پرسش :
در ﻣﺤﻠﻪ ﻣﺎ ﻣﺴﺠﺪ ﻛﻮﭼﻜﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺪﺗﻲ ﭘﻴﺶ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ اﻻن اﻫﻞ ﻣﺤﻞ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺟﻤﻌﻴﺖ زﻳﺎد و ﺑﺮای اﻗﺎﻣﻪ ﻧﻤﺎز ﺟﻤﺎﻋﺖ ﻣﻲﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺟﺎی آن ﻣﺴﺠﺪ، ﻣﺴﺠﺪ دﻳﮕﺮی ﺑﺴﺎزﻧﺪ وﻟﻲ ﺑﺮای ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻣﺴﺠﺪ ﺑﺎ ﻣﺸﻜﻠﻲ روﺑﺮو ﺷﺪﻳﻢ و آن اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻃﺮف ﻣﺴﺠﺪ ﻗﺒﺮﺳﺘﺎن ﻣﺆﻣﻨﻴﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺪتﻫﺎ ﭘﻴﺶ دﻓﻦ ﺷﺪه اﻧﺪ و اﮔﺮﭼﻪ ﻫﻴﭻ ﻧﺸﺎﻧﻲ از آﻧﻬﺎ ﻧﻤﺎﻧﺪه اﺳﺖ ﺣﺘﻲ روی ﻗﺒﺮﻫﺎﻳﺸﺎن ﻫﻴﭻ ﻋﻼﻣﺘﻲ از ﻗﺒﻴﻞ ﺳﻨﮓ ﻗﺒﺮ و دﻳﮕﺮ دﻳﺪه ﻧﻤﻲﺷﻮد، اﻟﺒﺘﻪ اﺣﺘﻤﺎل ﻣﻲروددر ﺻﻮرت ﻛﻨﺪن زﻣﻴﻦ در آﻧﺠﺎ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ اﺳﺘﺨﻮانﻫﺎی ﭘﻮﺳﻴﺪه ﺑﻴﺮون ﺑﻴﺎﻳﻨﺪ اﻟﺒﺘﻪ ﻃﺮفﻫﺎی دﻳﮕﺮ اﻳﻦ ﻗﺒﺮﺳﺘﺎن ﻫﻨﻮز ﻫﻢ اﻣﻮات دﻓﻦ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ. از ﻣﺤﻀﺮ ﻣﺒﺎرک ﺣﻀﺮﺗﻌﺎﻟﻲ اﺳﺘﺪﻋﺎ ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ آﻳﺎ ﻣﺎ ﻣﻲﺗﻮاﻧﻴﻢ آﻧﺠﺎ ﻣﺴﺠﺪ ﺑﺴﺎزﻳﻢ ﺗﺎ ﻣﺸﻜﻼت ﻣﺎ رﻓﻊ ﺷﻮﻧﺪ و آﻳﺎ ﻣﻲﺷﻮد دﺳﺘﺸﻮﻳﻲ و ﺣﻤﺎم ﻫﻢ در آن ﻣﺴﺠﺪ ﺳﺎﺧﺖ، آﻳﺎ اﻳﻦ اﻣﺮ ﻣﻮﺟﺐ ﺑﻲﺣﺮﻣﺘﻲ ﻣﺮدهﻫﺎ ﻧﻤﻲﺷﻮد؟
پاسخ :
پاسخ از حضرت آیت الله العظمی خامنه ای مدظله العالی:
ﻗﺒﺮﺳﺘﺎن ﻣﺆﻣﻨﻴﻦ را ﻧﻤﻲﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ و ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺑﻪ ﻣﺴﺠﺪ ﻛﻨﻴﺪ و ﺗﺠﺪﻳﺪ ﺑﻨﺎء ﻣﺴﺠﺪ ﻣﺎﻧﻊ ﻧﺪارد ﺑﺪون ﺗﺼﺮف ﻗﺒﺮﺳﺘﺎن، واﷲ اﻟﻌﺎﻟﻢ.
منبع: اﺳﺘﻔﺘﺎﺋﺎت ﺑﺎب وﻗﻒ، ﺣﻀﺮت آﻳﺖ الله اﻟﻌﻈﻤﻲ ﺧﺎﻣﻨﻪای ﻣﺪﻇﻠﻪ اﻟﻌﺎﻟﻲ، ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ ﺳﺎزﻣﺎن اوﻗﺎف، مهر1390.
پاسخ از حضرت آیت الله العظمی خامنه ای مدظله العالی:
ﻗﺒﺮﺳﺘﺎن ﻣﺆﻣﻨﻴﻦ را ﻧﻤﻲﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻴﺪ و ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺑﻪ ﻣﺴﺠﺪ ﻛﻨﻴﺪ و ﺗﺠﺪﻳﺪ ﺑﻨﺎء ﻣﺴﺠﺪ ﻣﺎﻧﻊ ﻧﺪارد ﺑﺪون ﺗﺼﺮف ﻗﺒﺮﺳﺘﺎن، واﷲ اﻟﻌﺎﻟﻢ.
منبع: اﺳﺘﻔﺘﺎﺋﺎت ﺑﺎب وﻗﻒ، ﺣﻀﺮت آﻳﺖ الله اﻟﻌﻈﻤﻲ ﺧﺎﻣﻨﻪای ﻣﺪﻇﻠﻪ اﻟﻌﺎﻟﻲ، ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ ﺳﺎزﻣﺎن اوﻗﺎف، مهر1390.