پرسش :
شعر در دوران جنگ تحمیلی چه تغییر و تحولى یافت و چه نقشى در جنگ و حفظ فرهنگ جنگ داشت؟
پاسخ :
شعر به عنوان یکى از شاخههاى اصلى هنر، در جریان جنگ رشد چشمگیرى کرد و به خصوص در این میان، مضامین و اشعار حماسى قابل توجه است. شاید طبیعى باشد که وقتى در کشورى جنگ رخ مىدهد طبع شاعران آن کشور نیز به آن سمت گرایش یابد و رشد کند. لیکن در کشور ما جنگ تحمیلى علاوه بر بعد ملى، بعد ایمانى و اعتقادى نیز داشت و برداشت همگانى و مردمى از جنگ، نبرد میان حق و باطل بود. بنابراین، این قضیه رنگ بیشترى در اشعار شاعران و مضامین شعرى آنان گذاشت و بسیارى از شعرهاى سروده شده، مبناى نوحههایى شد که رزمندگان ایرانى آن را مىخواندند و نقش بسیارى نیز در تهییج و تشویق آنان در ادامهى جنگ و پایدار بودن در راهى که برگزیدهاند و نیز در تقویت ایمانشان داشت.
میزان تغییر و تحول در شعر دوران جنگ را مىتوان از حجم کتابهاى شعرى که در دوران جنگ و پس از آن نوشته شده، دریافت. از جمله کتاب چهار جلدى »فرهنگ شاعران جنگ و مقاومت« اثر آقاى محمد باقر نجفزاده بار فروش است که سه جلد نخست آن شامل شرح حال و نمونه آثار شاعران جنگ است و جلد چهارم نقد و بررسى و تحلیل شعر عصر انقلاب اسلامى و حوزهى جبهه و جنگ و ادبیات مقاومت است. نویسنده با این اثر تلاش نموده تا در مسیر احیاى ادبیات جبهه و مقاومت و دفاع، گامى مؤثر و مناسب بر دارد و بسیارى از حماسهها و دلاورىهاى رزمندگان را براى آیندگان حفظ نماید.
همان طور که بحث حق و باطل در شعرهاى ما متبلور شد، خیلى از مسائل جنگ نیز خود معیار و نقطهى شروعى بود براى سرودن برخى اشعار، مانند دلاورىها، حماسهها، وقایع و رخدادهایى که براى رزمندگان در جبههها رخ مىداد و این شعرهاى باقیمانده از دوران جنگ، مىتواند براى آیندگان، یکى از راههاى مطالعهى جنگ باشد و در حفظ وقایع و فرهنگ جنگ مؤثر واقع گردد.
منبع: جنگ ایران و عراق، پرسش‌ها و پاسخ‌ها، فرهاد درویشی، مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ
شعر به عنوان یکى از شاخههاى اصلى هنر، در جریان جنگ رشد چشمگیرى کرد و به خصوص در این میان، مضامین و اشعار حماسى قابل توجه است. شاید طبیعى باشد که وقتى در کشورى جنگ رخ مىدهد طبع شاعران آن کشور نیز به آن سمت گرایش یابد و رشد کند. لیکن در کشور ما جنگ تحمیلى علاوه بر بعد ملى، بعد ایمانى و اعتقادى نیز داشت و برداشت همگانى و مردمى از جنگ، نبرد میان حق و باطل بود. بنابراین، این قضیه رنگ بیشترى در اشعار شاعران و مضامین شعرى آنان گذاشت و بسیارى از شعرهاى سروده شده، مبناى نوحههایى شد که رزمندگان ایرانى آن را مىخواندند و نقش بسیارى نیز در تهییج و تشویق آنان در ادامهى جنگ و پایدار بودن در راهى که برگزیدهاند و نیز در تقویت ایمانشان داشت.
میزان تغییر و تحول در شعر دوران جنگ را مىتوان از حجم کتابهاى شعرى که در دوران جنگ و پس از آن نوشته شده، دریافت. از جمله کتاب چهار جلدى »فرهنگ شاعران جنگ و مقاومت« اثر آقاى محمد باقر نجفزاده بار فروش است که سه جلد نخست آن شامل شرح حال و نمونه آثار شاعران جنگ است و جلد چهارم نقد و بررسى و تحلیل شعر عصر انقلاب اسلامى و حوزهى جبهه و جنگ و ادبیات مقاومت است. نویسنده با این اثر تلاش نموده تا در مسیر احیاى ادبیات جبهه و مقاومت و دفاع، گامى مؤثر و مناسب بر دارد و بسیارى از حماسهها و دلاورىهاى رزمندگان را براى آیندگان حفظ نماید.
همان طور که بحث حق و باطل در شعرهاى ما متبلور شد، خیلى از مسائل جنگ نیز خود معیار و نقطهى شروعى بود براى سرودن برخى اشعار، مانند دلاورىها، حماسهها، وقایع و رخدادهایى که براى رزمندگان در جبههها رخ مىداد و این شعرهاى باقیمانده از دوران جنگ، مىتواند براى آیندگان، یکى از راههاى مطالعهى جنگ باشد و در حفظ وقایع و فرهنگ جنگ مؤثر واقع گردد.
منبع: جنگ ایران و عراق، پرسش‌ها و پاسخ‌ها، فرهاد درویشی، مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ
