پرسش :

آیا این روایت صحیح است که 25 حرف علم توسط امام زمان (عج) ظاهر می‌شود؟

پاسخ :
اين روايت(1) از امام صادق (عليه السلام) نقل شده و مضمون آن اين است كه
علم، 27 حرف است و تمام آنچه پيامبران آورده اند دو حرف است بنابراين مردم تاكنون بيش از 2 حرف از آن 27 حرف را آگاه نشده اند و وقتي امام زمان (عليه السلام) ظاهر شود، 25 حرف ديگر را هم ظاهر نموده در ميان مردم نشر مي دهد و در آن زمان مردم از تمام 27 حرف علم آگاهي پيدا خواهند كرد و احتمالاً منظور از اين كه علم 27 حرف است علمي است كه مردم گنجايش و قابليّت آن را داشته باشند والا مي دانيم كه پيامبران و امامان از علومي برخوردارند كه هرگز فهم‌هاي مردم عادّي گنجايش تحمّل آن را ندارد و احتمالاً منظور اين است كه اگر ظرفيت انسان‌ها را از نظر علم و آگاهي 27 حرف بدانيم 2 حرف آن تاكنون بيشتر نشر نشده و امام زمان (علیه السلام)، 25 حرف ديگر را هم نشر خواهد داد و اين بيان نشر علوم و گسترش كثير علوم در زمان ظهور حضرت مهدی (عليه السلام) مي رساند كه چگونه مردم آن زمان از علم آگاهي گسترده اي برخوردار خواهند شد كه علاوه بر 2 حرفي كه تا آن زمان بوده، اطّلاع و آگاهي مردم به بيش از ده برابر تمام آگاهي‌هاي تا آن زمان افزايش خواهد يافت و اين كه 27 حرف تعبير شده احتمالاً از اين جهت است كه علوم از طريق حروف تعليم مي شود. البته الفباي خاصّي در اين حديث مطرح نشده است.

پی نوشت:
1. بحارالانوار، مرحوم علّامه مجلسي، ج 52، ص 336، ح 73
منبع: موسسه تحقيقاتي حضرت ولي عصر عليه السلام