زن در اندیشه امام خمینی (ره)

زن در اندیشه امام خمینی (ره) دارای بالاترین کرامات انسانی است. 
 

در مقابل نگاهی که غربیان به زن و جایگاه او دارند، لازم است نگاه دین اسلام که یک نگاه تقابلی و مبارزه گونه با نگاهی است که در غرب به جایگاه زن دارند، از یک اندیشمند اسلامی بهره جست. اندیشمند دینی که شهره اسلام شناسی او شکی در بسیاری از افراد نمی گذارد که به راستی او یک اسلام شناس است. از همین روی برای بررسی نگاه اسلام به زن، به بررسی اندیشه امام خمینی (ره) به عنوان یک اسلام شناس حقیقی می پردازیم.
 

امام خمینی (ره) بر اساس باورهای دینی ای که داشتند، جایگاه خاص و برتری را برای زن قائل بودند که می توان در موارد زیر برشمرد: 
 

 ایشان قائل بودند از آن روی که زن و مرد هر دو مخلوق خدا و دارای سرشت واحد هستند، این دو در انسانیت برابر هستند و یکی بر دیگری برتری ای ندارد. امام (ره) می فرمایند: «در نظام اسلامى، زن همان حقوقى را دارد که مرد دارد، حق تحصیل، حق کار، حق مالکیت، حق رأى دادن، حق رأى گرفتن. در تمام جهاتى که مرد حق دارد، زن هم حق دارد.»[1] در سخنی دیگر ایشن می فرمایند:« از نظر حقوق انسانى، تفاوتى بین زن و مرد نیست. زیرا که هر دو انسانند و زن حق دخالت در سرنوشت خویش را همچون مرد دارد. بله در بعضى از موارد تفاوتهایى بین زن و مرد وجود دارد که به حیثیت انسانى آنها ارتباط ندارد. مسائلى که منافات با حیثیت و شرافت زن ندارد آزاد است‏.»[2]
 

 توجه به تفاوت های زن و مرد یکی از اصول انسانی و اسلامی است که توقعات و انتظارات را به درستی شکل می دهد. امام (ره) با باور به این تفاوت، اصل انسانیت این دو را یکی و تفاوت را مربوط به طبیعت می دانند و همین امر طبیعی را سرمنشاء احکام خاص برای هر یک می دانند.[3]  

 امام (ره) زنان را همچون مردان دارای اختیار می دانست که سرمنشاء آن در ویژگی هایی است که خدا در خلقت انسان در او به امانت گذاشته است. این آزادی در انتخاب در فعالیت های اجتماعی و نیز تحصیلی ایشان نیز تجلی دارد: «زنها آزاد هستند و در تحصیل هم آزاد هستند، در کارهاى دیگر هم آزادند، همان طور که مردها آزادند.»[4] «اسلام با آزادى زن نه تنها موافق است بلکه خود پایه گذار آزادى زن در تمام ابعاد وجودى زن است.»[5]
 

امام (ره) بر این باور بودند که یکی ازمهم ترین تحولات انقلاب، بالا بردن ارزش زن در فعالیت ها و حضور سیاسی و اجتماعی بود.[6] امام (ره) بارها به این مطلب اشاره داشتند که ساختن این مملکت تنها به دست مردان ممکن نیست، بلکه مشارکت زنان در این امر لازم است:« همه ملت ایران، همه ملت ایران- چه بانوان و چه مردان- باید این خرابه‏اى که براى ما گذاشته‏اند بسازند. با دست مردِ تنها درست نمى‏شود؛ مرد و زن باید با هم این خرابه را بسازند.»[7]
 

 امام خمینی (ره) در بسیاری موارد زنان را توصیه و تشویق به کسب علم و مکارم اخلاق می نمودند.[8]
 

 حضرت امام خمینی (ره) بر این باور بودند که زنان شاخص در اسلام را باید شناخت و ایشان را به عنوان الگوی زندگی خویش قرار دارد. ایشان، حضرت زهرا (سلام الله علیها)  را الگوی یک زن مسلمان دانسته و در موارد فراوانی به لزوم تبعیت از سیره ایشان سفارش می نمودند.[9] بر همین اساس ایشان، روز تولد خانم فاطمه زهرا (سلام الله علیها) را روز زن نامیدند و فرمودند: « تاریخ اسلام گواه احترامات بى‏حد رسول خدا صلى اللَّه علیه و آله- به این مولود شریف است، تا نشان دهد که زن، بزرگى ویژه‏اى در جامعه دارد که اگر برتر از مرد نباشد، کمتر نیست. پس این روز، روز حیات زن و روز پایه گذارى افتخار و نقش بزرگ او در جامعه است‏»[10]
 

 امام خمینی (ره) مبتنی بر آموزه های دینی کرامت انسانی ای را برای زن قائل بودند که غرب در طول تاریخ حیات خویش نشان داده است که ارزشی برای آن قائل نیست. به همین خاطر بر این امر اصرار داشتند که کرامت زن باید از کارهای شکلی و ظاهری رها شده و به تغییرات معرفتی و فرهنگی بیانجامد تا بتواند جلوی فساد در جامعه را بگیرد.[11]
 

 ایشان بر این عقیده بودند که زن مربی انسان است[12] که تربیت فرزند صالح[13] ، تشکیل خانواده[14] دو نمونه از این موارد است.
 

 امام (ره)  معتقد بودند اگر زن های انسان ساز از ملت ها گرفته شوند، ملت ها به شکست و انحطاط دچار خواهند شد[15] و این سخن نشان از اهمیت بسیار بالای وجود زنان در بستر اجتماع است.