پرسش :
شرایط وجوب قصر بر مسافر در نمازهاى چهار رکعتى کدام است؟
پاسخ :
امور هشتگانه ذیل است:
1. سفر او به مقدار مسافت شرعى باشد یعنى رفتن یا برگشتن و یا رفت و برگشت او روى هم هشت فرسخ شرعى باشد، مشروط به اینکه رفتن او کمتر از چهار فرسخ نباشد.
2. از اول مسافرت قصد پیمودن هشت فرسخ را داشته باشد، بنا بر این اگر از ابتدا قصد پیمودن هشت فرسخ را نداشته و یا قصد پیمودن کمتر از آن را داشته باشد و بعد از رسیدن به مقصد تصمیم بگیرد به جایى برود که فاصله آن با مکان اول کمتر از مسافت شرعى است، ولى از منزل تا آنجا به اندازه مسافت شرعى است، باید نمازش را تمام بخواند.
3. در بین راه از قصد خود مبنى بر پیمودن مسافت شرعى برنگردد، بنا بر این اگر در بین راه، پیش از رسیدن به چهار فرسخ از قصد خود برگردد یا مردد شود، حکم سفر بعد از آن بر او جارى نمىشود، هرچند نمازهایى که قبل از عدول از قصد خود به‌صورت شکسته خوانده، صحیح است.
4. قصد قطع سفر در اثناى پیمودن مسافت شرعى با عبور از وطن خود یا جایى که مىخواهد ده روز یا بیشتر در آن جا بماند، نداشته باشد.
5. سفر از نظر شرعى براى او جایز باشد، بنا بر این اگر سفر معصیت و حرام باشد، اعم از اینکه خودِ سفر حرام باشد مثل فرار از جنگ یا هدف از سفر، کار حرامى باشد مثل سفر براى راهزنى، حکم سفر را ندارد و نماز تمام است.
6. مسافر از کسانى که خانه بدوش هستند، نباشد مانند بعضى از صحرانشینان که محل زندگى ثابتى ندارند، بلکه در بیابانها گردش مىکنند و هر جا آب و علف و چراگاه پیدا کنند، مىمانند.
7. مسافرت را شغل خود قرار نداده باشد مانند باربر، راننده و ملوان و غیره و کسى که شغل او در سفر است، ملحق به اینهاست.
8. به حد ترخص برسد و منظور از حد ترخص مکانى است که در آنجا اذان شهر شنیده نمىشود و دیوارهاى شهر هم دیده نمىشود.
منبع : رساله اجوبة الاستفتائات حضرت آیت الله العظمی خامنه ای مدظله العالی
امور هشتگانه ذیل است:
1. سفر او به مقدار مسافت شرعى باشد یعنى رفتن یا برگشتن و یا رفت و برگشت او روى هم هشت فرسخ شرعى باشد، مشروط به اینکه رفتن او کمتر از چهار فرسخ نباشد.
2. از اول مسافرت قصد پیمودن هشت فرسخ را داشته باشد، بنا بر این اگر از ابتدا قصد پیمودن هشت فرسخ را نداشته و یا قصد پیمودن کمتر از آن را داشته باشد و بعد از رسیدن به مقصد تصمیم بگیرد به جایى برود که فاصله آن با مکان اول کمتر از مسافت شرعى است، ولى از منزل تا آنجا به اندازه مسافت شرعى است، باید نمازش را تمام بخواند.
3. در بین راه از قصد خود مبنى بر پیمودن مسافت شرعى برنگردد، بنا بر این اگر در بین راه، پیش از رسیدن به چهار فرسخ از قصد خود برگردد یا مردد شود، حکم سفر بعد از آن بر او جارى نمىشود، هرچند نمازهایى که قبل از عدول از قصد خود به‌صورت شکسته خوانده، صحیح است.
4. قصد قطع سفر در اثناى پیمودن مسافت شرعى با عبور از وطن خود یا جایى که مىخواهد ده روز یا بیشتر در آن جا بماند، نداشته باشد.
5. سفر از نظر شرعى براى او جایز باشد، بنا بر این اگر سفر معصیت و حرام باشد، اعم از اینکه خودِ سفر حرام باشد مثل فرار از جنگ یا هدف از سفر، کار حرامى باشد مثل سفر براى راهزنى، حکم سفر را ندارد و نماز تمام است.
6. مسافر از کسانى که خانه بدوش هستند، نباشد مانند بعضى از صحرانشینان که محل زندگى ثابتى ندارند، بلکه در بیابانها گردش مىکنند و هر جا آب و علف و چراگاه پیدا کنند، مىمانند.
7. مسافرت را شغل خود قرار نداده باشد مانند باربر، راننده و ملوان و غیره و کسى که شغل او در سفر است، ملحق به اینهاست.
8. به حد ترخص برسد و منظور از حد ترخص مکانى است که در آنجا اذان شهر شنیده نمىشود و دیوارهاى شهر هم دیده نمىشود.
منبع : رساله اجوبة الاستفتائات حضرت آیت الله العظمی خامنه ای مدظله العالی
