چرخه پاسخ جنسی در انسان

گرچه ما از لحاظ فرهنگی گرایش داریم به جای شباهت ها بر تفاوت های جنسی تمرکز کنیم، اما مسترز و جانسون (۱۹۶۶) معلوم کردند که پاسخ های زیستی مردان و زنان به تحریک جنسی - یعنی، چرخه های پاسخ جنسی- آنها کاملا مشابه هستند. مسترز و جانسون برای توصیف کردن تغییراتی که در بدن هنگامی که مردان و زنان از لحاظ جنسی برانگیخته می شوند روی می دهند، از اصطلاح چرخه پاسخ جنسی استفاده کردند. آنها چرخه پاسخ جنسی را به چهار مرحله تقسیم کردند: برانگیختگی، فلات، ارگاسم و رفع.
 
چرخه پاسخ جنسی با پرخونی رگ ها و کشش عضلانی مشخص می شود. پرخونی رگ ها، تورم بافت های تناسلی با خون است که موجب نعوظ آلت مردی و تورم ناحیه پیرامون دهانه واژن می شود. بیضه ها، نوک پستان ها و حتی نرمه گوش هنگامی که رگ های خونی در این مناطق گشاد می شوند، متورم می شوند.
 
کشش عضلانی، همان تنش عضلانی است که شکلک های صورت، اسپاسم هایی در دست و پاها و بعد اسپاسم های ارگاسم را ایجاد می کند.
 

 پرخونی رگ ها در مدت مرحله برانگیختگی می تواند ۲ تا ۸ ثانیه بعد از شروع شدن تحریک جنسی، درئمردان جوان موجب نعوظ شود. پوست کیسه بیضه نیز ضخیم می شود و بادکردگی آن کاهش می یابد. اندازه بیضه ها افزایش یافته و به سمت بالا می روند.
 
در زن، برانگیختگی با لیز شدن واژن مشخص می شود که ممکن است ۱۰ تا ۳۰ ثانیه بعد از شروع تحریک جنسی آغاز شود: پرخونی رگ ها، کلیتوریس را متورم کرده و لب های واژن را مسطح می کند. قسمت داخلی واژن منبسط می شود. پستان ها بزرگ شده و رگ های خونی نزدیک به سطح برجسته تر می شوند.
 
در مرحله برانگیختگی، ممکن است پوست گلگون شود. این در زنان برجسته تر است. نوک پستان ها ممکن است در مردان و زنان سفت شود. ضربان قلب و فشار خون نیز افزایش می یابند.
 

 در طول مرحله فلات چرخه پاسخ جنسی، سطح انگیختگی جنسی تا اندازه ای ثابت می ماند. به خاطر پرخونی رگ ها، مردان مقداری افزایش در پیرامون سر آلت مردی نشان می دهند که رنگ ارغوانی نیز به خود می گیرد. بیضه ها در وضعیت انزال به سمت بالا کشیده می شوند و ممکن است به یک و نیم برابر اندازه نابرانگیخته خود برسند.
 
در زنان، پرخونی رگ ها قسمت بیرونی واژن را متورم می سازد و دهانه واژن را برای آماده شدن جهت گرفتن آلت مردی، منقبض می کند. قسمت داخلی واژن بیشتر منبسط می شود. کلیتوریس به زیر پوشش کلیتوریس پس کشیده شده و کوتاه می شود.
 
تنفس، مانند نفس نفس کشیدن، سریع می شود. ضربان قلب به ۱۰۰ تا ۱۶۰ تپش در دقیقه افزایش می یابد. فشار خون به بالا رفتن ادامه می دهد.

مرحله ارگاسم در مرد از دو مرحله انقباض های عضلانی تشکیل می شود. در مرحله اول، منی در ته یا بیخ آلت مردی جمع می شود. اسفنکتر درونی کیسه مثانه مانع از مخلوط شدن ادرار با منی می شود. در مرحله دوم، انقباض های عضلانی موجب انزال می شود. احساس های لذت با نیرومندی انقباض ها و مقدار مایع منی موجود ارتباط دارند. سه یا چهار انقباض اول عموما شدیدتر هستند و در فواصل 8/0 ثانیه روی می دهند (پنج انقباض در هر ۴ ثانیه). دو تا چهار انقباض دیگر آهسته تر روی می دهند.
 
ارگاسم در زن ها با ۳ تا ۱۵ انقباض عضلات لگن که واژن را احاطه کرده اند مشخص می شود. اولین انقباض ها در فواصل 8/0 ثانیه روی می دهند. این انقباض ها، به همان صورت مردان، تنش جنسی را تخلیه می کنند. انقباض های ضعیف تر و آهسته تر به دنبال آن روی می دهند.
 
نعوظ، لیز شدن واژن، و ارگاسم همگی بازتاب هستند؛ یعنی، آنها به صورت خودکار در پاسخ به تحریک جنسی کافی روی می دهند. فشار خون و ضربان قلب به اوج خود می رسند، طوری که در هر دقیقه ۱۸۰ تپش دارد. تنفس ممکن است به ۴۰ نفس در هر دقیقه افزایش یابد.
 

بعد از ارگاسم، بدن به حالت نابرانگیخته خود بر می گردد. این مرحله رفع نامیده می شود. بعد از انزال، خون از نواحی متراکم آزاد شده و بنابراین نعوظ ناپدید می شود. بیضه ها به اندازه طبیعی خود بر می گردند.
 
در زنان نیز ارگاسم موجب آزاد شدن خون از نواحی متراکم می شود. نوک پستان ها به اندازه طبیعی خود بر می گردند. کلیتوریس و واژن عموما به اندازه نابرانگیخته خود بر می گردند. فشار خون، ضربان قلب، و تنفس نیز به سطح قبل از برانگیختگی بر می گردند. هر دو همسر ممکن است احساس آرمیدگی و ارضا کنند.
 
برخلاف زنان، مردان وارد دوره بی پاسخی می شوند، که در طول آن می توانند ارگاسم یا انزال دیگری را تجربه کنند. دوره بی پاسخی مردان نوجوان ممکن است فقط چند دقیقه دوام داشته باشد، در حالی که این مدت برای مردان ۵۰ سال و بالاتر ممکن است از چند دقیقه تا یک روز طول بکشد. زنان وارد دوره بی پاسخی نمی شوند و بنابراین در صورتی که مایل باشند و تحریک جنسی مداوم دریافت کنند، می توانند سریعا از نو برانگیخته شوند و ارگاسم متعدد داشته باشند.
 

نویسنده: جفری نوید و اسپنسر راتوس

 
منبع: کتاب «بهداشت روانی»