پرسش :

می‌‌گویند تربت شفا دهنده امام حسین(ع) خاکی است سرخ رنگ که از داخل قبر قسمت بالای سر حضرت می‌‌جوشد و تربت شفا دهنده، آن تربت است؛ آیا این صحت دارد؟

پاسخ :
احادیثی که درباره فضیلت تربت امام حسین(ع) آمده با مضامین مختلف نقل شده است؛ بنابراین، منحصر در آنچه در پرسش آمده نیست، اگرچه ممکن است اثر بخشی تربت با خصوصیات یاد شده بیشتر باشد که به چند نمونه از روایات اشاره می‌شود.
1. یونس بن ربیع ‏می‌گوید: امام صادق(ع) فرمود: «بالای سر امام حسین(ع)، خاک قرمزى است که در آن شفای هر دردى غیر از مرگ می‌باشد». یونس بن ربیع ‏گوید: «بعد از این‌که، این حدیث را شنیدم نزد قبر حاضر شده و طرف سر قبر را حفر کردیم و چون به قدر یک ذراع کندیم از قسمت بالای سر قبر، خاک‌هایى مثل ریگ‏هاى ریزى که آب، آنها را با خود می‏آورد بر ما ریخته شد، رنگ آنها قرمز و اندازه‌شان قدر یک درهم بود، آنها را با خود به کوفه آورده پس آن‌را مخلوط کرده و به صورت خمیری در آورده و پنهان‌شان نمودیم و بعد به تدریج از آن به مردم می‏داده تا با آن مریض‏هاى خود را مداوا کنند».[1]
2. ابو حمزه ثمالى از امام صادق(ع) پرسید: «فدایت شوم می‌بینم اصحاب ما را که تربت حائر حسینی را براى شفا گرفتن می‌گیرند، و مى‏گویند در این تربت شفا هست؛ درست است؟
امام صادق(ع) در پاسخ فرمود: «از خاک قبر تا فاصله 4 میل درمان جویند، و همچنان است خاک قبر جدّم رسول خدا(ص)، خاک قبر حسن، على بن حسین و محمّد بن علی(ع)، از آن برگیر که شفای هر درد و بیماری، و سپر از هر چه از آن ترس داشته باشی، است و هیچ دارویى با آنها برابر نیست جز دعا و همانا بی‏اثرى آنها به سبب مخلوط شدن آن خاک با آنچه در ظرف باقیمانده (ظروفى است که تربت‌ها را در آنها می‌ریزند) و یا به جهت کمتر بودن یقین کسى است که با آنها می‌خواهد خود را درمان کند، ولى آنان که یقین کامل دارند، در صورت به کارگیری آن برای معالجه، به اذن خدا شفا برایشان حاصل می‌شود...».[2]
3. امام صادق(ع) فرمود: «تربت قبر امام حسین(ع) را از اطراف قبر به مساحت هفتاد باع (اندازه‏ کشیدن دو دست‏)[3] در هفتاد باع می‏توان برداشت».[4]

پی نوشت:
[1]. ابن قولویه، جعفر بن محمد، کامل الزیارات، محقق و مصحح: امینی، عبد الحسین، ص 279، دار المرتضویة، نجف اشرف، چاپ اول، 1356ش.
[2]. همان، ص 280 – 281.
[3]. ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، ج 8، ص 21، دار صادر، بیروت، چاپ سوم، 1414ق.
[4]. کامل الزیارات، ص 281.