پرسش :

ﻳﻚ ﺑﺎب ﻣﻐﺎزه ﻣﻮﻗﻮﻓﻪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﻣﺘﻮﻟﻲ ﺑﺎ ﻗﻴﺪ ﺿﻤﺎﻧﺖ ﺑﻪ ﺷﺨﺼﻲ ﺑﻪ ﻣﺪت ﻳﻚ ﺳﺎل ﺑﻪ اﺟﺎره واﮔﺬار ﮔﺮدﻳﺪه، در ﺑﻨﺪ ﺷﺮوط ﺳﻨﺪ اﺟﺎره ﻣﻘﺮر ﮔﺮدﻳﺪه ﻛﻪ ﭘﺲ از اﻧﻘﻀﺎء ﻣﺪت اﺟﺎره در ﺻﻮرت ﻋﺪم ﺗﻮاﻓﻖ ﻃﺮﻓﻴﻦ ﺑﻪ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺳﻨﺪ اﺟﺎره ﺟﺪﻳﺪ ... ﻣﺴﺘﺄﺟﺮ ﻣﻮﻇﻒ ﺑﻪ ﺗﺨﻠﻴﻪ و ﺗﺤﻮﻳﻞ ﻣﻐﺎزه ﻣﻮﻗﻮﻓﻪ ﺑﻪ ﻣﺘﻮﻟﻲ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ و ﺗﺎ زﻣﺎﻧﻴﻜﻪ ﻣﺴﺘﺄﺟﺮ ﺗﺨﻠﻴﻪ ﻣﻐﺎزه را ﺑﻪ ﺗﻌﻮﻳﻖ اﻧﺪازد ﻣﻮﻇﻒ اﺳﺖ ﺗﺎ زﻣﺎن ﺗﺨﻠﻴﻪ ﺗﺎ ﺳﻪ ﺑﺮاﺑﺮ اﺟﺎره ﺑﻬﺎء ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪه را ﺑﭙﺮدازد و در ذﻳﻞ ﺳﻨﺪ اﺟﺎره آﻣﺪه در ﺻﻮرت ﺗﺨﻠﻒ ﻣﺴﺘﺄﺟﺮ ﺿﺎﻣﻦ ﻃﺒﻖ ﺷﺮوط ﻋﻤﻞ ﻧﻤﻮده و اﺟﺎره ﺑﻬﺎء ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪه ﺑﻌﺪی (ﻳﻌﻨﻲ ﺗﺎ ﺳﻪ ﺑﺮاﺑﺮ) را ﺑﭙﺮدازد. ﺳﺆال ﺑﺎ ﺷﺮح ﻣﻮﺻﻮف : 1) آﻳﺎ ﭘﺲ از اﻧﻘﻀﺎء ﻣﺪت اﺟﺎره ﻣﺴﺘﺄﺟﺮ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺪون رﺿﺎﻳﺖ ﻣﺘﻮﻟﻲ ﺑﻪ ﺗﺼﺮف ﺧﻮد اداﻣﻪ دﻫﺪ وﻟﻮ اﺟﺎره ﺑﻬﺎء ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪه را ﺑﭙﺮدازد؟ آﻳﺎ ﻣﺴﺘﺄﺟﺮ ﭘﺲ از اﻧﻘﻀﺎء ﻣﺪت اﺟﺎره ﺗﺎ زﻣﺎن ﺗﺨﻠﻴﻪ ﻣﻐﺎزه وﻗﻔﻲ وﻓﻖ ﻗﺮارداد ﺑﺮ ﻣﺴﺘﺄﺟﺮ واﺟﺐ اﺳﺖ ﺗﺎ ﺳﻪ ﺑﺮاﺑﺮ اﺟﺎره ﺑﻬﺎء ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪه را ﺑﭙﺮدازد؟ اﮔﺮ ﻣﺴﺘﺄﺟﺮ ﻣﻐﺎزه را ﺑﺮ ﺧﻼف ﻗﺮارداد ﺗﺨﻠﻴﻪ ﻧﻜﺮده و ﺗﺎ ﺳﻪ ﺑﺮاﺑﺮ اﺟﺎره ﺑﻬﺎء ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪه ﻧﭙﺮدازد آﻳﺎ ﺑﺮ ﺿﺎﻣﻦ واﺟﺐ اﺳﺖ ﻃﺒﻖ ﺗﻌﻬﺪ ﺗﺎ ﺳﻪ ﺑﺮاﺑﺮ اﺟﺎره ﺑﻬﺎء ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪه ﺑﺮ اﺳﺎس ﺗﻌﻬﺪ ﺑﭙﺮدازد ﻳﺎ ﺧﻴﺮ، اﻋﻼم ﻧﻈﺮ ﻓﻘﻬﻲ ﻣﻮرد اﺳﺘﺪﻋﺎ اﺳﺖ.

پاسخ :
پاسخ از حضرت آیت الله العظمی خامنه ای مدظله العالی :
در ﻓﺮض ﻣﺰﺑﻮر ﺿﻤﺎﻧﺖ ﺳﻪ ﺑﺮاﺑﺮ ﺿﺎﻣﻦ ﻣﺎﻟﻢ ﻳﺜﺒﺖ اﺳﺖ و اﺷﻜﺎل دارد و ﭘﺲ از اﻧﻘﻀﺎء ﻣﺪت اﺟﺎره ﻣﺴﺘﺄﺟﺮ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﺠﺪﻳﺪ اﺟﺎره ﻛﻨﺪ و ﻳﺎ ﻣﻮرد اﺟﺎره را ﺗﺨﻠﻴﻪ و ﺗﺤﻮﻳﻞ ﻣﺘﻮﻟﻲ ﺷﺮﻋﻲ دﻫﺪ و اﮔﺮ ﺗﺨﻠﻒ ﻛﻨﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺷﺮط ﻣﻮرد اﺟﺎره ﻛﻪ ﻣﺎل اﻻﺟﺎره ﺳﻪ ﺑﺮاﺑﺮ اﺳﺖ ﻋﻤﻞ ﻛﻨﺪ، واﷲ اﻟﻌﺎﻟﻢ.
منبع : اﺳﺘﻔﺘﺎﺋﺎت ﺑﺎب وﻗﻒ، ﺣﻀﺮت آﻳﺖ الله اﻟﻌﻈﻤﻲ ﺧﺎﻣﻨﻪای ﻣﺪﻇﻠﻪ اﻟﻌﺎﻟﻲ، ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ ﺳﺎزﻣﺎن اوﻗﺎف ، مهر1390