پرسش :
وزارت نیرو در نظر دارد چند سد آبى و تولید کننده برق بسازد که از جمله آنها سدّى در مسیر رود کارون براى ایجاد نیروگاه برق است، تأسیسات اولیه طرح، ایجاد شده و هزینههاى آن هم تأمین شده است ولى در مرکز منطقه طرح، یک قبرستان قدیمى وجود دارد که قبرهاى نسبتاً قدیمى و قبرهاى جدید در آن وجود دارد و اجراى طرح هم متوقف بر تخریب این قبور است، حکم این مسأله چیست؟
پاسخ :
تخریب قبور قدیمى که جسدهاى موجود در آنها تبدیل به خاک شدهاند اشکال ندارد، ولى تخریب و نبش قبور غیر مندرس و آشکار کردن جسدهایى که هنوز تبدیل به خاک نشدهاند، جایز نیست، البته اگر اجراى طرحهاى تولید برق در آن مکان ضرورت اقتصادى و اجتماعى داشته باشد بهطورى که چارهاى جز اجراى آنها نباشد و انتقال از آن مکان به مکان دیگر یا انحراف از قبرستان، کار سخت و مشکل و یا طاقت فرسایى باشد، ایجاد سدّ در آن مکان اشکال ندارد، ولى واجب است قبرهایى که تبدیل به خاک نشدهاند با پرهیز از تحقق نبش قبر به مکان دیگرى انتقال داده شوند هرچند با کندن خاک موجود در اطراف قبر و انتقال آن به مکان دیگر بدون تحقق نبش قبر باشد و اگر در اثناء کار، جسدى آشکار شود واجب است به مکان دیگرى انتقال یابد و در آنجا دفن شود.
منبع : رساله اجوبة الاستفتائات حضرت آیت الله العظمی خامنه ای مدظله العالی
تخریب قبور قدیمى که جسدهاى موجود در آنها تبدیل به خاک شدهاند اشکال ندارد، ولى تخریب و نبش قبور غیر مندرس و آشکار کردن جسدهایى که هنوز تبدیل به خاک نشدهاند، جایز نیست، البته اگر اجراى طرحهاى تولید برق در آن مکان ضرورت اقتصادى و اجتماعى داشته باشد بهطورى که چارهاى جز اجراى آنها نباشد و انتقال از آن مکان به مکان دیگر یا انحراف از قبرستان، کار سخت و مشکل و یا طاقت فرسایى باشد، ایجاد سدّ در آن مکان اشکال ندارد، ولى واجب است قبرهایى که تبدیل به خاک نشدهاند با پرهیز از تحقق نبش قبر به مکان دیگرى انتقال داده شوند هرچند با کندن خاک موجود در اطراف قبر و انتقال آن به مکان دیگر بدون تحقق نبش قبر باشد و اگر در اثناء کار، جسدى آشکار شود واجب است به مکان دیگرى انتقال یابد و در آنجا دفن شود.
منبع : رساله اجوبة الاستفتائات حضرت آیت الله العظمی خامنه ای مدظله العالی