
10- آزادي كودك و حدود آن، دكتر علي قائمي
11- اصول و روشهاي تربيت در اسلام ، احمدي ،سيد احمد ، تهران : انتشارات انجمن اولياء و مربيان ، 1373
12- اسلام و تعليم و تربيت ،حجتي ، سيد محمد باقر ، تهران : دفتر نشر فرهنگ اسلامي ،1368
13- گفتارهائي پيرامون اثرات پنهان تربيت آسيب زا ،كريمي ، عبدالعظيم ، تهران : انتشارات انجمن اولياء و مربيان ، 1373
14- با تربيت مكتبي آشنا شويم ، مظلومي، رجبعلي ، تهران : انتشارات امير كبير، 1366
15-جايگاه پرورش حسِ ديني در تربيت كودكان نويسنده : محمد قمي فر
www.porseman.org
والدين در كاستن اثرات مخرب تهاجم فرهنگى ناشی ازماهواره ها ،اینترنت و...نقش بسيار مهمی را می توانندايفا کنند.
زيرا روابط خانوادگى زيربناى اصلاحات ديگر است، به گونه اى كه بدون آن، اصلاحات ديگر (در سطح كلان) امكان ندارد. اصلاح روابط خانوادگى، نه فقط به نوجوان كمك مى كند، بلكه براى همه ى افراد خانواده مؤثر است; لذا نحوه برخورد والدين بافرزندان خوددر زمينه گرايش آنها به تکنولوژی رسانه های جديد مستلزم شناخت روحيات روان شناختی فرزندان است.
آنچه در اين زمينه به عنوان مهم ترين اقدام والدين مطرح می باشد، اين است كه، همواره ارتباط خود را با فرزندان، به ويژه نوجوانان حفظ كنند; يعنی نه تنها با بهانه هاى كوچك ، بلكه حتى با اشكالات واقعى بسيار بزرگ نيز نبايد اين ارتباط را گسست. اين ارتباط بايد به گونه اى باشد كه نوجوان، پدر و مادر را اولين تكيه گاه خود دانسته وهمه ى نيازهاى خوداز قبيل نياز به دوست، تنوع طلبى در غذا ، لباس، تفريحات سالم، هيجان خواهى، نياز به ابراز احساسات، نياز به احترام، محبت، صميميت، اعتماد به نفس و ابراز عواطف ، مشاركت در امور جمعى و نياز به مزاح و شوخى و...،را در چارچوب پذيرفته شده خانواده ارضا نمايد، يا از اينکه در صورت لزوم ازطريق خانواده به كانال هاى ارضاى آن هدايت شود. اين ارتباط در صورتى برای فرزندمطلوب به نظر می رسدكه والدين، نوجوان و جوان را درك كنند; يعنى عواطف ، احساسات ، علايق و توانمندى هاى او را بدانندوخود را در جايگاه او قرار داده و از جايگاه يك نوجوان با او سخن بگويند..
از طريق اين درك كردن و حفظ دايمى ارتباط، والدين مى توانند به خوبى روی فرزندان خود اثربگذارندبه گونه ای که مى توانندحتی در انتخاب دوست، شغل ، رشته ى تحصيلى، محل درس ، ازدواج و امور اساسى زندگى به او كمك نموده و فرهنگ صحيح خود را به او منتقل نمايند.تنها در اين صورت می توانند آرام آرام از فرزند خود فردى بسازند كه نه تنها نگران رفتار او در بيرون از منزل نباشند ، بلكه اطمينان داشته باشند كه در هر جمعى قرار گيرد، به صورت منطقى و معقول خود را حفظ و حتى المقدور به ديگران نيز كمك مى كند..
آنچه درمورد ماهواره وامثال آن قابل ذکر می باشد اين است که اثرات مخرب آن در تربيت صحيح فرزندان امری مسلم وپذيرفته شده است.اما توجه داشته باشيد که نحوه برخورد والدين با اين تکنولوژی، نقش بسيار مهمی در سيرتربيت فرزندان دارد به گونه ای که اگر بخواهيم بدون در نظر گرفتن حس کنجکاوی وتنوع طلبی آنها به صورت مستقيم با آن برخورد نماييم چه بسا نتيجه عکس عائدمان شود.لذا پيشنهاد می گردد که :
1-اگر فرزندتان به حدی از رشد رسيده که می تواند طرف مشاوره قرار گيرد،با او در باب مضرات ماهواره و...مباحثه نماييد وسعی کنيد با دادن اطلاعات کافی و مناسب او را در اتخاذ موضع صحيح نسبت به ماهواره ياری نماييد.در غير اين صورت
2-با آشنايتان صحبت کنيد که نمی پسنديد در مدت حضور شما در منزلشان،از ماهواره استفاده گردد.اگر نپذيرفتند
3-مدت حضور خودرا درميهمانی به گونه ای تنظم نماييد که فرصتی برای ديدن ماهواره فراهم نيايد.در غير اين صورت
4-با حفظ احترام طرف مقابل و ابراز ناراحتی خود از اين ماجرا رابطه خود را در حدی که ناقض صله رحم نباشد تقليل دهيد.
البته به اين نکته مهم توجه داشته باشيدکه مطمئن ترين راه ،واکسينه کردن فرزندانتان در برابر اين جور مسائل می باشد که مهمترين اقدام شما در اين راستا برقراری رابطه مناسب با فرزندانتان ودادن بينش به آنهاست.
در مورد تربيت فرزند مي توانيد از کتاب هاي زير کمک بگيريد تا آگاهي هاي لازم را در زمينه روش تربيت صحيح فرزندان، به دست آوريد.
اميدواريم كه با ارتقاء سطح آگاهي هاي خود نسبت به مسائل تربيتي و روان شناختي كودكان، فرزنداني صالح و مثمر ثمر تربيت كنيد تا مايه روشني چشم شما گردد و جامعه نيز از وجود آنها بهره مند شود.
در مورد تربيت فرزند به منابع زير مراجعه نماييد:
1- تربيت کودک، ابراهيم اميني
2- راه تربيت، مجيد رشيد پور، انتشارات انجمن اولياء و مربيان
3- آشنايي با تعليم و تربيت اسلامي، مجيد رشيد پور، انتشارات انجمن اولياء و مربيان
4- روانشناسي و تربيت کودکان و نوجوانان، دکتر غلامعلي افروز، انتشارات انجمن اولياء و مربيان
5- تربيت طبيعي در مقابل تربيت عاريه اي، عبدالعظيم کريمي، انتشارات انجمن اولياء و مربيان
6- والدين و مربيان مسؤول، رضا فرهاديان، انتشارات دفتر تبليغات حوزه علميه قم
7- خانواده و دشواري هاي رفتاري کودکان، دکتر علي قائمي، انتشارات انجمن اولياء و مربيان
8- مجموعه كتاب هاي خانواده، انتشارات انجمن اولياء و مربيان
9- پرورش مذهبي كودكان، دكتر علي قائمي
10- آزادي كودك و حدود آن، دكتر علي قائمي
11- اصول و روشهاي تربيت در اسلام ، احمدي ،سيد احمد ، تهران : انتشارات انجمن اولياء و مربيان ، 1373
12- اسلام و تعليم و تربيت ،حجتي ، سيد محمد باقر ، تهران : دفتر نشر فرهنگ اسلامي ،1368
13- گفتارهائي پيرامون اثرات پنهان تربيت آسيب زا ،كريمي ، عبدالعظيم ، تهران : انتشارات انجمن اولياء و مربيان ، 1373
14- با تربيت مكتبي آشنا شويم ، مظلومي، رجبعلي ، تهران : انتشارات امير كبير، 1366
15-جايگاه پرورش حسِ ديني در تربيت كودكان نويسنده : محمد قمي فر
www.porseman.org
