پرسش :
چرا محل دقیق قبر حضرت فاطمه (س) را مشخص نکرده اند؟
پاسخ :
در منابع تاریخی شیعه آمده که قبر حضرت زهرا ـ سلام الله علیها ـ مخفی است و برای این امر دلایلی ذکر می‌کنند از جمله اینکه گفته می‌شود وقتی که فاطمه زهرا س رحلت کردند حضرت علی ـ علیه السلام ـ به طبق وصیت آن حضرت شبانه و مخفیانه آن بزرگوار را دفن کردند.[1] و اینکه آیا آن حضرت را در منزل خودش و یا در کنار قبر پیامبر و یا در قبرستان بقیع دفن کردند میان علما و دانشمندان اختلاف هست و اما با توجه به روایتی که اشاره می‌کند که حضرت امیر ع بعد از دفن فاطمه هفت و یا چهل قبر مشابه را درست کردند[2] تا اینکه دشمنان نتوانند موضع قبر را پیدا کنند. شیخ عباس قمی در منتهی الامال قول به دفن حضرت در خانه اش را اصح اقوال نقل می کنند.[3]
علت دیگر مخفی ماندن قبر حضرت زهرا این است که خود ایشان وصیت کرده بودند تا مراسم غسل و کفن و دفن را مخفیانه انجام دهند برای این که برخی از صحابه که در حق اهل بیت ظلم کرده و حق آنها را غصب کرده بودند نتوانند در نماز برای آن حضرت شرکت نمایند.[4]
اما آنچه مسلم است اینکه از مکان قبر خانم فاطمه زهرا از همان زمان تا به حال که چهارده قرن از آن می‌گذرد غیر از معصومین و اصحاب خاصّ اهل بیت کسی خبردار نیست و این خود برای شیعیان و ارادتمندان خاندان عصمت مصیبتی غم‌انگیز است و دارای حکمت بزرگی است برای اهل تاریخ که چرا قبر دختر پیامبر مخفی است . باتوجه به اینکه پیامبر درآخرین روزهای حیات خود فرمود: مودت اهل بیت مرا فراموش نکنید و زهرا اولین و نزدیکترین فرد اهل بیت بود.
ولی با توجه به اخبار و روایاتی که در باب ظهور حضرت ولی عصر (عج) آمده می‌توان دریافت که موضع دقیق قبر آن حضرت توسط فرزند برومندش و باقی مانده ذریه‌اش برای شیعیان و دلسوزان آن حضرت مشخص می‌شود.
مفضل از امام صادق ـ علیه السلام ـ روایت می‌کند که حضرت فرمود: وقتی که قائم ما به اذن خدا ظهور کند و مردم را به سوی خود دعوت کند و اصحاب که همان 313 نفر اشاره شده در روایات است حاضر شوند و بیعت کنند بر تعداد این یاران افزوده می‌شود و تعداد آنها در مکه به ده هزار نفر می‌رسند و سپس رو به طرف مدینه حرکت می‌کنند.[5] و امام صادق ع فرمودند: وقتی امام عصر ظهور کند از جمله اقدامات اولیه آن حضرت انتقام از قاتلان فاطمه زهرا س است.[6] با توجه به این روایت و روایات دیگر می‌توان فهمید که حضرت به زیارت قبر مادرش حضرت فاطمه زهرا هم می‌روند و موضع آن را برای اصحاب خویش و شیعیان مشخص می‌کنند. همچنان که بعد از این به عراق رفته و قبور اجداد مطهرش را زیارت کرده و در شهر کوفه حکومت خود را مستقر می کند.
پس نتیجه می‌گیریم که محل دقیق قبر خانم فاطمه زهرا س در زمان ظهور حضرت ولی عصر (عج) مشخص می‌شود و در مدتی که امام زمان (عج) حکومت می کند شیعیان و دوستداران اهل بیت می توانند به راحتی به زیارت آن حضرت بروند.
معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر:
1. فاطمه زهرا سیدة نساء العالمین، عماد زاده.
2. ناسخ التواریخ، محمدتقی سپهر.
پاورقی ها:
[1] . رسول جعفریان، آثار اسلامی مکه و مدینه، نشر مشعر، تهران، نوبت ششم، 1382، ص 340.
[2] . شیخ عباس قمی، منتهی الآمال، ج 1، مؤسسه انتشارات هجرت، قم، چاپ هشتم، 1373، ص 265.
[3] . همان.
[4] . شیخ عباس قمی، بیت الاحزان، ترجمه محمد محمدی اشتهاردی، کانون انتشارات ناصر قم، چاپ ششم، 1372، ص 259.
[5] . شیخ مفید، الارشاد، ج 2، انتشارات موسسه آل البیت، قم، چاپ اول، 1413 ق، ص 383.
[6] . علامه مجلسی، بحارالانوار، ج 52، انتشارات دارالاحیاء التراث ، بیروت، چاپ سوم، 1403، ص 314
در منابع تاریخی شیعه آمده که قبر حضرت زهرا ـ سلام الله علیها ـ مخفی است و برای این امر دلایلی ذکر می‌کنند از جمله اینکه گفته می‌شود وقتی که فاطمه زهرا س رحلت کردند حضرت علی ـ علیه السلام ـ به طبق وصیت آن حضرت شبانه و مخفیانه آن بزرگوار را دفن کردند.[1] و اینکه آیا آن حضرت را در منزل خودش و یا در کنار قبر پیامبر و یا در قبرستان بقیع دفن کردند میان علما و دانشمندان اختلاف هست و اما با توجه به روایتی که اشاره می‌کند که حضرت امیر ع بعد از دفن فاطمه هفت و یا چهل قبر مشابه را درست کردند[2] تا اینکه دشمنان نتوانند موضع قبر را پیدا کنند. شیخ عباس قمی در منتهی الامال قول به دفن حضرت در خانه اش را اصح اقوال نقل می کنند.[3]
علت دیگر مخفی ماندن قبر حضرت زهرا این است که خود ایشان وصیت کرده بودند تا مراسم غسل و کفن و دفن را مخفیانه انجام دهند برای این که برخی از صحابه که در حق اهل بیت ظلم کرده و حق آنها را غصب کرده بودند نتوانند در نماز برای آن حضرت شرکت نمایند.[4]
اما آنچه مسلم است اینکه از مکان قبر خانم فاطمه زهرا از همان زمان تا به حال که چهارده قرن از آن می‌گذرد غیر از معصومین و اصحاب خاصّ اهل بیت کسی خبردار نیست و این خود برای شیعیان و ارادتمندان خاندان عصمت مصیبتی غم‌انگیز است و دارای حکمت بزرگی است برای اهل تاریخ که چرا قبر دختر پیامبر مخفی است . باتوجه به اینکه پیامبر درآخرین روزهای حیات خود فرمود: مودت اهل بیت مرا فراموش نکنید و زهرا اولین و نزدیکترین فرد اهل بیت بود.
ولی با توجه به اخبار و روایاتی که در باب ظهور حضرت ولی عصر (عج) آمده می‌توان دریافت که موضع دقیق قبر آن حضرت توسط فرزند برومندش و باقی مانده ذریه‌اش برای شیعیان و دلسوزان آن حضرت مشخص می‌شود.
مفضل از امام صادق ـ علیه السلام ـ روایت می‌کند که حضرت فرمود: وقتی که قائم ما به اذن خدا ظهور کند و مردم را به سوی خود دعوت کند و اصحاب که همان 313 نفر اشاره شده در روایات است حاضر شوند و بیعت کنند بر تعداد این یاران افزوده می‌شود و تعداد آنها در مکه به ده هزار نفر می‌رسند و سپس رو به طرف مدینه حرکت می‌کنند.[5] و امام صادق ع فرمودند: وقتی امام عصر ظهور کند از جمله اقدامات اولیه آن حضرت انتقام از قاتلان فاطمه زهرا س است.[6] با توجه به این روایت و روایات دیگر می‌توان فهمید که حضرت به زیارت قبر مادرش حضرت فاطمه زهرا هم می‌روند و موضع آن را برای اصحاب خویش و شیعیان مشخص می‌کنند. همچنان که بعد از این به عراق رفته و قبور اجداد مطهرش را زیارت کرده و در شهر کوفه حکومت خود را مستقر می کند.
پس نتیجه می‌گیریم که محل دقیق قبر خانم فاطمه زهرا س در زمان ظهور حضرت ولی عصر (عج) مشخص می‌شود و در مدتی که امام زمان (عج) حکومت می کند شیعیان و دوستداران اهل بیت می توانند به راحتی به زیارت آن حضرت بروند.
معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر:
1. فاطمه زهرا سیدة نساء العالمین، عماد زاده.
2. ناسخ التواریخ، محمدتقی سپهر.
پاورقی ها:
[1] . رسول جعفریان، آثار اسلامی مکه و مدینه، نشر مشعر، تهران، نوبت ششم، 1382، ص 340.
[2] . شیخ عباس قمی، منتهی الآمال، ج 1، مؤسسه انتشارات هجرت، قم، چاپ هشتم، 1373، ص 265.
[3] . همان.
[4] . شیخ عباس قمی، بیت الاحزان، ترجمه محمد محمدی اشتهاردی، کانون انتشارات ناصر قم، چاپ ششم، 1372، ص 259.
[5] . شیخ مفید، الارشاد، ج 2، انتشارات موسسه آل البیت، قم، چاپ اول، 1413 ق، ص 383.
[6] . علامه مجلسی، بحارالانوار، ج 52، انتشارات دارالاحیاء التراث ، بیروت، چاپ سوم، 1403، ص 314
