پرسش :

چرا در فیلم‏ هاى ایرانى، تعداد کشته ‏هاى عراقى بیش از شهداى ایرانى است؟ آیا ضعیف نشان دادن دشمن کار درستى است؟

پاسخ :
ضعیف نشان دادن دشمن کارى صحیح نیست، زیرا هر چقدر قدرت نظامى دشمن را به صورت واقعى آن به تصویر بکشیم، در واقع قدرت رزمندگان ایرانى و حماسه‏ها و مقاومت آنان را بهتر به تصویر کشیده‏ایم و کار بزرگ و پر اهمیت آنان در پیروزى بر دشمن را بهتر نشان داده‏ایم. بنابراین اگر مى‏خواهیم خودمان را قوى نشان دهیم باید دشمن را قدرتمند نشان بدهیم تا غلبه بر آن اهمیت بیشترى یابد. اما متأسفانه اغلب فیلم نامه نویسان و کارگردانان ما در ساخت فیلم‏هاى جنگى به این نکته‏ى ظریف توجه نکرده‏اند و عراقى‏ها را به شکل افراد کودن و دست و پا چلفتى نشان داده‏اند که با یک تکبیر رزمندگان دست‏هایشان را بالا برده و تسلیم مى‏شوند، یا افرادى که از اصول اولیه‏ى نظامى خبر ندارند. در حالى که واقعیت، چنین نبوده است. دشمن ما در جنگ هوشیار بود، ساختار نظامى قوى داشت و از نظر امکانات قدرتمند بود و پشتیبانان بین‏المللى بسیارى داشت و علت اهمیت کار رزمندگان ایرانى این بود که بر چنین دشمن قوى و مجهز به نیرو و ساز و برگ جنگى پیروز شدند. اگر عراق را آن طور که بعضى از فیلم‏هاى سینمایى و تلویزیونى به تصویر کشیده‏اند، ضعیف دانسته و آنها را بى‏اطلاع از مسائل جنگى بدانیم، در آن صورت پیروزى‏هاى ما بر آنان زیاد جاى تعجبى ندارد؛ در حالى که چنین نبوده است. ما با یک سازمان و یک حزب بسته‏اى که تحت آموزش‏هاى متعدد قرار گرفته بودند مواجه بودیم به نام »حزب بعث عراق« که اینها داراى مستشاران نظامى بودند و به خصوص از آموزش‏هاى نظامیان روسى بهره‏مند شده بودند، لذا نه تنها جاهل و کودن نبودند بلکه نیروهاى ماهرى در امور جنگى و نظامى بودند و عاملى که سبب شکست آنها مى‏شد نه این ضعف‏ها بلکه به دلیل قوه‏ى ابتکار، شجاعت و به خصوص نیروى ایمان بالاى رزمندگان ایرانى بود که متأسفانه فیلم سازارن ما به آن توجه نکرده‏اند.
قابل ذکر است، بعضى از فیلم سازان فیلم‏هاى جنگى (Action)، هدفشان جذب مخاطب بیشتر به منظور کسب سود بیشتر است، لذا سعى مى‏کنند بازیگر نقش اول فیلم را از مهلکه، پیروز بیرون بیاورند. همچنین این فیلم سازان دچار یک نوع خودسانسورى نیز هستند به این معنى که اگر در فیلم‏هایشان دشمن را قوى نشان دهند شاید جلوى اکران فیلمشان گرفته شود، لذا این ملاحظات در ساخت فیلم‏ها اثر دارد.
منبع: جنگ ایران و عراق، پرسش‌ها و پاسخ‌ها، فرهاد درویشی، مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ