پرسش :
بیشترین دغدغه و نگرانی رهبر معظم انقلاب در چه زمینه هایی وجود داشته و دارد؟
پاسخ :
می توان نگرانی های رهبر انقلاب را در چار چوب اصول و مسائلی ذکر کرد که این اصول موجب دوام و ثبات انقلاب خواهد شد و عدم توجه به آن باعث تضعیف حکومت اسلامی و مبانی دینی خواهد گشت:
1. حفظ و حراست اسلام ناب محمدی ـ صلّی الله علیه و آله ـ :
ایشان حراست از اسلام ناب محمدی ـ صلّی الله علیه و آله ـ را مهمترین دغدغة فکری خویش می دانند چرا که در اندیشة ایشان، اسلام ناب، تنها سنگر مطمئن و مستحکم در برابر استکبار جهانی است . ایشان در این زمینه معتقدند : «اسلام ناب محمدی ـ صلّی الله علیه و آله ـ تنها سنگر مستحکم و یگانه نقطة اتکا انسانهای حق طلب است و امروز در برابر قدرت نمایی مستکبرین بپا ایستاده و ملّتها را به سوی خود جذب می کند.»[1] لذا همیشه بر این نکته تأکید دارند که:«دولت و ملّت ایران، زندگی در سایة اسلام ناب محمدی ـ صلّی الله علیه و آله ـ را در هیچ شرایطی از دست نخواهند داد.»[2]
2. حفظ نظام اسلامی:
بی شک دومین دغدغه و نگرانی رهبری، در مورد حفظ نظام اسلامی و انقلاب شکوهمند ملّت ایران است به طوری که پیرامون آن می گویند:«ملت ایران باید بدانند که انقلاب و برپا نگه داشتن پرچم عزت و شرف و ادامة راه پر افتخاری که مجاهدت این ملّت شریف در برابر ملّتهای جهان مخصوصاً مسلمانان گشود و به عنوان تنها راه غلبه بر فشار و ظلم قلندران شناخته شد و تنها باطل السحر توطئه های دشمنان بر علیه انقلاب و جمهوری اسلامی همانا حراست از اصول بنیانی انقلاب و پاسداری از ارزشهای انقلاب است، این آن نقطه روشنی است که شعار ضدّیت با سلطة جهانی استکبار را عالمگیر ساخته و ارکان نظام سلطة جهانی را متزلزل کرده است و همین است که از این پس نیز ملّت ایران را بر همة توطئه های دشمنان فائق خواهد ساخت.»[3]
3. پایبندی به اصول و ارزشهای انقلاب:
مورد بعدی که می توان از آن به عنوان یکی از مهمترین دغدغه های رهبری، ذکر کرد، پایبندی و تعهد همة ملّت ایران و مسئولین آن نسبت به آرمانها و ارزشهایی است که انقلاب اسلامی در پی داشته است اما باید پرسید اصول و ارزشهای اساسی انقلاب کدامند؟ از نگاه رهبری، اصول و ارزشهای اساسی انقلاب عبارتند از:«1. سیاست نه شرقی و نه غربی.
2. حمایت از مستضعفان و مظلومان. 3. دفاع از وحدت و حرکت امت بزرگ اسلامی و فایق آمدن بر عوامل اختلاف و دوگانگی مسلمین در سطح جهان. 4. مجاهدت برای ایجاد مدینة فاضلة اسلامی. 5. تکیه بر جانبداری از قشرهای محروم و کوخ نشین»[4]
4. بسط عدالت اجتماعی:
بسط و ترویج عدالت اجتماعی در سطح جامعه از مهمترین دغدغه های فکری رهبری محسوب می گردد. ایشان معتقدند که«بدون تأمین عدالت اجتماعی، جامعة ما اسلامی نخواهد بود. اگر کسی تصوّر کند که ممکن است دین الهی و واقعی ـ نه فقط دین اسلام ـ تحقق پیدا کند، ولی در آن عدل اجتماعی به معنای صحیح و وسیع آن تحقق پیدا نکرده باشد، باید بداند که اشتباه می کند.»[5] بر همین اساس همواره بر این نکته تأکید دارند که:«فوری ترین هدف تشکیل نظام اسلامی استقرار عدالت اجتماعی و قسط اسلامی است.»[6] از نظر ایشان«عدالت اجتماعی بدین معنی است که فاصلة ژرف میان طبقات و برخورداریهای نابحق و محرومیت ها از میان برود و مستضعفان و پا برهنگان که همواره مطمئن ترین و وفادارترین مدافعان انقلابند، احساس و مشاهده کنند که به سمت رفع محرومیت، حرکتی جدی و صادقانه انجام
می گیرد.»[7] و دغدغه و نگرانی ایشان همواره این بوده و هست که نکند حقی از کسی ضایع شود و زورگویی حق مظلومی را بخورد به طوری که در این مورد می گویند:«در نظام اسلامی باید همة افراد جامعه در برابر قانون و در استفاده از امکانات خدا داد میهن اسلامی یکسان و در بهره مندی از مواهب حیات متعادل باشند، هیچ قدرتی قادر به زورگویی نباشد و هیچ کس نتواند برخلاف قانون میل و ارادة خود را به دیگران تحمیل کند.»[8]
5. حفظ استقلال:
استقلال به مفهوم واقعی آن و در تمامی ابعاد، همواره مورد عنایت رهبری قرار داشته است. این مهم از آنجایی جلوة خاصی پیدا می کند که بدانیم به عنوان گوهری گرانبها، پس از قرنها تلاش و کوشش به ملت ایران هدیه شده است. پس بی راه نیست حفظ استقلال مملکت را از مهمترین دغدغه های کسی بدانیم که مسئولیت هدایت انقلاب را بر عهده دارد. همان انقلابی که این گوهر بی بدیل را به مملکت ایران ارزانی داشته است. از همین روی بود که ایشان همواره تأکید می نمودند:«ما باید کوشش کنیم که بزرگترین معروف ها و نیکی ها یعنی استقلال کامل اسلامی که شامل استقلال سیاسی و فرهنگی و اجتماعی و اقتصادی و نظامی است، این استقلال را برای خودمان تأمین کنیم.»[9]
6. حفظ وحدت کلمه:
از منظر ایشان «وحدت عمومی مردم، مظهر فضل الله و پر برکت ترین سرمایة ملّت ماست.»[10] لذا تأکید می نماید که:«وحدت ملّی» همان چیزی است که می تواند پشتوانة همة تلاش های دولتمردان و مسئولان و مبارزان و دلسوزان این کشور و این انقلاب باشد. بدون وحدت ملّی، این کشور بزرگترین نیروی خود و مایة عظمت خودش را نخواهد داشت؛ وحدت ملّی، شعار اساسی و حیاتی برای کشور ماست ....»
7. دشمن شناسی:
ایشان «دشمن شناسی» را از حساسترین و فوری ترین مسایل جامعه بر می شمارند و غفلت از این موضوع را نیز هرگز جایز نمی دانند:«امروزه مسئله شناسایی دشمنان انقلاب و نظام جمهوری اسلامی و تحقیق دربارة آنها یکی از حساسترین مسائل جامعة ماست. ما در شناسایی دشمنها نباید غافل باشیم. دشمن را باید درست شناخت و در همة زمان ها هم باید شناخت. ما باید آرایش جدید دشمن را بشناسیم و اگر نشناختیم، ..... قطعاً از بین خواهیم رفت.»
8. مبارزه با اشاعة فساد و فحشاء:
از کار آمدترین ترفندهای دشمن، هویت زدایی فرهنگی، ارائه فرهنگ غربی و بالاخره رواج فساد و بی بند و باری بخصوص بین جوانان، در جامعة اسلامی است و دشمن بدینوسیله می خواهد جوانان را که در واقع بدنه و استوانة جامعه هستند، نسبت به انقلاب و اصول آن بیگانه سازد. رهبری در این مورد می گویند:«طی قرون گذشته، استعمارگران برای ضایع کردن نسل جوان، برنامة همه جانبه ای را در کلّ جهان سوّم ـ از جمله در کشورهای اسلامی ـ به اجرا در آورده اند. زیرا به این حقیقت دست یافته اند که جوانان با فرهنگ، با اراده و با رشد، سلب کنندة آرامش بیگانگان و چپاولگران هستند، غرق کردن نسل جوان در فسادهای گوناگون ... یک سیاست پیاده شدة استعمار و استکبار است. دشمنان تلاش می کنند، جوانانی که امام، آنها را همانند گل تربیت کرده از انقلاب بگیرند. آنها برای شایع کردن فساد در میان جوانان این کشور، برنامه ریزی می کنند.»[11]
9. مقابله با تهاجم فرهنگی:
مسئله تهاجم فرهنگی، یکی از مهمترین دغدغه های فکری رهبر انقلاب تلقی می شود که حداقل پس از رسیدن به مقام رهبری جمهوری اسلامی، بارها این خطر بزرگ را به مسئولین و مردم گوشزد نموده اند. ایشان که از این قضیه به«شبیخون فرهنگی» تعبیر کرده اند، همگان را برای مقابله با این پدیدة نادرست، به میدان فراخوانده اند:«مسأله تهاجم فرهنگی که ما بارها روی آن تأکید کرده ایم، یک واقعیت روشنی است. ما با انکار آن نمی توانیم اصل تهاجم را از بین ببریم. نباید تهاجم فرهنگی را انکار کرد، تهاجم فرهنگی وجود دارد. اگر ما آن را انکار کردیم، مصداق این فرمودة امیرالمؤمنین ـ علیه السّلام ـ می شویم که«و من نامَ، لَمْ یُنَمْ عنه» شما اگر در سنگر، خوابت بُرد، به این معنا نیست که دشمن هم در سنگر مقابل خوابش برده است. تو خوابت برده و سعی کن خودت را بیدار کنی. ما باید توجّه داشته باشیم که انقلاب فرهنگی در تهدید است؛ کما اینکه اصل فرهنگ ملّی و اسلامی ما در تهدید دشمنان است.»[12]
10. جلوگیری از نوکیسه ها و ثروتهای باد آورده:
ایشان از بوجود آمدن طبقة جدید سرمایه دار و یا به تعبیر زیبایشان«نوکیسه ها» ابراز نارضایتی نموده و
می گویند:«کسانی هستند که تلاش می کنند و حقیقتاً در صدد این هستند که طبقة ممتازة جدیدی در نظام جمهوری اسلامی به وجود بیاورند و به خاطر انتخاب ها و انتصاب ها و زرنگیها و دست و پاداریها و مشرف بودن به مراکز ثروت، و از طریق نامشروعی که با زرنگی آن را یاد گرفته اند، به اموال عمومی دست بیندازند و یک طبقة جدید ـ طبقة ممتازان و مرفّهان بی درد ـ درست کنند.»[13]
11. حل مشکلات اقتصادی مردم:
یکی دیگر از دغدغه های فکری ایشان، حل مشکلات اقتصادی مردم است به طوریکه در این مورد تأکید می نمایند که:«مسألة معیشت قطعاً در اولویت اوّل است. معیشت که نبود، دین هم نیست؛ اخلاق هم نیست؛ حفظ عصمت و عفّت هم نیست؛ امید هم نیست. کسی را که به موقعیتی دست پیدا کرده، به خاطر این که برای رفع نابسامانی و فقر تلاش و مجاهدت کند و شب و روز خودش را صرف نماید، ملامت نخواهند کرد. اولویتها را پیدا کنید؛ مسائل اساسی جامعه اینهاست.»[14]
امیدواریم همة مسئولین و مردم با عنایت به این دلمشغولی های رهبری، کشور عزیزمان ایران را از گزند هر گونه حوادث دور نگه دارند تا این مملکت به دست صاحبش یعنی حضرت ولیعصر ـ عجل الله تعالی فرجه الشریف ـ برسد.
معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر:
1. رهبری فرزانه از نسل کوثر ـ مرکز تحقیقات اسلامی سپاه ـ چاپ اول ـ 1381 ـ قم.
2. ویژگی های انقلاب اسلامی در آئینة نگاه رهبری ـ مؤسسه فرهنگی قدر ولایت چاپ اول ـ 1380 ـ تهران.
3. جرعه نوش کوثر ـ مؤسسه فرهنگی قدر ولایت ـ چاپ اول ـ 1378 ـ تهران.
4. زندگینامة مقام معظم رهبری ـ مؤسسه فرهنگی قدر ولایت ـ چاپ اول ـ 1378 ـ تهران.
پاورقی ها:
[1] . روزنامة جمهوری اسلامی، 26/6/1370.
[2] . روزنامة کیهان، 8/3/72.
[3] . رهبری فرزانه از نسل کوثر، مرکز تحقیقات سپاه، ص 149.
[4] . پیشین، ص 148.
[5] . حدیث ولایت، ج 3، ص 209.
[6] . رهبری فرزانه از نسل کوثر، ص 151.
[7] . حدیث ولایت، ج 1، صص 303 و 304.
[8] . رهبری فرزانه ....، ص 156.
[9] . پیشین، ص 166.
[10] . پیشین، ص 174.
[11] . پیشین، صص 180 ـ 179.
[12] . روزنامة اطلاعات، 23/9/1370.
[13] . دیدار با فرماندهان نیروی انتظامی ـ 25 تیر 1376.
[14] . در دیدار با نمایندگان مجلس، 29/3/1379.
می توان نگرانی های رهبر انقلاب را در چار چوب اصول و مسائلی ذکر کرد که این اصول موجب دوام و ثبات انقلاب خواهد شد و عدم توجه به آن باعث تضعیف حکومت اسلامی و مبانی دینی خواهد گشت:
1. حفظ و حراست اسلام ناب محمدی ـ صلّی الله علیه و آله ـ :
ایشان حراست از اسلام ناب محمدی ـ صلّی الله علیه و آله ـ را مهمترین دغدغة فکری خویش می دانند چرا که در اندیشة ایشان، اسلام ناب، تنها سنگر مطمئن و مستحکم در برابر استکبار جهانی است . ایشان در این زمینه معتقدند : «اسلام ناب محمدی ـ صلّی الله علیه و آله ـ تنها سنگر مستحکم و یگانه نقطة اتکا انسانهای حق طلب است و امروز در برابر قدرت نمایی مستکبرین بپا ایستاده و ملّتها را به سوی خود جذب می کند.»[1] لذا همیشه بر این نکته تأکید دارند که:«دولت و ملّت ایران، زندگی در سایة اسلام ناب محمدی ـ صلّی الله علیه و آله ـ را در هیچ شرایطی از دست نخواهند داد.»[2]
2. حفظ نظام اسلامی:
بی شک دومین دغدغه و نگرانی رهبری، در مورد حفظ نظام اسلامی و انقلاب شکوهمند ملّت ایران است به طوری که پیرامون آن می گویند:«ملت ایران باید بدانند که انقلاب و برپا نگه داشتن پرچم عزت و شرف و ادامة راه پر افتخاری که مجاهدت این ملّت شریف در برابر ملّتهای جهان مخصوصاً مسلمانان گشود و به عنوان تنها راه غلبه بر فشار و ظلم قلندران شناخته شد و تنها باطل السحر توطئه های دشمنان بر علیه انقلاب و جمهوری اسلامی همانا حراست از اصول بنیانی انقلاب و پاسداری از ارزشهای انقلاب است، این آن نقطه روشنی است که شعار ضدّیت با سلطة جهانی استکبار را عالمگیر ساخته و ارکان نظام سلطة جهانی را متزلزل کرده است و همین است که از این پس نیز ملّت ایران را بر همة توطئه های دشمنان فائق خواهد ساخت.»[3]
3. پایبندی به اصول و ارزشهای انقلاب:
مورد بعدی که می توان از آن به عنوان یکی از مهمترین دغدغه های رهبری، ذکر کرد، پایبندی و تعهد همة ملّت ایران و مسئولین آن نسبت به آرمانها و ارزشهایی است که انقلاب اسلامی در پی داشته است اما باید پرسید اصول و ارزشهای اساسی انقلاب کدامند؟ از نگاه رهبری، اصول و ارزشهای اساسی انقلاب عبارتند از:«1. سیاست نه شرقی و نه غربی.
2. حمایت از مستضعفان و مظلومان. 3. دفاع از وحدت و حرکت امت بزرگ اسلامی و فایق آمدن بر عوامل اختلاف و دوگانگی مسلمین در سطح جهان. 4. مجاهدت برای ایجاد مدینة فاضلة اسلامی. 5. تکیه بر جانبداری از قشرهای محروم و کوخ نشین»[4]
4. بسط عدالت اجتماعی:
بسط و ترویج عدالت اجتماعی در سطح جامعه از مهمترین دغدغه های فکری رهبری محسوب می گردد. ایشان معتقدند که«بدون تأمین عدالت اجتماعی، جامعة ما اسلامی نخواهد بود. اگر کسی تصوّر کند که ممکن است دین الهی و واقعی ـ نه فقط دین اسلام ـ تحقق پیدا کند، ولی در آن عدل اجتماعی به معنای صحیح و وسیع آن تحقق پیدا نکرده باشد، باید بداند که اشتباه می کند.»[5] بر همین اساس همواره بر این نکته تأکید دارند که:«فوری ترین هدف تشکیل نظام اسلامی استقرار عدالت اجتماعی و قسط اسلامی است.»[6] از نظر ایشان«عدالت اجتماعی بدین معنی است که فاصلة ژرف میان طبقات و برخورداریهای نابحق و محرومیت ها از میان برود و مستضعفان و پا برهنگان که همواره مطمئن ترین و وفادارترین مدافعان انقلابند، احساس و مشاهده کنند که به سمت رفع محرومیت، حرکتی جدی و صادقانه انجام
می گیرد.»[7] و دغدغه و نگرانی ایشان همواره این بوده و هست که نکند حقی از کسی ضایع شود و زورگویی حق مظلومی را بخورد به طوری که در این مورد می گویند:«در نظام اسلامی باید همة افراد جامعه در برابر قانون و در استفاده از امکانات خدا داد میهن اسلامی یکسان و در بهره مندی از مواهب حیات متعادل باشند، هیچ قدرتی قادر به زورگویی نباشد و هیچ کس نتواند برخلاف قانون میل و ارادة خود را به دیگران تحمیل کند.»[8]
5. حفظ استقلال:
استقلال به مفهوم واقعی آن و در تمامی ابعاد، همواره مورد عنایت رهبری قرار داشته است. این مهم از آنجایی جلوة خاصی پیدا می کند که بدانیم به عنوان گوهری گرانبها، پس از قرنها تلاش و کوشش به ملت ایران هدیه شده است. پس بی راه نیست حفظ استقلال مملکت را از مهمترین دغدغه های کسی بدانیم که مسئولیت هدایت انقلاب را بر عهده دارد. همان انقلابی که این گوهر بی بدیل را به مملکت ایران ارزانی داشته است. از همین روی بود که ایشان همواره تأکید می نمودند:«ما باید کوشش کنیم که بزرگترین معروف ها و نیکی ها یعنی استقلال کامل اسلامی که شامل استقلال سیاسی و فرهنگی و اجتماعی و اقتصادی و نظامی است، این استقلال را برای خودمان تأمین کنیم.»[9]
6. حفظ وحدت کلمه:
از منظر ایشان «وحدت عمومی مردم، مظهر فضل الله و پر برکت ترین سرمایة ملّت ماست.»[10] لذا تأکید می نماید که:«وحدت ملّی» همان چیزی است که می تواند پشتوانة همة تلاش های دولتمردان و مسئولان و مبارزان و دلسوزان این کشور و این انقلاب باشد. بدون وحدت ملّی، این کشور بزرگترین نیروی خود و مایة عظمت خودش را نخواهد داشت؛ وحدت ملّی، شعار اساسی و حیاتی برای کشور ماست ....»
7. دشمن شناسی:
ایشان «دشمن شناسی» را از حساسترین و فوری ترین مسایل جامعه بر می شمارند و غفلت از این موضوع را نیز هرگز جایز نمی دانند:«امروزه مسئله شناسایی دشمنان انقلاب و نظام جمهوری اسلامی و تحقیق دربارة آنها یکی از حساسترین مسائل جامعة ماست. ما در شناسایی دشمنها نباید غافل باشیم. دشمن را باید درست شناخت و در همة زمان ها هم باید شناخت. ما باید آرایش جدید دشمن را بشناسیم و اگر نشناختیم، ..... قطعاً از بین خواهیم رفت.»
8. مبارزه با اشاعة فساد و فحشاء:
از کار آمدترین ترفندهای دشمن، هویت زدایی فرهنگی، ارائه فرهنگ غربی و بالاخره رواج فساد و بی بند و باری بخصوص بین جوانان، در جامعة اسلامی است و دشمن بدینوسیله می خواهد جوانان را که در واقع بدنه و استوانة جامعه هستند، نسبت به انقلاب و اصول آن بیگانه سازد. رهبری در این مورد می گویند:«طی قرون گذشته، استعمارگران برای ضایع کردن نسل جوان، برنامة همه جانبه ای را در کلّ جهان سوّم ـ از جمله در کشورهای اسلامی ـ به اجرا در آورده اند. زیرا به این حقیقت دست یافته اند که جوانان با فرهنگ، با اراده و با رشد، سلب کنندة آرامش بیگانگان و چپاولگران هستند، غرق کردن نسل جوان در فسادهای گوناگون ... یک سیاست پیاده شدة استعمار و استکبار است. دشمنان تلاش می کنند، جوانانی که امام، آنها را همانند گل تربیت کرده از انقلاب بگیرند. آنها برای شایع کردن فساد در میان جوانان این کشور، برنامه ریزی می کنند.»[11]
9. مقابله با تهاجم فرهنگی:
مسئله تهاجم فرهنگی، یکی از مهمترین دغدغه های فکری رهبر انقلاب تلقی می شود که حداقل پس از رسیدن به مقام رهبری جمهوری اسلامی، بارها این خطر بزرگ را به مسئولین و مردم گوشزد نموده اند. ایشان که از این قضیه به«شبیخون فرهنگی» تعبیر کرده اند، همگان را برای مقابله با این پدیدة نادرست، به میدان فراخوانده اند:«مسأله تهاجم فرهنگی که ما بارها روی آن تأکید کرده ایم، یک واقعیت روشنی است. ما با انکار آن نمی توانیم اصل تهاجم را از بین ببریم. نباید تهاجم فرهنگی را انکار کرد، تهاجم فرهنگی وجود دارد. اگر ما آن را انکار کردیم، مصداق این فرمودة امیرالمؤمنین ـ علیه السّلام ـ می شویم که«و من نامَ، لَمْ یُنَمْ عنه» شما اگر در سنگر، خوابت بُرد، به این معنا نیست که دشمن هم در سنگر مقابل خوابش برده است. تو خوابت برده و سعی کن خودت را بیدار کنی. ما باید توجّه داشته باشیم که انقلاب فرهنگی در تهدید است؛ کما اینکه اصل فرهنگ ملّی و اسلامی ما در تهدید دشمنان است.»[12]
10. جلوگیری از نوکیسه ها و ثروتهای باد آورده:
ایشان از بوجود آمدن طبقة جدید سرمایه دار و یا به تعبیر زیبایشان«نوکیسه ها» ابراز نارضایتی نموده و
می گویند:«کسانی هستند که تلاش می کنند و حقیقتاً در صدد این هستند که طبقة ممتازة جدیدی در نظام جمهوری اسلامی به وجود بیاورند و به خاطر انتخاب ها و انتصاب ها و زرنگیها و دست و پاداریها و مشرف بودن به مراکز ثروت، و از طریق نامشروعی که با زرنگی آن را یاد گرفته اند، به اموال عمومی دست بیندازند و یک طبقة جدید ـ طبقة ممتازان و مرفّهان بی درد ـ درست کنند.»[13]
11. حل مشکلات اقتصادی مردم:
یکی دیگر از دغدغه های فکری ایشان، حل مشکلات اقتصادی مردم است به طوریکه در این مورد تأکید می نمایند که:«مسألة معیشت قطعاً در اولویت اوّل است. معیشت که نبود، دین هم نیست؛ اخلاق هم نیست؛ حفظ عصمت و عفّت هم نیست؛ امید هم نیست. کسی را که به موقعیتی دست پیدا کرده، به خاطر این که برای رفع نابسامانی و فقر تلاش و مجاهدت کند و شب و روز خودش را صرف نماید، ملامت نخواهند کرد. اولویتها را پیدا کنید؛ مسائل اساسی جامعه اینهاست.»[14]
امیدواریم همة مسئولین و مردم با عنایت به این دلمشغولی های رهبری، کشور عزیزمان ایران را از گزند هر گونه حوادث دور نگه دارند تا این مملکت به دست صاحبش یعنی حضرت ولیعصر ـ عجل الله تعالی فرجه الشریف ـ برسد.
معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر:
1. رهبری فرزانه از نسل کوثر ـ مرکز تحقیقات اسلامی سپاه ـ چاپ اول ـ 1381 ـ قم.
2. ویژگی های انقلاب اسلامی در آئینة نگاه رهبری ـ مؤسسه فرهنگی قدر ولایت چاپ اول ـ 1380 ـ تهران.
3. جرعه نوش کوثر ـ مؤسسه فرهنگی قدر ولایت ـ چاپ اول ـ 1378 ـ تهران.
4. زندگینامة مقام معظم رهبری ـ مؤسسه فرهنگی قدر ولایت ـ چاپ اول ـ 1378 ـ تهران.
پاورقی ها:
[1] . روزنامة جمهوری اسلامی، 26/6/1370.
[2] . روزنامة کیهان، 8/3/72.
[3] . رهبری فرزانه از نسل کوثر، مرکز تحقیقات سپاه، ص 149.
[4] . پیشین، ص 148.
[5] . حدیث ولایت، ج 3، ص 209.
[6] . رهبری فرزانه از نسل کوثر، ص 151.
[7] . حدیث ولایت، ج 1، صص 303 و 304.
[8] . رهبری فرزانه ....، ص 156.
[9] . پیشین، ص 166.
[10] . پیشین، ص 174.
[11] . پیشین، صص 180 ـ 179.
[12] . روزنامة اطلاعات، 23/9/1370.
[13] . دیدار با فرماندهان نیروی انتظامی ـ 25 تیر 1376.
[14] . در دیدار با نمایندگان مجلس، 29/3/1379.
