شیر دادن به کودک، برای تازه مادران

در روزهای اول زندگی بسیاری از نوزادان میل دارند زود به زود و برای مدت طولانی از پستان های مادر تغذیه کنند. این مکیدن ها به افزایش تولید شیرمادر کمک می کند.
 

یکی از سنت ها و دستورات الهی که این روزها جای خودش را به شیر خشک داده، شیر مادر است. شیرمادر چون حاوی مواد خاصی است،کودک را مقابل عفونت های محیطی محافظت می کند البته شیردهی در روزهای اول بهترین دوران شیردهی است.از خاصیت های بی نظیر شیر مادر غافل نباشید و شیر خشک را جایگزین او نکنید. 

وَ الْوالداتُ یُرْضعْنَ اَولادهُنَّ حَولَینِ کاملَیْنِ لِمنْ اَرادَ اَنْ یُتمَّ الَّرضاعةَ و عَلَی الْمَولودِ لَهُ رِزقُهنَّ و کِسوَتُهنَّ بِالمعروفِ لا تُکلَّفُ نفسٌ اِلاّ وُسعها لا تُضارَّ والدةٌ بِولَدها ولا مولودٌ لَهُ بِولدهِ و علی الْوارثِ مثْلُ ذلکَ فَانْ اَرادا فصالاً عَنْ تراضٍ منْهما و تشاوُرٍ فلا جُناحَ علیْهما و اِنْ اَردْتُمْ اَنْ تَسْترْضعوا اَولادکُمْ فلا جُناحَ علیْکُمْ اذا سَلَّمْتُمْ ما آتیْتمْ بالمعروفِ واتَّقُوا اللهَ و اعلمُوا اَنَّ اللهَ بما تَعْملونَ بصیرٌ." مادران، فرزندان را دو سال تمام، شیر می دهند. (این) برای کسی است که بخواهد دوران شیرخوارگی را تکمیل کند. و بر آن کس که فرزند برای او متولد شده [= پدر]، لازم است خوراک و پوشاک مادر را به طور شایسته ( در مدت شیر دادن بپردازد؛ حتی اگر طلاق گرفته باشد.) هیچ کس موظف به بیش از مقدار توانایی خود نیست! نه مادر(به خاطر اختلاف با پدر) حق ضرر زدن به کودک را دارد، و نه پدر. و بر وارث او نیز لازم است این کار را انجام دهد [هزینه ی مادر را در دوران شیرخوارگی تأمین نماید]. و اگر آن دو، با رضایت یکدیگر و مشورت، بخواهند کودک را (زودتر) از شیر بازگیرند، گناهی بر آنها نیست. و اگر (با عدم توانایی، یا عدم موافقت مادر) خواستید دایه ای برای فرزندان خود بگیرید، گناهی بر شما نیست؛ به شرط این که حق گذشته ی مادر را به طور شایسته بپردازید. و از(مخالفت فرمان) خدا بپرهیزید و بدانید خدا، به آنچه انجام می دهید، بیناست. [1] 
 

اگر اعضای خانواده، از شوهر گرفته تا پدر و مادر و پدر شوهر و مادر شوهر، کاری انجام دهند که سبب نگرانی، عصبانیت و ترس او شود، شیر مادر کم می‌شود.  خانواده باید محیطی امن و آرامی را برای مادر آماده سازند تا با نرمال بودن و طبیعی بودن بدن او سبب افزایش شیر او شوند.  لذا جهت کمک به برقراری بازتاب جهش شیر مادر، مادران را حمایت کنید، با ایشان مهربان باشید، نگرانی آنها را بر طرف کنید و اطمینان بدهید که می‌تواند کودکشان را با پستان تغذیه کنند.[2]

در روزهای اول زندگی بسیاری از نوزادان میل دارند زود به زود و برای مدت طولانی از پستان های مادر تغذیه کنند. این مکیدن ها به افزایش تولید شیرمادر کمک می کند. به هر حال بهترین انتخاب برای مادر آن است که مطابق میل و درخواست فرزند خود یعنی هر زمانی که او بخواهد و به هر مدتی که میل داشته باشد به او شیر بدهد.
 

شروع تغذیه با شیر مادر ظرف یک ساعت اول بعد از تولد، تغذیه انحصاری با شیر مادر در ۶ ماه اول و تداوم آن تا ۲ سالگی ضامن سلامت مادر و کودک است. تغذیه انحصاری با شیر مادر، کلید طلایی سلامت، روشی سالم، ایمن و مداوم است؛ شیر مادر، بی‌نظیر، کامل و بدون جانشین است و باعث افزایش مقاومت نوزاد در برابر بیماری‌های عفونی شده و از سوء تغذیه شیرخوار جلوگیری می‌شود. [3] از پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) نقل شده است که:لیس للصبی لبن خیر من لبن امه. برای طفل، هیچ شیری بهتر از شیر مادر نیست. [4] 

1. قبل از شیر دادن با بسم الله الرحمن الرحیم بگویید. 
2. با آرامش و آسایش کامل باشید و از افکار منفی خودتان را خلاص کنید. 
3. یک مکان خلوت و آرام را برای شیر دادن انتخاب کنید. 
4. هنگام شیر دادن با وضو و به یاد خدا باشید،این عمل سبب آرامش مادر و کودک می‌شود. 
5. قبل از شیر دادن کودک، آب یا آب میوه بخورید و بعد از شیر دادن هم آب بخورید. 
6. در طی دوران شیردهی از لباس های راحت و نخی که می توانید به راحتی با آنها شیر دهید استفاده کنید.
7. هنگام شیر دادن نوزاد را بغل کرده، سر او را بالاتر نگه دارید، توجه کنید که سینه شما روی بینی نوزاد را نپوشاند و مانع تنفس نوزاد نشود. کودک را به شکلی در آغوش بگیرید که هم شما راحت باشید و هم کودک بتواند به راحتی شیر بخورد.
8. سعی کنید تعداد دفعات بیشتری در روز شیر بدهید. به این ترتیب می توانید مدت طولانی تری به کودک شیر دهید و شیر شما زود خشک نمی شود.
9. ابتدا از سینه چپ شروع به شیردادن کنید، چون به قلب نزدیک تر است و از لحاظ عاطفی بسیار تاثیر گذار است. 

پی نوشت :
[1] قرآن کریم ، سوره مبارکه بقره، آیه 233.
[2] کمک به مادران شیرده، صفحه 24.
[3] دکتر محمدرضا نقی‌پور، معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی استان گیلان در گفت‌ وگو با خبرنگار ایکنای گیلان. 
[4] حسین بن محمدتقی نوری، مستدرک الوسائل، قم: آل البیت، 1408ق، جلد 15، صفحه 156.