پرسش :
لطفاً مرا راهنمایی کنید که برای تزکیه نفس و تصفیه روحی خود، با چه استادی در تماس باشم و چه کارهایی را انجام دهم.
پاسخ :
در پاسخ به درخواست جنابعالی، توجه شما را به چند نکته جلب مینماییم:
نکته اول:
ما استاد مشخصی را که بتوان برای چنین اموری به وی مراجعه نمود، سراغ نداریم؛ امّا این را بدانید که آموزش اخلاق و تهذیب نفس و...مشروط به داشتن استادی معیّن نیست. با توکل به خدای متعال و توسّل به ائمهمعصومین(علیهم السلام) راههای دیگری نیز برای پرداختن به این امر مهم وجود دارد. از جمله، میتوانید با مطالعه کتب دانشمندان، شرح حال عرفا و علمای بزرگ و مراجعه به نوشتههای اساتید اخلاق، از بوستان با طراوت آن بزرگواران خوشه چینی نموده و به کسب فضائل و دفع رذائل بپردازید. البته چنان که حتماً توجه دارید، شرط اولیه در این راه «ایمان» است و پس از تقویت آن، مهمترین گام برای بندگی و پیمودن مراحل معنوی، «انجام واجبات و ترک محرمات» است و در این مسیر قطعاً با برنامهریزی صحیح میتوان به نتیجه مطلوب رسید، به شرط آن که همت خویش را در عمل به آن بکار بندید. به عنوان مثال، صاحبنظران و علمای اخلاق راههای عملی برای تهذیب و تزکیه نفس را به طور خلاصه این گونه بیان میکنند:
ا - خودشناسی: بداند کیست و چه جایگاهی در این عالم هستی دارد و چون به جایگاه ممتازش پی ببرد، برای بازگشت به خوبی ها و خدایی شدن بهترین انگیزه را خواهد داشت.
2 - عزم بر حرکت: به سوی پاک شدن و تصمیم بر بازنگشتن به راه گذشته.
3 - جبران گذشته: از حقالله و حق الناس.
و همگام با همه اینها، امید به رحمت خدا و دور کردن یأس از خویشتن... . حال انسان طالب، میتواند بر این اساس، بدون نیاز به تماس مستقیم با استاد، برای خود برنامه ریزی نماید.
نکته دوم:
استفاده از برنامههای مفید، پرمحتوا و بسیار آموزنده رادیو معارف است که دروس اخلاق و معارف اسلامی را از بهترین اساتید و علمای معظم، در تمام ساعات شبانه روز پخش میکنند و افراد در سطوح مختلف میتوانند از آنها بهره گیرند.
طبعاً هر چه آگاهی انسان، چه از نظر فکری و نظری و چه از بُعد قلبی و درونی، بیشتر باشد، بهتر میتواند به یک شکلگیری درست ذهنی دست یابد; چرا که روح دینی اگر در کسی بدَمَد، اجازه نمیدهد طوفانهای گردآلود او را به انحراف بکشاند و هر چه پایه اعتقادات انسان محکمتر باشد، تأثیر آن در اعمال و رفتار او بیشتر جلوهگر خواهد شد. بحمدالله، خدای تبارک و تعالی، این نعمت عظیم را از طریق این شبکه رادیویی، به آسانی در اختیار همگان قرار داده است. شما میتوانید با استفاده از این گنج پربها، آن را جزء برنامه روزانه خود قرار دهید و در ساعات معین، از سخنان بزرگواران در زمینههای مختلفِ مورد نیاز و علاقه خود بهره ببرید. بدین ترتیب پس از مدتی آثار و برکات آن را در زندگی، فکر و تمام وجود خود احساس خواهید کرد.
مطالعه کتابهای ذیل را هم به شما ژیشنهاد می کنیم:
لقأالله، میرزا جواد ملکی تبریزی
المراقبات، میرزا جواد ملکی تبریزی
اخلاق اسلامی، ابراهیم امینی
به سوی محبوب، آیتالله بهجت
معراج السعاده، ملا احمد نراقی
اربعین حدیث، حضرت امام خمینی
قلب سلیم، شهید آیت الله دستغیب
در پایان این نکته را متذکر می شویم که دسترسی به استاد سیر و سلوک از طریق کسانی میسر است که در این راه گام برداشته اند و اساتید این راه را می شناسند لذا پرسش از اهل سلوک و تحقیق از آنان می تواند استاد مناسب را برای انسان آشکار سازد. البته شناخت کامل استاد سلوک برای سالک میسر نیست زیرا شرایط استاد کامل طبق آنچه بزرگان این راه گفته اند بسیار نادر است و تشخیص آن هم از افق فهم افراد مبتدی خارج است. لذا تنها راه شناخت استاد سلوک، تأیید افراد سالک و شهرت خوب استاد در بین سالکین است و نیز تأییدی که استاد سلوک از استاد خود دارد و از طرف او اجازه راهنمایی سالکین یافته است. اما با این همه باید دقت نمود که استاد سیر و سلوک نباید سر سوزنی از دستورات شرع تخطی نماید که در این صورت نمی تواند به او اعتماد کرد.
برای اطلاع از شرایط استاد سلوک به کتاب سیر و سلوک علامه بحرالعلوم به همراه تعلیقه مرحوم حسین تهرانی مراجعه فرمایید.
eporsesh.com
در پاسخ به درخواست جنابعالی، توجه شما را به چند نکته جلب مینماییم:
نکته اول:
ما استاد مشخصی را که بتوان برای چنین اموری به وی مراجعه نمود، سراغ نداریم؛ امّا این را بدانید که آموزش اخلاق و تهذیب نفس و...مشروط به داشتن استادی معیّن نیست. با توکل به خدای متعال و توسّل به ائمهمعصومین(علیهم السلام) راههای دیگری نیز برای پرداختن به این امر مهم وجود دارد. از جمله، میتوانید با مطالعه کتب دانشمندان، شرح حال عرفا و علمای بزرگ و مراجعه به نوشتههای اساتید اخلاق، از بوستان با طراوت آن بزرگواران خوشه چینی نموده و به کسب فضائل و دفع رذائل بپردازید. البته چنان که حتماً توجه دارید، شرط اولیه در این راه «ایمان» است و پس از تقویت آن، مهمترین گام برای بندگی و پیمودن مراحل معنوی، «انجام واجبات و ترک محرمات» است و در این مسیر قطعاً با برنامهریزی صحیح میتوان به نتیجه مطلوب رسید، به شرط آن که همت خویش را در عمل به آن بکار بندید. به عنوان مثال، صاحبنظران و علمای اخلاق راههای عملی برای تهذیب و تزکیه نفس را به طور خلاصه این گونه بیان میکنند:
ا - خودشناسی: بداند کیست و چه جایگاهی در این عالم هستی دارد و چون به جایگاه ممتازش پی ببرد، برای بازگشت به خوبی ها و خدایی شدن بهترین انگیزه را خواهد داشت.
2 - عزم بر حرکت: به سوی پاک شدن و تصمیم بر بازنگشتن به راه گذشته.
3 - جبران گذشته: از حقالله و حق الناس.
و همگام با همه اینها، امید به رحمت خدا و دور کردن یأس از خویشتن... . حال انسان طالب، میتواند بر این اساس، بدون نیاز به تماس مستقیم با استاد، برای خود برنامه ریزی نماید.
نکته دوم:
استفاده از برنامههای مفید، پرمحتوا و بسیار آموزنده رادیو معارف است که دروس اخلاق و معارف اسلامی را از بهترین اساتید و علمای معظم، در تمام ساعات شبانه روز پخش میکنند و افراد در سطوح مختلف میتوانند از آنها بهره گیرند.
طبعاً هر چه آگاهی انسان، چه از نظر فکری و نظری و چه از بُعد قلبی و درونی، بیشتر باشد، بهتر میتواند به یک شکلگیری درست ذهنی دست یابد; چرا که روح دینی اگر در کسی بدَمَد، اجازه نمیدهد طوفانهای گردآلود او را به انحراف بکشاند و هر چه پایه اعتقادات انسان محکمتر باشد، تأثیر آن در اعمال و رفتار او بیشتر جلوهگر خواهد شد. بحمدالله، خدای تبارک و تعالی، این نعمت عظیم را از طریق این شبکه رادیویی، به آسانی در اختیار همگان قرار داده است. شما میتوانید با استفاده از این گنج پربها، آن را جزء برنامه روزانه خود قرار دهید و در ساعات معین، از سخنان بزرگواران در زمینههای مختلفِ مورد نیاز و علاقه خود بهره ببرید. بدین ترتیب پس از مدتی آثار و برکات آن را در زندگی، فکر و تمام وجود خود احساس خواهید کرد.
مطالعه کتابهای ذیل را هم به شما ژیشنهاد می کنیم:
لقأالله، میرزا جواد ملکی تبریزی
المراقبات، میرزا جواد ملکی تبریزی
اخلاق اسلامی، ابراهیم امینی
به سوی محبوب، آیتالله بهجت
معراج السعاده، ملا احمد نراقی
اربعین حدیث، حضرت امام خمینی
قلب سلیم، شهید آیت الله دستغیب
در پایان این نکته را متذکر می شویم که دسترسی به استاد سیر و سلوک از طریق کسانی میسر است که در این راه گام برداشته اند و اساتید این راه را می شناسند لذا پرسش از اهل سلوک و تحقیق از آنان می تواند استاد مناسب را برای انسان آشکار سازد. البته شناخت کامل استاد سلوک برای سالک میسر نیست زیرا شرایط استاد کامل طبق آنچه بزرگان این راه گفته اند بسیار نادر است و تشخیص آن هم از افق فهم افراد مبتدی خارج است. لذا تنها راه شناخت استاد سلوک، تأیید افراد سالک و شهرت خوب استاد در بین سالکین است و نیز تأییدی که استاد سلوک از استاد خود دارد و از طرف او اجازه راهنمایی سالکین یافته است. اما با این همه باید دقت نمود که استاد سیر و سلوک نباید سر سوزنی از دستورات شرع تخطی نماید که در این صورت نمی تواند به او اعتماد کرد.
برای اطلاع از شرایط استاد سلوک به کتاب سیر و سلوک علامه بحرالعلوم به همراه تعلیقه مرحوم حسین تهرانی مراجعه فرمایید.
eporsesh.com