آشنایی باشعرطنزونمونه هایی ازآن

توصیه هایی برای مصرف صحیح این پست:

قبل ازمصرف این پست ، صلاح دیدم که باشماچندنکته رادرمیان بگذارم:

اینکه طنزطنز که می گوینداصلا"ازاساس یعنی چه؟

طنزمقوله عجیبی است وسالهاست بین علمای داخلی وخارجی برسرتعریف آن بحث ومجادله ست.ازآنجائیکه مانه اهل بحث هستیم نه اهل مجادله ازخیرتعریف طنزمی گذریم.

تنهابه قصدریابه نقاط مشترکی که بین این تعریفهایافتیم اشاره می کنیم، تاشماهم بدانیدکه ماچیزهایی درباره طنز می دانیم.

طنز مقوله ایست اجتماعی:

طنزاجتماعی ترین مقوله ادبی است.طنز خارج ازفرهنگ واجتماع شکل نمی گیردواگرکسی ادعاکندطنزی خلق کرده است که هنری است وهنرفقط برای هنراست ونیازی به توجه به مقولات اجتماعی نداردونظیرچنین سخنانی که معناگریزی ومعنازدایی راهنروبی معنایی وبی ادبی راادبیات بخواند، بایدپاسخ دادکه صاحبان این ادعاهاازعقل سلیم بهره ای نبرده اند.

جمله بالارابایدبدین گونه اصلاح کرد:

طنزبه شدت اجتماعی است.

طنزوظیفه دارد:

طنزنه تنهامقوله ای است اجتماعی بلکه رسالت ووظیفه ای هم به دوش دارد.طنزبایدبدی هاوزشتی های رفتاری، گفتاری وپنداری بشررادریابد، آنگاه مانندآینه ای تمام نمااین کژی هاوزشتی هارابه اونشان دهدوسپس دست به اصلاح بزند.مانندآرایشگری که آینه ای دربرابرآدمی می گذاردوآهسته آهسته موهای زایدرامی چیندودرپایان چهره اصلاح شده ومتفاوت آدمی رابه اونشان می دهدوبالبخندی پیروزمندانه به اومی گوید:حالابهترشد.

دوستان

برای اینکه آموزش دوره طنزازحالت کلاسیک وآکادمیک خارج شودبه نمونه ای ازشعرطنزاشاره می کنیم:

قصیده دیشیه

ای دیش توبربام وتوازدیش به تشویش

تشویش رهاکن که مصونی توزتفتیش

پنهان چه کنی دیش دومتری به سربام

یک سوی بنه پوشش وازدیش میندیش

ازتاری تصویرمباش این همه دلگیر

ازبابت برفک بنمااین همه تشویش

مرغوب نبودمگرنوع ال .ام.بی

کاین سان به توتصویردهدمحووقاراشمیش

شب تابه سحربرسربامی پی تنظیم

ازبام فرودآی وخجالت بکش ازخویش

دی برسرهربام یکی دیش عیان بود

امروزچونیکونگری بیشترازپیش

گرچشم خردبازکنی موقع دیدن

بربام کسان دیش ببینی زیکی بیش

این سوی عرب ست بودآن سوی سی.ان.ان

این جانب ری می نگرد،آن سوی تجریش

این زیربلیتش بودازکیش الی قشم

آن تحت تیولش بودازقشم الی کیش

شرقی طلبی دست براین فیش فشاری

غربی خواهی شست نهی برسرآن فیش

فریادازاین دیش که چون گاوزراعت

درمزرع افکارمن وتوبزندخیش

این دیش چوماراست که هرسوبکشدسر

یاعقرب جراره که هرجابزندنیش

لوف است اگردیش شودمیش یقینا"

جزبره ی ادبارنمی زایدازاین میش

بس نکته که دردیش نهان است ولیکن

چون قافیه تنگ است نگردم پی باقیش

نوشته: منوچهراحترامی ازکتاب شکرپاش 1-مجموعه شعرطنزمطبوعاتی

طنزایینه است نه شانه

طنزایرادهای بشروجامعه بشری رارودررووچشمدرچشم بیان می کند.به امیداینکه جامعه جای بهتری برای زندگی شودوانسان نیزموجودی انسانی تر.

طنزمانندشانه،پشت سروموبه موبه عیب جویی نمی پردازد، امیدش ویرانی وکارش عیب جویی نیست، طنزماننددوستی است که ازبدی هاوزشتی های ظاهری وباطنی دوست خودرنج می بردوانتظاردارددوستش آراسته وپیراسته باشد.

نمونه دیگرازشعرطنز:  

قلعه حیوانات 

درکوچه، گوسفندم

درمدرسه، طوطی

دراداره ، گاو

به خانه که می رسم سگ می شوم

چوپانی ازبرنامه کودک دادمی زند:

گرگ آمد.گرگ آمد

ومن کناربخاری

شعرتازه ام راپارس می کنم.

نوشته اکبراکسیرازکتاب مجموعه شعرطنزمطبوعاتی-شکرپاش1

طنزپردازپزشک معلج است

طنزپردازپزشک جامعه است.پزشک معالج بعدازمعاینه بیارخود، بایدبیماری اوراطوری برایش توضیح دهدکه نترسدودرحالی که به بیمارقوت قلب می دهد، واقعیت بیماری راهم منتقل کندتابیمارآمادگی خوردن داروهای تلخ یاتحمل عمل جراحی سنگین رابرای یافتن بهبودی وسلامت خودبیابدوجمع این دو، وظیفه سنگینی رابرعهده پزشک می گذارد.

طنزپردازبایدبه فکرسلامت جامعه باشدودریافتن وبیان بیماریهای جامعه صادق باشدوبیماری راطوری بان کندتاجامعه واولیای آن برآشفته نشوندوخودرابرای داروهای تلخ ویاعمل جراحی آماده کنند.

طنزپردازجامعه شناس است

حال برای اینکه طنزپرداز،همان پزشک مجرب وجراح زبردست شودبایدازفیزیولوژی بدن بیمارخودآگاه باشد،رفتارطبیعی ومرضی بدن بیمارخودرابشناسدودرعین حال بروسایل وابزارهای درمانی وجراحی تسلط داشته باشدودست ودلش نیزهنگام معاینه وعمل نلرزد.

پس طنزپردازبایدجامعه شناس باشدوزیروبم جامعه رابه طورکامل بشناسد، بایدادیب باشدوبه ابزارهای ادب وهنرتسلط داشته باشدوبتواندبه بهترین نحوازآن ابزارهااستفاده کند.چوفاصدکه جراح ومرهم نه است.

نگارنده مطالب فوق الذکرواشعارطنزی راکه بعدا"خدمتتون ارائه خواهدداداشعاریست که ازدوستان طنزپردازدرمطبوعات سراغ داشتم دراین پست وپستهای بعدی خدمتتون ارائه خواهم داد.البته تلاش براینست که بهترین هاراانتخاب وخدمت علاقه مندان ارائه دهیم.

مواردیست که بایدخدمتتون متذکرشوم:

این پست تاریخ مصرف ندارد،امابهترین زمان مصرف آن درمواقع بی اعصابی است.لطف کنیددرهنگام خواندن این پست ومواردی اینچنین لبخندبزنید.

مصرف بی رویه این پست می تواندباعث اعتیادشمابه خنده شود،که ازعوارض جانبی این پست محسوب می شود.درصورت بروزاین عارضه خونسردی خودراحفظ کرده وبه طنزپردازان مجازسراسرکشورمراجعه کنید.

مواردمنع مصرف این پست ، درصورت وجودحساسیت به طنزوخنده است.

به نمونه دیگری ازیک شعرطنزمی پردازیم:

پسرعباسقلی خان

داشت عباسقلی خان پسری

پسرناخلف وخیره سری

پسری تخس وشروروبدنام

باعث شرم تمام اقوام

ازهمان بچگیاش بدلج بود

طینتش باطل ودستش کج بود

بس که بوداین پسره خیره وبد

جیب بابا،ننه راهم می زد

خانه رایکسره غارت می کرد

وقت وبیوقت شرارت می کرد

نه سرظهرنه شب منزل بود

دایما"توی خیابان ول بود

هرچه راباب پسندش میدید

توی یک چشم زدن می دزدید

بس که جرمش بدوسنگین شده بود

قسمتش ناله ونفرین شده بود

تاکه آخرزدودردام افتاد

تشت رسواییش ازبام افتاد

چشمش افتادبه مامورپلیس

ازعرق گشت سراپایش خیس

چیده شدبال وپرش درزندان

ای پسرجان من این قصه بخوان

بعدیک دوره ی کارآموزی

پیش داش اکبرواصغرقوزی

توبه کردازدله دزدی کردن

گفت:دیگردله دزدی قدغن

گربرون آیم ازاین خارستان

بنده کاری بکنم کارستان

بازبان بازی وباحرافی

کلک وحقه ومهمل بافی

دزددیروزی ماشدخوش نام

صاحب منزلت وپست ومقام

پسرقصه ی ماشدآن پشت

آدمی محترم ودانه درشت

بخت یارش شدوبارش شدبار

نفسی می کشداین گوشه کنار

کشتیاش می بردازهندبه رم

ازنخ وقرقره تابمب اتم

صاحب حرمت روزافزون است

ازکرامات خودش ممنون است

اقتباس از: نسیم عرب امیری ازکتاب شعرطنزمطبوعاتی شکرپاش2

دربندبیکاری

آری...جماعت .بنده بیکارم

مادر، پدر، شرمنده ، بیکارم

دکتر، مهندس،رفتگر،مجری

ای حضرت خواننده، بیکارم

آهوی زیبا،خرس قطبی،گاو

شیرخردرنده،بیکارم

روزی دومتری طول گیسم بود

حالاکه گیسم کنده ،بیکارم

هی،باتوام،ای غول بیکاری

غول بدیک دنده، بیکارم

وقتیکه هق هق میکنم گریه

یاازته دل خنده، بیکارم

گفتم غزل ازروی بیکاری

بااین ردیف گندبیکارم

هرشاعری دربندمعشوقه

افسوس، من دربندبیکرم

اقتباس ازاثرفاضل ترکمن-شعرطنزنویس ازمجمعه کتاب  شکرپاش2

بحربی پایان گاو

مدتی رفتم درون بحربی پایان گاو

تاکه جانم راکنم مانندخر، قربان گاو

برخلاف آنچه دیدم، آنقدرهم گاونیست

راحت این رامی توان فهمیدازچشمان گاو

اهل جفتک نیست مانندخران بی کلاس

درطویله یافتم این نکته راازران گاو

سالهاخون می خوردازدست قصابان دهر

این مهم رادیده ام ازدیده ی گریان گاو

بارهاخوردندشیرش راوکشتندش به عنف

ازچه رومردم نمی دانندقدرنان گاو

گرچه توقیف است فعلا"دفتراشعاراو

می شودیک روزامامنتشردیوان گاو

کاه وجوآزاداماشیراویارانه ایست

سخت ازیارانه هاآزرده شدوجدان گاو

ازچه می نالی که :اوضاع جهان خرتوخراست

مژده ای گوساله،روزی می رسددوران گاو

این غزل راگفته ام تابرهمه ثابت شود

درددل باگاوباشدبهترازانسان گاو

اثرهمایون حسینیان -برگرفته ازکتاب مجموعه شعرطنزمطبوعاتی شکرپاش2

خواهش

شیرمادر، بوی ادکلن می داد

دست پدر، بوی عرق

نان، بوی نفت می داد

زندگی، بوی گند

حالاکه بازنشسته شدم

هرچیز، بوی هرچیزمی دهد، بدهد

فقط پارک، بوی گورستان

وشانه تخم مرغ، بوی کتاب ندهد

اثری ازطنزنویس:اکبراکسیرازکتاب مجموعه شعرطنزمطبوعاتی-شکرپاش1