پرسش :
به پرسشهاي كودكان پيش دبستاني دربارة خدا چگونه پاسخ دهيم؟
پاسخ :
پرسشهاي كودكان دربارة خدا را جدي بگيريد و بدانها پاسخ دهيد، پاسخهايي از قبيل اين كه بعد «بعد ميفهمي» يا «بزرگ ميشوي و خواهي فهميد»، درست نيست؛ زيرا ممكن است از نا آگاهان يا غرض ورزان بپرسد و دچار سردرگمي يا انحراف شود.
هيچگاه به پرسشهاي كودكان دربارة خدا، بيدرنگ و بدن تأمل پاسخ ندهيد. پاسخ به اين گونه پرسشها بايد در زمان و مكان مناسبي باشد. هنگام آشپزي، زمان آماده شدن براي خروج از منزل، هنگام مرتب كردن اتاقها و ... زمانهاي مناسبي نيستند و اگر كودك شما در اين گونه موقعيتها پرسيد، پاسخ آن را به زمان مناسبي واگذاريد.
پاسخهاي شما بايد با سن كودك متناسب باشد. استفاده از استدلالهاي ساده براي اقناع كودك خوب است؛ اما استدلاهاي فلسفي سنگين فايدهاي ندارد.
مهمترين و شايع ترين پرسشهاي كودكان دربارة خدا عبارتند از:
1- خدا كيست و چيست؟ براي پاسخ به اين سؤال، بايد از اوصاف خداوند و مقايسة او با ديگران استفاده كرد: خدا كسي است كه مهربانياش از پدر مادر هم بيشتر است. او كسي است كه از پدر و مادر هم بيشتر از تو مراقبت ميكند. خدا از قويترين كسي كه ميشناسي هم قويتر است.
2- خدا كجاست؟ خدا همه جا است.
3- چه طور و چگونه خدا همه جا هست؟ خدا مثل ما انسانها نيست كه فقط رد يك جا هستند. او قدرتي دارد كه ميتواند همه جا باشد؛ مثل سخنران تلويزيون كه در همة خانهها او را ميبينند.
4- اگر خدا همه جا هست، چرا او را نميبينم؟ خيلي چيزها مانند هوا، گرما و برق را نميبينيم؛ اما وجود دارند. فرزندي همين سؤال را از پدر خود ميپرسد. پدر ليواني آب و دو حبه قند ميآورد و مقابل ديدگان فرزند، آن دو حبه قند را داخل آب در ليوان قرار ميدهد و آن ها را در آب حل ميكند؛ آن گاه ميپرسد: آيا حبههاي قند داخل ليوان هستند يا از آن خارج شدهاند؟ فرزند پاسخ ميدهد: داخل ليوان هستند. پدر: آيا تو آن را ميبيني؟فررزند: خير. پدر: آنها داخل ليوان هستند؛ اما با چشم ديده نميشوند؛ خدا هم اين گونه است.
5- خدا چقدر بزرگ است؟ نميدانم چقدر بزرگ است؛ اما ميدانم كه هيچ چيز در دنيا بزرگتر از خدا نيست. خدا از همه بزرگ ترين كسي كه تو ميشناسي بزرگتر است.
6- لباسهاي خدا چه اندازه است؟ خدا مثل ما آدمها نيست كه لباس بخواهد.
7- اگر خدا بالا هست، چرا پاهاي او را نميبينيم؟ خدا مثل ما آدمها نيست كه پا داشته باشد. گذشته از اين، ما خدا را با چشم نميبينيم.
8- اگر خدا همه جا هست، چرا به آسمان نگاه ميكنيم؟ بركتهاي خدا مثل باران، از آسمان فرود ميآيد. ما آدمها، جاهاي بلند را بهتر ميدانيم؛ به همين دليل، نفر اول مسابقه در كشتي، بر روي سكوي بالاتر ميايستد.
9- خدا كه بزرگ است، چگونه در قلب ما جا ميگيرد؟ همان طور كه پدر و مادرت در قلب تو هستند.
10- آيا خدا در جاهاي بد مانند توالت هم هست؟ بله، خدا همه جا هست. توالت از نظر ما آدمهابد است؛ ولي از نظر خدا بد نيست؛ چون او همه چيز را آفريده است؛ مانند مامان كه وقتي برادر كوچولويت را تميز ميكند، بدش نميآيد.
11- خدا را چه كسي آفريده است؟ خدا هميشه بوده، و ما به اين مطلب ايمان داريم و در پي دليل آن نميرويم؛ مانند اين كه تو ايمان داري هيچ گاه از روي زمين بلند نميشوي؛ ولي دليل آن را هم نميداني.
www.morsalat.com
پرسشهاي كودكان دربارة خدا را جدي بگيريد و بدانها پاسخ دهيد، پاسخهايي از قبيل اين كه بعد «بعد ميفهمي» يا «بزرگ ميشوي و خواهي فهميد»، درست نيست؛ زيرا ممكن است از نا آگاهان يا غرض ورزان بپرسد و دچار سردرگمي يا انحراف شود.
هيچگاه به پرسشهاي كودكان دربارة خدا، بيدرنگ و بدن تأمل پاسخ ندهيد. پاسخ به اين گونه پرسشها بايد در زمان و مكان مناسبي باشد. هنگام آشپزي، زمان آماده شدن براي خروج از منزل، هنگام مرتب كردن اتاقها و ... زمانهاي مناسبي نيستند و اگر كودك شما در اين گونه موقعيتها پرسيد، پاسخ آن را به زمان مناسبي واگذاريد.
پاسخهاي شما بايد با سن كودك متناسب باشد. استفاده از استدلالهاي ساده براي اقناع كودك خوب است؛ اما استدلاهاي فلسفي سنگين فايدهاي ندارد.
مهمترين و شايع ترين پرسشهاي كودكان دربارة خدا عبارتند از:
1- خدا كيست و چيست؟ براي پاسخ به اين سؤال، بايد از اوصاف خداوند و مقايسة او با ديگران استفاده كرد: خدا كسي است كه مهربانياش از پدر مادر هم بيشتر است. او كسي است كه از پدر و مادر هم بيشتر از تو مراقبت ميكند. خدا از قويترين كسي كه ميشناسي هم قويتر است.
2- خدا كجاست؟ خدا همه جا است.
3- چه طور و چگونه خدا همه جا هست؟ خدا مثل ما انسانها نيست كه فقط رد يك جا هستند. او قدرتي دارد كه ميتواند همه جا باشد؛ مثل سخنران تلويزيون كه در همة خانهها او را ميبينند.
4- اگر خدا همه جا هست، چرا او را نميبينم؟ خيلي چيزها مانند هوا، گرما و برق را نميبينيم؛ اما وجود دارند. فرزندي همين سؤال را از پدر خود ميپرسد. پدر ليواني آب و دو حبه قند ميآورد و مقابل ديدگان فرزند، آن دو حبه قند را داخل آب در ليوان قرار ميدهد و آن ها را در آب حل ميكند؛ آن گاه ميپرسد: آيا حبههاي قند داخل ليوان هستند يا از آن خارج شدهاند؟ فرزند پاسخ ميدهد: داخل ليوان هستند. پدر: آيا تو آن را ميبيني؟فررزند: خير. پدر: آنها داخل ليوان هستند؛ اما با چشم ديده نميشوند؛ خدا هم اين گونه است.
5- خدا چقدر بزرگ است؟ نميدانم چقدر بزرگ است؛ اما ميدانم كه هيچ چيز در دنيا بزرگتر از خدا نيست. خدا از همه بزرگ ترين كسي كه تو ميشناسي بزرگتر است.
6- لباسهاي خدا چه اندازه است؟ خدا مثل ما آدمها نيست كه لباس بخواهد.
7- اگر خدا بالا هست، چرا پاهاي او را نميبينيم؟ خدا مثل ما آدمها نيست كه پا داشته باشد. گذشته از اين، ما خدا را با چشم نميبينيم.
8- اگر خدا همه جا هست، چرا به آسمان نگاه ميكنيم؟ بركتهاي خدا مثل باران، از آسمان فرود ميآيد. ما آدمها، جاهاي بلند را بهتر ميدانيم؛ به همين دليل، نفر اول مسابقه در كشتي، بر روي سكوي بالاتر ميايستد.
9- خدا كه بزرگ است، چگونه در قلب ما جا ميگيرد؟ همان طور كه پدر و مادرت در قلب تو هستند.
10- آيا خدا در جاهاي بد مانند توالت هم هست؟ بله، خدا همه جا هست. توالت از نظر ما آدمهابد است؛ ولي از نظر خدا بد نيست؛ چون او همه چيز را آفريده است؛ مانند مامان كه وقتي برادر كوچولويت را تميز ميكند، بدش نميآيد.
11- خدا را چه كسي آفريده است؟ خدا هميشه بوده، و ما به اين مطلب ايمان داريم و در پي دليل آن نميرويم؛ مانند اين كه تو ايمان داري هيچ گاه از روي زمين بلند نميشوي؛ ولي دليل آن را هم نميداني.
www.morsalat.com