درمان استرس در کودکان (بخش دوم)

گاهی به علت جابجایی محل زندگی، دور شدن کودک از پدر و مادر، فضای پر از استرس مدرسه و... باعث ایجاد اضطراب و ترس در کودک می‌شود.
 

در مرحله‌ای از ترس و اضطراب که در کودکان مان نمایان می شود و باعث اختلال در زندگی آنها شده  یا حتی این ترس و اضطراب به خانواده نیز سرایت می کند؛ والدین باید هوشیار و آگاه باشند، که از چه روش هایی در خانواده آن را حل کرده و از پیشرفت آن جلوگیری کنند. 

در چند سال اخیر که بحث روانشناسی در منزل و درمان های خانگی مشکلات و اختلالات کودکان پیشرفت کرده است، پدر و مادر ها آگاهی خود را نسبت به این موضوعات بالا برده‌اند و در مقابله با مشکلات کودک شان بسیار صبورتر رفتار می کند. در شرایطی همانند ترس و اضطراب بیش از حد در کودکان مثل همیشه قدم اول را باید با صبر برداشت و در مراحل بعدی دست به درمان آن زد. رسول اکرم - صلی الله علیه و آله - در این باره فرمودند: خداوند رحمت کند پدر و مادری را که فرزندان خویش را در نیکی کردن به خود یاری نمایند. [1] 

برای آگاهی از روش های آسان و تاثیرگذار برای رفع این اختلال در کودک، می توانید از مطالب پایین استفاده کنید. 

گاهی به علت جابجایی محل زندگی، دور شدن کودک از پدر و مادر، فضای پر از استرس مدرسه، مراحل سخت در درس ها و... باعث ایجاد اضطراب و ترس در کودک می‌شود، که اعتماد به نفس آن را به شدت پایین می آورد. در این شرایط با آنکه ترس و اضطراب کودک طبیعی است و حق دارد که این مراحل را به سختی را گذراند، شما باید یار و همراه او بوده و در این مراحل آن را تنها نگذارید. 

بهترین راه برای از بین بردن استرس کودکان، توجه به علایم استرس و صبوری و دوستی با کودک برای پیدا کردن منبع استرس اوست. به طور کلی معنای استرس را می‌توان فشارهای بیرونی، که به انسان از نظر روحی و جسمی وارد می شود گفت. 
 
زمانی که این فشار ها به کودکان وارد می‌شود به صورت دردها و علائم جسمانی  نمایان می شود؛ مانند درد در قفسه سینه، دست، پا، یا بازی نکردن با دوستان و اطرافیان، صحبت نکردن با دیگران، بی میلی به تحرک، بی تمرکزی، سرگیجه و گوشه گیری. و حتی گاهی شاهد افت تحصیلی و افت روابط اجتماعی در آنها می توانیم باشیم که ناشی از همان اضطراب و ترس درونی آنها است. 

والدین در این هنگام شروع به پیگیری برای دریافت دلیل استرس ها و اضطراب های کودک شان می شوند، که این پرسش های پشت هم و به شکل محکم از خود کودک است که استرس کودک را بیشتر کرده و از طرفی کودک در آن شرایط هرگز نمی توانند از احساسات درونی خود صحبت کند. بنابراین بهتر است که پدر و مادر به جای اینکه از کودک جویای احوال شوند، خودشان پیگیری کرده و مانند یک دوست صمیمی همراه با کودک شان احساسات شان را درک کنند و منشاء آن را بیابند. یعنی والدین بتوانند از روش های کودکانه به دنیای کودک خود وارد شود. 

این کار با سپری کردن وقت خود با کودکان و بازی کردن با آن ها و تشویق آنان به تحرک و روابط اجتماعی با دیگران، تحقق می یابد و از طرفی باید شما حواستان باشد که هیچ گونه صحبت تحقیر آمیز و توهین آمیزی به کودک خود نکنید، مانند آنکه بگویید( از تو بعید است که این رفتارها را نشان دهی، تو هرگز همچین آدمی نبودی و... .) 

کودکان در این مرحله از زندگی خود نیاز به یک هم صحبت و همراز دارند؛ که اگر از طرف والدین به درستی حمایت نگردند، به سوی افراد دیگری مانند دوستان و همکلاسی های خود کشیده می شوند، که هرگز قابل اعتماد نبوده و هیچ کس بهتر از پدر و مادر آنها را درک نمی‌کند. بنابراین شما باید احساسات کودک خود را درک کنید و اجازه دهید تا گاهی گریه کند یا داد بکشند و خود را تخلیه کند و در نهایت با روش های غیرمستقیم مانند بازی های فکری، سپری کردن وقت خود با کودک تان، با آن هم صحبت بشوید تا کم کم خودش احساسات خود را بیان کند. 

شما هم پس از شنیدن حقیقت احساسات او هرگز باعث تحقیر و ترحم کودک نشوید؛ بلکه با همراهی و همدردی به او دلگرمی دهید، که همچنان قدم به قدم در زندگی همراه او هستید و با هم مشکلات را حل می نمایید. تا همین جای موضوع کودک پس از بیان احساسات و منشاء اضطراب های خود و اینکه بداند شما همیشه پشت او هستید، تا حد زیادی آرام می شود و استرس آن کاهش پیدا می کند. اما شما می توانید برای آرامش کودک خود فضای خانه را حامی و همراه او بسازید و از افراد خانواده بخواهید که از نظر روحی و روانی هرگز به این کودک فشار نیاورند. 

حفظ همین شرایط به مرور می تواند بسیار تاثیر گذار باشد و تمام استرس کودک را رفع کند. بنابراین شما باید صبور باشید و پشتکار داشته باشید و به کودک خود محبت کنید و ترسش را جدی بگیرید و برایش حل کنید و سر قول و حرف خود حتماً بمانید تا کودک همیشه شما را حامی خود بداند. [2] رسول خدا - صلی الله علیه و آله - فرمود: کودکان خود را دوست بدارید و با آنان مهربان باشید، وقتی به آن‌ها وعده‌ای می‌دهید حتماً وفا کنید زیرا کودکان، شما را رازق خود می‌پندارند. [3]

پی نوشت :
[1] مستدرک الوسائل، جلد 2، صفحه 625. قالَ رَسُولُ اللهِ - صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِه - : رَحِمَ اللهُ والِدَیْنِ اَعانا وَلَدَهُما عَلی بِرِّهِما.
[2] بیماری های کودکان ، سید هادی فاطمی ، نشر شهید  کاظمی ، قم 1396، صفحه 279. 
[3] وسائل الشیعه، جلد 5، صفحه 126. قالَ رَسُولُ اللهِ - صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِه - : اَحِبُّوا الصِّبْیانَ وَ ارْحَمُوهُمْ وَ اِذا وَعَدْتُمُوهُمْ فَفُوا لَهُمْ فَاِنَّهُمْ لایَرَوْنَ اِلّا اَنَّکُمْ تَرْزُقُونَهُمْ.