اسلام و تمایلات جنسی زنان

چکیده: یکی از مسائل مورد بحث در مورد کارکردهای خانواده در زمینه روابط جنسی، بحث میل جنسی زنان است. اسلام نگاه خاصی به این موضوع دارد که باید با این نگاه آشنا شد و آموزه های آن را به کار گرفت. با ما همراه باشید تا با این موضوع بیشتر آشنا شوید. 

تعداد کلمات 1128 / تخمین زمان مطالعه 6 دقیقه

بحث مهم دیگری که در ذیل دیدگاه اسلام درباره کارکرد خانواده در زمینه روابط جنسی باید مطرح شود، مسئله تمایلات جنسی زنان و دیدگاه اسلام در این باره است. پرسش این است: آیا اسلام تمایلات جنسی زنان را به رسمیت می شناسد؟ آیا آن را همسان و یکسان با نیازهای جنسی مردان می داند؟ شاید علت طرح این بحث از سوی اندیشمندان این باشد که تا قرون اخیر، در غرب تلقی آن بود که زنان میل جنسی ندارند و از این ناحیه در تنگنا نیستند. ما در فصل پیش گفتیم که فمینیست ها بر این اندیشه خرده گرفته و از توجه جامعه مردسالار به تمایلات جنسی مردان و مهم ندانستن تمایلات جنسی زنان انتقاد کرده بودند.
آنچه از بررسی متون اسلامی به دست می آید، این است که اسلام، اصل تمایل جنسی زنان را همچون مردان می پذیرد، و آن را نیاز زن می داند. از نگاه اسلام زن در انسانیت، هیچ تفاوتی با مرد ندارد و به مقتضای انسان بودن، اصل نیازهای طبیعی در او هیچ تفاوتی با نیازهای مرد ندارد. همان گونه که همه انسان ها، زن و مرد، به تغذیه نیاز دارند که باید برآورده شود، غریزه جنسی هم نیازی است برای آسودن تن، و حاجتی است برای ادامه زیست، و از این جهت میان زن و مرد هیچ تفاوتی وجود ندارد.
در آموزه های اسلام درباره روابط جنسی زن و مرد، بر نکاتی تأکید شده است که با دقت در آنها به خوبی می توان وجود اصل تمایلات جنسی در زنان را دریافت. اسلام بر تأمین نیازهای جنسی زنان در چهارچوب خانواده، به طور ویژه تأکید دارد و از این نظر کار کرد یادشده را هم درباره مردان و هم درباره زنان صادق می داند. از پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله) نقل شده است که فرمودند: «سه چیزند که جفا و ظلم اند... سوم: آمیزش قبل از شوخی و مغازله است» (حر عاملی، ج۱۴، بی تا ص۸۳)؛ باید تمایلات جنسی زنان جدی گرفته و از بی توجهی به آن اجتناب شود. اسلام برخلاف برخی مکاتب و ادیان دیگر، تمایلات جنسی زنان را به رسمیت شناخته و آن را نیاز و حق زنان دانسته و برآوردن آن را سبب ساز دلپذیر شدن روابط جنسی و مایه تحکیم خانواده برشمرده است؛و نیز سه چیز را نشانه ناتوانی و ضعف دانسته اند که یکی از آنها این است که مرد در رابطه جنسی با همسرش، پیش از آنکه با او سخنان مناسب گوید و انس گیرد، کار خود را تمام کند و حاجت خود را برآورد، پیش از آنکه زن نیز نیاز خود را بر آورده باشد (همان). ایشان به مردان توصیه می کنند که به هنگام روابط جنسی با همسر، ملاعبه و شوخی کردن را فراموش نکند که این، روابط جنسی را دل پسندتر می کند (همان، ص ۸۲)؛ و نیز به آنان سفارش می کنند که این امور را رعایت کنند؛ زیرا زنان نیز نیازهایی دارند که باید بر آورده شود (همان، ص۸۳). اساسا در برخی کتب روایی، بابی وجود دارد به نام «باب استحباب ملاعبه و مداعبه با همسر» (همان).

در برخی روایات، به حق هم بستری که بر اساس آن شوهر مجاز نیست بدون رضایت زن، بیش از چهار ماه، از همبستر شدن با وی خودداری کند (همان، ص ۱۰۰)، و به وجوب ارضای نیازهای جنسی زن توسط شوهر در مواردی که خطر آلوده شدن زن به گناه در کار باشد (همان)، اشاره و تأکید شده است، که نمونه های دیگری از توجه ویژه اسلام به میل جنسی زنان است.
این گونه آموزه های دینی، به این نکته مهم اشاره دارد که باید تمایلات جنسی زنان جدی گرفته و از بی توجهی به آن اجتناب شود. اسلام برخلاف برخی مکاتب و ادیان دیگر، تمایلات جنسی زنان را به رسمیت شناخته و آن را نیاز و حق زنان دانسته و برآوردن آن را سبب ساز دلپذیر شدن روابط جنسی و مایه تحکیم خانواده برشمرده است؛ زیرا اگر نیاز انسان از راه درست آن برآورده نشود، هم آرامش روانی خانواده به خطر می افتد و هم گاه ممکن است این نیاز از راه های نامشروع برآورده شود، که در هر صورت بنیان خانواده به مخاطره خواهد افتاد؛ از این رو اسلام به مردان هشدار می دهد که به تمایلات همسران خویش توجه کنند؛ زیرا در آنها نیز «نیازی» است که باید برطرف شود.

نکته دیگر که در اینجا لازم است بیان شود، این است که هرچند اسلام وجود اصل تمایلات جنسی را برای زنان و مردان، هر دو می پذیرد، به تفاوت میان تمایلات زن و مرد عقیده دارد. به سخن دیگر، در آموزه های دینی به روایاتی برمیخوریم که سائق جنسی مرد را از حیث کمی برتر، و سائق جنسی زن را از جهت کیفی برتر و قوی تر معرفی می کند و همچنین، بردباری جنسی زن را بیش از مرد، و تحریک پذیری جنسی زن و مرد را نیز متفاوت می داند (حر عاملی، ج۱۴، بی تا، ص ۴۱- ۴۰ و ج۱۵، ص۴۵۲). بر اساس همین عقیده به تفاوت تمایلات جنسی زن و مرد است که فقه اسلامی، در زمینه ارضای غریزه جنسی، گاه زن و مرد را به حقوق و تکالیف متفاوتی در این زمینه، ملزم کرده است؛ مثلا حق تمکین جنسی در قبال همسر، جزو حقوق مرد بر زن به شمار می آید؛ اما جزو حقوق زن بر مرد نیست؛ هرچند امروزه برخی اندیشمندان و فقها، حق تمکین جنسی را در ناحیه هردو طرف قبول دارند، و بین زن و مرد در این باره تفاوتی قائل نیستند.
علامه سیدمحمدحسین فضل الله در پاسخ به این پرسش که: اگر مرد، خویشتن را از رابطه جنسی با همسرش منع کرد، زن چگونه می تواند مشکل را حل کند؟ پاسخ می دهد: «آیت الله سید محسن حکیم و آیت الله شهید محمدباقر صدر، بر آن بودند که هر گاه مرد از اعطای حق زن در حوزه مسائل زناشویی سر باز زند، زن می تواند از پاسخ گویی به خواست مرد در این عرصه امتناع ورزد. ما نیز رأی آن بزرگان را دور از صواب نمی دانیم و با آنها در این مورد هم رأی و هم دیدگاهیم» (فضل الله، ۱۳۷۸، ص ۵۳). ایشان با اشاره به آیه ولهن مثل الذی علیهن (بقره، ۲۳۸) معتقد است که «همان طوری که بر زن واجب است به درخواست مرد پاسخ گوید، بر مرد نیز فرض است که در صورت نیاز زن، خواست و نیاز او را برآورده سازده» (همان، ص ۵۲). آیت الله خویی نیز معتقد بود که در صورت درخواست یا تمایل زن، ارضای نیاز او توسط شوهر واجب است (خویی، ۱۴۱۷ق، ص۲۹۸).
توجه ویژه اسلام به واقعیت های زندگی انسانها و بنا ساختن دستورها و آموزه های خود بر اساس مصلحتها و مفسده های واقعی زندگی انسان ها، باعث شده است برخی فمینیست ها از این واقع گرایی اسلام تجلیل کنند. نوال سعداوی، فمینیست مشهور عرب، در این زمینه می گوید: «محمد از جهت درک مسائل جنسی بر بیشتر مردان عصر جدید برتری دارد، و نیز از جهت توانایی و شهامت اعتراف به اموری که بیشتر مردان فرهیخته عرب به آنها اعتراف نکرده و یا از اعتراف به آنها احساس مشقت کرده اند، که موضوع مداعبات جنسی از جمله این امور است» (افرفار، ۱۳۷۸، ص ۱۷7).