علل افسردگی از نگاه روایات اسلامی

چکیده: افسردگی یکی از شایع ترین بیماری های روانی می باشد که دانستن علل آن می تواند از پیدایی آن جلوگیری کند. در این نوشتاربه بیان برخی از علل افسردگی از منظر روایات اسلامی می پردازیم. با ما همراه باشید. 

تعداد کلمات 700 / تخمین زمان مطالعه 4 دقیقه

 افسردگی امروزه یک بیماری شایع و عمومی است و علل مختلفی دارد، از جمله:
 

 کسی که مبتلا به مصیبیت می شود، اگر صبر نکند، مبتلا به افسردگی می شود. در روایت آمده است: «چه قدر برای انسان زشت است که وقتی پیروز شود، طغیان کند و وقتی مصیبت و سختی به او برسد، افسرده شود.»
«وقتی به هم و غم دچار می شوی، راه گریز دوتاست: اگر راه گریز داری، آن را به کار ببر، و اگر نداری، صبر کن.»
 

 ناراضی بودن از تقدیر، سبب افسردگی می شود. انسان باید به داشته هایش راضی باشد و اگر ناراضی باشد و نسبت به کار خداوند شک داشته باشد، مبتلا به غم و افسردگی می شود. در روایت آمده است: «خداوند با عدل و علم خودش، راحتی و خوشحالی را در یقین و رضایت قرار داده است.»
«کسی که از کار روزگار ناراضی باشد، چون نمی تواند به آن آسیب بزند، حزن و اندوهش طولانی می شود و خودش را شکنجه می دهد».
 

 پوشیدن کفش و دمپایی مشکی از عوامل افسردگی است.
یکی از اسباب و علل افسردگی و ناراحتی، امروزه پوشیدن کفش و دمپایی مشکی است که علاوه بر افسردگی، چشم را ضعیف می کند و نیروی جنسی را کاهش می دهد.
 

عمامه بستن در حال نشستن از عوامل افسردگی است.
 

 پوشیدن شلوار در حال ایستادن، سبب افسردگی است.

 ناخن گرفتن با دندان، سبب افسردگی است.
 

 پاک کردن صورت با قسمت پایین پیراهن یا شلوار (بخصوص پیراهن عربی) سبب افسردگی است.
 

 ایستاده ادرار کردن در آب، افسردگی می آورد.
 

به رو (پشت به آسمان) خوابیدن سبب افسردگی است.
«مردی نزد پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) آمد و عرض کرد: یا رسول الله! غنی بودم، فقیر شدم؛ سالم بودم، مریض شدم؛ نزد مردم اعتبار داشتم، اکنون کسی مرا دوست ندارد و حضورم برای آنها سنگین است؛ دلخوش بودم، هم و غم بر من جمع شده و زمین با این وسعتش بر من تنگ شده است؛ و تمام روز دنبال رزق و روزی می روم، ولی آن را به دست نمی آورم، انگار اسم من از لیست روزی پاک شده است. پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله)  فرمودند: «شاید شما کاری انجام می دهید که هم و غم زیادی به دنبال دارد.» مرد عرض کرد: «چه چیزی است که سبب هم و غم و گرفتاری می شود؟» پیامبر (صلی الله علیه و آله) فرمود: شاید نشسته عمامه می بندی یا ایستاده شلوار می پوشی ی ناخن هایت را با دندان می گیری یا صورتت را با پیراهنت خشک می کنی یا در آب راکد ادرار می کنی یا اینکه به رو می خوابی»
 

 راه رفتن و گذشتن از میان گله گوسفندان از علل افسردگی است.
 

 نشستن روی پاشنه در، سبب افسردگی است. از حضرت امیر (علیه السلام) روایت است: «روزی غمگین شدم، از خود پرسیدم که علت این غم چیست؟ یادم نیست که روی پاشنه در نشسته باشم یا از وسط گله گوسفند رد شده باشم یا شلوارم را ایستاده پوشیده باشم یا
صورتم را با پیراهن با شلوار خشک کرده باشم.»
 

 عدم رعایت پاکیزگی، از علل افسردگی است.
 

 همراه انسان یک فرشته است و یک شیطان، اگر خوشحال شود، فرشته به او نزدیک تر شده است و اگر ناراحت شود، شیطان به او نزدیک تر شده است.
 

 حزن و غم از یک برادر دینی، به برادر دینی دیگر سرایت می کند؛ مثلا وقتی برای شیعیان افغانستان و یمن ناراحتی پیش می آید، شیعیان دیگر کشورها نیز از ناراحتی آنها غمگین می شوند.

 علامه مجلسی در کتاب «بحارالانوار»، بنا به روایات آورده است:
«بازی کردن با بیضه ها، استنجا با دست راست، خوردن با دست چپ، قدم زدن بین قبرها، خندیدن، راه رفتن میان دو زن، دوختن پیراهن روی بدن، و ادرار کردن در حمام، سبب افسردگی است.»
این مسئله روان درمانی که امروزه مطرح شده است، در راستای همین علت های مذکور است؛ ولی پزشکی امروزی از این علل غافل است و افسردگی را نمی تواند ریشه ای درمان کند. دانستن اینکه چرا مردم مبتلا به افسردگی هستند، خودش یک بحث تخصصی است و این علل بیان شده، می تواند کمک شایانی در این باره کند.