پرسش :

لطفا این حدیث را شرح دهید. امام هادی علیه السلام به خلیفه ی زمانش که از طرف امام نگران بود و او را رقیب خلافت خود می پنداشت، فرمود: نَحنُ لا نُنافِسُکُم فِی الدُّنیَا، نَحنُ مُشْتَغِلُونَ بِأمْرِ الآخِرَةِ، فَلا عَلَیکَ شَیئٌ مِمّا تَظُنُّ. ما در مورد دنیا با شما رقابت نمی کنیم. ما مشغول به امر آخرتیم، پس بیم نداشته باش از آنچه گمان می کنی. (1)

پاسخ :
شرح حدیث:
اولیای خدا، چون جهان را فانی و گذرا می دانند، به فکر سرای ابدی و سعادت اخروی اند.
این که دنیا برای کسی نمی ماند و صاحبان تاج و تخت و شهرت و ثروت، یا فقیران خاک نشین و بینوا، همه و همه باید از آن کوچ کنند، حقیقتی است که برای همه روشن است، ولی گاهی از آن غفلت می شود و گاهی علاقه به دنیا سبب می شود آخرت را نادیده بگیریم.
تا چند اسیر رنگ و بو خواهی شد؟
تا کی پی هر زشت و نکو خواهی شد؟
گر چشمه ی زمزمی، و گر آب حیات
آخر به دل خاک فرو خواهی شد(2)
همیشه ستمگران حاکم، به خاطر سلطنت و تاج و تخت خویش، خونها ریخته و ظلم ها کرده اند و هر کس را هم که می پنداشتند مزاحم حکومت و ریاست آنان است، از سر راه برمی داشته اند.
این شیوه، هنوز هم جاری است و چه ستمها در جهان که به خاطر حفظ قدرت انجام می گیرد.
امامان معصوم ما، قربانی دنیاطلبی جبّاران شده اند.
محبوبیت ائمه علیهم السلام و فضایل آنان که سبب پایگاه مردمی ایشان می شد، حسد خلفای اموی و عباسی را برمی انگیخت و از ترس این که مبادا مردم به آنان که حجّت های الهی اند روی آورند و قدرت خلفا در معرض خطر قرار گیرد. امامان را در محدودیت شدید قرار می دادند و زندانی یا شهید می کردند. امام هادی علیه السلام و امام عسکری علیه السلام از سامرا که یک شهر نظامی و حکومتی بود، زیرنظر بودند و ارتباط شیعه با آنان به سختی انجام می گرفت.
امام هادی علیه السلام به خلیفه ی زمانش می گوید:« ما آخرت اندیشیم نه دنیاطلب، گزارشگران مغرض بی جهت تهمت می زنند و ذهن خلیفه را بدبین می کنند. »
پی نوشت:
1. الخرائج و الجرائح، ج1، ‌ص 414.
2. عمر خیام.
منبع: حکمت های نقوی(ترجمه و توضیح چهل حدیث از امام هادی علیه السلام)، جواد محدثی، ‌انتشارات آستان قدس رضوی، چاپ اول(1391).