پرسش :
در احاديث داشتن فرزند و كاشت درخت از مصاديق باقيات الصالحات شمرده شده است در صورتي كه هر دو پس مدتي از بين خواهند رفت و آثار مستقيم آنها متوقف مي گردد پس چگونه صالحاتي است كه باقي است؟ ضمن اينكه اگر فرزند ناخلف شد موضوع از چه قرار است؟ اساسا آيا فرزندان انسان هر خير و شري را كه انجام دهد والدين در آخرت از آن محظوظ و يا معذبند؟ يا نه صرفا از اعمال نيك آنان متنعم و از اعمال شر آنان مصونند؟
پاسخ :
فرزندی که در روایات از باقیات صالحات شمرده شده است هر فرزندی نیست بلکه فرزند با ایمان و صالحی است که آثار ایمان و نیت خیر و اعمال صالح او پس از مرگ پدر و در عالم برزخ و آخرت باقی و پایدار است و موجب گشایش و سرور پدر و مادر ش می گردد . باید توجه داشت که هر چند خود عمل و صورت آن از بین می رود و ناپایدار است ولی آثار و نتایج و باطن آن هر گز نابود نمی شود و در هر عالمی متناسب با آن ظاهر می گردد . در مورد کاشت درخت نیز آن چه مهم است نیت خیر فردی است که اقدام به این کار خیر کرده و زمینه راحتی و آسایش دیگران را با استفاده از خرمی و شادابی و سایه آن فراهم ساخته است . پس ماندگاری و بقای این اعمال خیر به لحاظ ظاهر و شکل فیزیکی و مادی آنها نیست بلکه مربوط به باطن و حقیقت و تجسم معنوی آن است .
در مورد برخوردار شدن و یا معذب بودن والدین از اعمال خیر فرزندان باید گفت که بدون شک آنها از اعمال خیر فرزندان بهره مند می شوند و در امر آنها به خاطر اعمال خیر و ایمان و نیت نیکوی فرزندان فرج و گشایش می شود . در روایت آمده است که وقتی فرزند به مکتب و مدرسه می رود و گفتن بسم الله را یاد می گیرد خداوند گناهان پدر و مادرش را می آمرزد . در واقع اعمال خیر فرزند ادامه اعمال خیر والدین است و به همین خاطر در روایت آمده است که همه اعمال والدین پس از مرگ منقطع و بریده می گردد مگر از ناحیه فرزند صالح آنها که از این طریق اعمال خیر آنها ادامه می یابد . اما در مورد فرزندانی که نا خلف هستند و اعمال ناشایستی دارند می توان گفت در صورتی والدین از اعمال بد آنها معذب و ناراحت خواهند بود که در امر تربیت و هدایت آنها کوتاهی کرده باشند و مقصر باشند و گرنه اگر آن دو در این باره وظیفه خود را انجام داده باشند و در تربیت صحیح و هدایت فرزندان قصور و کوتاهی نکرده باشند به خاطر اعمال بد فرزندانشان معذب نخواهند بود .
ر. ک : عدل الهی ، بخشش اعمال خیر از غیر مسلمان ، شهید مطهری
فرزندی که در روایات از باقیات صالحات شمرده شده است هر فرزندی نیست بلکه فرزند با ایمان و صالحی است که آثار ایمان و نیت خیر و اعمال صالح او پس از مرگ پدر و در عالم برزخ و آخرت باقی و پایدار است و موجب گشایش و سرور پدر و مادر ش می گردد . باید توجه داشت که هر چند خود عمل و صورت آن از بین می رود و ناپایدار است ولی آثار و نتایج و باطن آن هر گز نابود نمی شود و در هر عالمی متناسب با آن ظاهر می گردد . در مورد کاشت درخت نیز آن چه مهم است نیت خیر فردی است که اقدام به این کار خیر کرده و زمینه راحتی و آسایش دیگران را با استفاده از خرمی و شادابی و سایه آن فراهم ساخته است . پس ماندگاری و بقای این اعمال خیر به لحاظ ظاهر و شکل فیزیکی و مادی آنها نیست بلکه مربوط به باطن و حقیقت و تجسم معنوی آن است .
در مورد برخوردار شدن و یا معذب بودن والدین از اعمال خیر فرزندان باید گفت که بدون شک آنها از اعمال خیر فرزندان بهره مند می شوند و در امر آنها به خاطر اعمال خیر و ایمان و نیت نیکوی فرزندان فرج و گشایش می شود . در روایت آمده است که وقتی فرزند به مکتب و مدرسه می رود و گفتن بسم الله را یاد می گیرد خداوند گناهان پدر و مادرش را می آمرزد . در واقع اعمال خیر فرزند ادامه اعمال خیر والدین است و به همین خاطر در روایت آمده است که همه اعمال والدین پس از مرگ منقطع و بریده می گردد مگر از ناحیه فرزند صالح آنها که از این طریق اعمال خیر آنها ادامه می یابد . اما در مورد فرزندانی که نا خلف هستند و اعمال ناشایستی دارند می توان گفت در صورتی والدین از اعمال بد آنها معذب و ناراحت خواهند بود که در امر تربیت و هدایت آنها کوتاهی کرده باشند و مقصر باشند و گرنه اگر آن دو در این باره وظیفه خود را انجام داده باشند و در تربیت صحیح و هدایت فرزندان قصور و کوتاهی نکرده باشند به خاطر اعمال بد فرزندانشان معذب نخواهند بود .
ر. ک : عدل الهی ، بخشش اعمال خیر از غیر مسلمان ، شهید مطهری
