پرسش :

دو نفر با سرمایه مشترک در تجارت، در مکانى که سرقفلى آن هم مشترک است، شریک هستند و در پایان سال، سود و زیان رامعیّن نموده و بین خود تقسیم مى‏کنند، اخیراً یکى از آن دو، کار روزانه خود را ترک کرده و سرمایه خود را برداشته است در حالى که شریک دیگر به انجام معاملات در آن مکان ادامه مى دهد و در حال حاضر آن شریک مدّعى است که در معاملات خاصى که شریکش براى خودش انجام داده شریک است، این مسأله چه حکمى دارد؟

پاسخ :
مجرّد شراکت در ملک یا سرقفلى محل تجارى، براى اشتراک در تجارت و سود حاصل از آن کافى نیست، بلکه ملاک آن اشتراک در سرمایه تجارت است، بنا بر این اگر بعد از آنکه هر یک از دو شریک سهم خود در سرمایه مشترک را به‌طور صحیح تقسیم کردند و یکى از آنان سرمایه خود را گرفت، شریک دیگر به تجارت در آن محل ادامه دهد، کسى که سرمایه خود را دریافت کرده حقّى در تجارت فرد دیگر ندارد و فقط مى‏تواند به نسبت سهم خود از آن محل مطالبه اجاره یا اجرت المثل کند ولى اگر ادامه تجارت او در آن مکان قبل از تقسیم سرمایه مشترک باشد، شریک دیگر به نسبت شراکتش در سرمایه، در تجارت شریک اوّل حق دارد.
منبع : رساله اجوبة الاستفتائات حضرت آیت الله العظمی خامنه ای مدظله العالی