پرسش :
ﺟﻨﺎﺑﻌﺎﻟﻲ ﻓﺮﻣﻮده اﻳﺪ ﺗﺼﺮف در اﻣﻼک وﻗﻒ ﻛﻪ در ﻣﺴﻴﺮ ﻃﺮحﻫﺎی ﻋﻤﻮﻣﻲ (ﻧﻈﻴﺮ ﺟﺎده ﻳﺎ ﺧﻴﺎﺑﺎن) ﻗﺮار ﻣﻲﮔﻴﺮد در ﻣﻮاردی ﻣﻮﺟﺐ ﺿﻤﺎن و ﻣﻌﻮض ﻣﻲﮔﺮدد، ﭼﻮن ﻣﻮﺿﻮع ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ ﻣﺴﺘﺪﻋﻲ اﺳﺖ ﻣﻼک ﻛﻠﻲ ﻣﻮارد ﻣﺬﻛﻮر ﺟﻬﺖ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺗﻜﻠﻴﻒ ﻧﻬﺎﺋﻲ ﻣﺸﺨﺺ ﻓﺮﻣﺎﺋﻴﺪ.
پاسخ :
پاسخ از حضرت آیت الله العظمی خامنه ای مدظله العالی :
در اوﻗﺎف ﻋﺎﻣﻪای ﻛﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت وﻗﻒ اﻧﺘﻔﺎع اﺳﺖ، ﻛﻪ ﺟﻬﺖ اﺳﺘﻔﺎده ﻋﻤﻮم از ﻋﻴﻦ ﻣﻮﻗﻮﻓﻪ وﻗﻒ ﮔﺮدﻳﺪه، ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﺴﺎﺟﺪ و ﻣﺪارس و ﭘﻠﻬﺎ و ﻛﺎرواﻧﺴﺮاﻫﺎ و راهﻫﺎ و ﻗﺒﺮﺳﺘﺎﻧﻬﺎ و ﻣﺎﻧﻨﺪ آن، دﺧﻞ و ﺗﺼﺮف در آن و ﺗﻐﻴﻴﺮ و ﺗﺒﺪﻳﻞ آن ﻣﻮﺟﺐ ﺿﻤﺎن ﻋﻴﻦ ﻳﺎ ﻣﻨﻔﻌﺖ ﻧﻴﺴﺖ، ﺣﺘﻲ اﮔﺮ دﺧﻞ و ﺗﺼﺮف در آن ﻏﻴﺮ ﻣﺠﺎز و ﻏﺎﺻﺒﺎﻧﻪ و ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺣﺮام ﺑﺎﺷﺪ، اﻟﻨﻬﺎﻳﻪ در ﺻﻮرت ﻏﺼﺐ، ﻏﺎﺻﺐ ﺷﺮﻋﺎ ﻣﻜﻠﻒ اﺳﺖ رﻓﻊ ﻳﺪ و ﺗﺨﻠﻴﻪ ﻧﻤﺎﻳﺪ و ﻣﻮﻗﻮﻓﻪ را ﺑﻪ ﺣﺎل ﺳﺎﺑﻖ ﺑﺮﮔﺮداﻧﺪ، وﻟﻲ در اوﻗﺎف ﺧﺎﺻﻪ و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ در اوﻗﺎف ﻋﺎﻣﻪای ﻛﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت وﻗﻒ ﻣﻨﻔﻌﺖ وﻗﻒ ﮔﺮدﻳﺪه، ﺗﺼﺮف آن ﻣﻮﺟﺐ ﺿﻤﺎن ﻋﻴﻦ و ﻣﻨﻔﻌﺖ اﺳﺖ و ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺘﺼﺮف ﻋﻼوه ﺑﺮ رد ﻋﻴﻦ ﻳﺎ ﻋﻮض آن اﺟﺮت اﻟﻤﺜﻞ ﻣﺪت ﺗﺼﺮف را ﻧﻴﺰ ﺑﭙﺮدازد.
منبع : اﺳﺘﻔﺘﺎﺋﺎت ﺑﺎب وﻗﻒ، ﺣﻀﺮت آﻳﺖ الله اﻟﻌﻈﻤﻲ ﺧﺎﻣﻨﻪای ﻣﺪﻇﻠﻪ اﻟﻌﺎﻟﻲ، ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ ﺳﺎزﻣﺎن اوﻗﺎف ، مهر1390
پاسخ از حضرت آیت الله العظمی خامنه ای مدظله العالی :
در اوﻗﺎف ﻋﺎﻣﻪای ﻛﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت وﻗﻒ اﻧﺘﻔﺎع اﺳﺖ، ﻛﻪ ﺟﻬﺖ اﺳﺘﻔﺎده ﻋﻤﻮم از ﻋﻴﻦ ﻣﻮﻗﻮﻓﻪ وﻗﻒ ﮔﺮدﻳﺪه، ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﺴﺎﺟﺪ و ﻣﺪارس و ﭘﻠﻬﺎ و ﻛﺎرواﻧﺴﺮاﻫﺎ و راهﻫﺎ و ﻗﺒﺮﺳﺘﺎﻧﻬﺎ و ﻣﺎﻧﻨﺪ آن، دﺧﻞ و ﺗﺼﺮف در آن و ﺗﻐﻴﻴﺮ و ﺗﺒﺪﻳﻞ آن ﻣﻮﺟﺐ ﺿﻤﺎن ﻋﻴﻦ ﻳﺎ ﻣﻨﻔﻌﺖ ﻧﻴﺴﺖ، ﺣﺘﻲ اﮔﺮ دﺧﻞ و ﺗﺼﺮف در آن ﻏﻴﺮ ﻣﺠﺎز و ﻏﺎﺻﺒﺎﻧﻪ و ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺣﺮام ﺑﺎﺷﺪ، اﻟﻨﻬﺎﻳﻪ در ﺻﻮرت ﻏﺼﺐ، ﻏﺎﺻﺐ ﺷﺮﻋﺎ ﻣﻜﻠﻒ اﺳﺖ رﻓﻊ ﻳﺪ و ﺗﺨﻠﻴﻪ ﻧﻤﺎﻳﺪ و ﻣﻮﻗﻮﻓﻪ را ﺑﻪ ﺣﺎل ﺳﺎﺑﻖ ﺑﺮﮔﺮداﻧﺪ، وﻟﻲ در اوﻗﺎف ﺧﺎﺻﻪ و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ در اوﻗﺎف ﻋﺎﻣﻪای ﻛﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت وﻗﻒ ﻣﻨﻔﻌﺖ وﻗﻒ ﮔﺮدﻳﺪه، ﺗﺼﺮف آن ﻣﻮﺟﺐ ﺿﻤﺎن ﻋﻴﻦ و ﻣﻨﻔﻌﺖ اﺳﺖ و ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺘﺼﺮف ﻋﻼوه ﺑﺮ رد ﻋﻴﻦ ﻳﺎ ﻋﻮض آن اﺟﺮت اﻟﻤﺜﻞ ﻣﺪت ﺗﺼﺮف را ﻧﻴﺰ ﺑﭙﺮدازد.
منبع : اﺳﺘﻔﺘﺎﺋﺎت ﺑﺎب وﻗﻒ، ﺣﻀﺮت آﻳﺖ الله اﻟﻌﻈﻤﻲ ﺧﺎﻣﻨﻪای ﻣﺪﻇﻠﻪ اﻟﻌﺎﻟﻲ، ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ ﺳﺎزﻣﺎن اوﻗﺎف ، مهر1390
