نخود
حبوبات به خصوص نخود یکی از بهترین منابع تغذیه انسان است و در طب سنتی آن‌قدر که بر مصرف نخود تاکید شده درباره هیچ یک از حبوبات تاکید نشده است. اما متأسفانه با این که نخود یک ماده غذایی بسیار مفید و پرانرژی است از سفره ایرانیان در حال حذف شدن بوده و شاهد استفاده کمتر آن در رژیم غذایی مردم هستیم.نخود تقویت‌کننده قلب بوده و در رفع یبوست‌های حاد و مزمن موثر است همچنین عضلات اسکلتی را تقویت می‌کند و به همین دلیل مصرف آن به ورزشکاران توصیه می‌شود.
در کتاب عیون اخبار الرضا (ع) با سه سند به نقل از امام رضا (ع) از پدرانش آمده که رسول خدا (ص) فرمود: بر شما باد خوردن نخود و عدس، زیرا مبارک و مقدس است و باعث رقت قلب و زیاد شدن اشک می‌شود. (1).
از نگاه طب سنتی نخود برای درمان پوکی استخوان به دلیل منابع غنی کلسیم بسیار سودمند است و در دوران رشد استخوان‌ها و دندان‌ها مصرف آن توصیه می‌شود. همچنین این ماده غذایی چنانچه با عسل ترکیب شود و به صورت یک پماد درست شود به عنوان التیام دهنده زخم‌ها مفید خواهد بود.
امام رضا (ع) در پاسخ به پرسش یکی از یارانش در مورد بهک(لک و پیس) می‌فرماید: ماش تازه را در هنگام خاص خودش فراهم کن و آن را با برگش بکوب و آب آن را بگیر و ناشتا بخور و بر روی محل بهک نیز بمالد.
امام رضا علیه‌السلام می‌فرماید: اَلْحِمَّصُ جَیِّدٌ لِوَجَعِ الظَّهْرِ؛ نخود برای کمردرد مفید است. (2)
أحمد بن محمّد بن أبی نصر هم از امام رضا علیه‌السلام چنین نقل می‌کند که فرمود: الحِمَّصُ جَیِّدٌ لِوَجَعِ الظَّهرِ. وکانَ یَدعو بِهِ قَبلَ الطَّعامِ وبَعدَهُ؛ نخود، برای کمردرد، سودمند است» . [درباره ایشان (امام رضا علیه‌السلام) نیز نقل کرده است که] او پیش و پس از غذا، آن را می‌طلبید. (3)
نخود با طبیعت گرم و خشک، مقوی ریه، ملیّن، خون‌ساز، مغذی، چاق‌کننده و اشتهاآور است. خوردن آب نخود پخته توأم با نمک، مُدر و درمان‌کننده سینه‌درد، گرفتگی صدا و التیام دهنده سرفه است. از این رو امام رضا علیه‌السلام مصرف گوشت با حبوبات را توصیه کرده‌اند. (4)
نادر، خادم امام رضا (ع) هم نقل می‌کند که: کانَ أبوالحسن علیه‌السلام یَأکُلُ الحِمَّصَ المَطبوخَ قَبلَ الطَّعامِ وبَعدَهُ. امام رضا علیه‌السلام پیش و پس از غذا نخود پخته می‌خورد. (5)
پی نوشت:
1. طب ائمه (ع)، ص 90
2. کافی، ج 6، ص 343، ح 4
3. مکارم الأخلاق، جلد 1، صفحه 408
4. طب الرضا – طب و بهداشت از امام رضا (ع) ص 54
5. دانش‌نامه احادیث پزشکی: 1 / 570
