تغییر رفتار چیست؟

رفتار چیست؟

روش های تغییر رفتار

ویژگی های رفتار

1. رفتار، دارای یک یا چند بعد فیزیکی است و می توان فراوانی آن را توصیف کرد؛ برای مثال، چند بار فرزند گریه کرد؟ ممکن است به صورت زمان باشد؛ این که گریه کردن فرزند چقدر طول می کشد؟ حالت سومی نیز امکان پذیر است، این که شدت رفتار چه میزان است؛ برای مثال، افرادی که مضطرب اند، ممکن است به شدت دست خود را روی میز فشار دهند. از همین روی در کتاب های آسیب شناسی روانی، از همین نشانگان رفتاری، برای تشخیص اختلالات روانی استفاده می شود. در کتاب راهنمای تشخیصی-آماری اختلالات روانی ویرایش پنجم می توانید با این نشانگان آشنا شوید.

1. رفتار، امری قابل مشاهده و توصیف است. رفتار، اینگونه نیست که بتواند پنهان شود و آن را نشود مشاهده کرد. رفتار به چشم می آید و کننده آن می تواند خود ناظر رفتار خود باشد.

1. رفتار، پدیده ای قانون مند است؛ به طور کلی، برای تغییر رفتار، قوانینی وجود دارد. برای مثال، همان طور که حرکت سنگ، از بالا به سوی زمین، تحت تأثیر قانون جاذبه است، رفتار دوستی بین دو انسان نیز تحت تأثیر قانون جاذبه روابط میان فردی است. اگر این قوانین فهم شوند، آنگاه چرایی و علت دوستی دختر و پسر مشخص خواهد شد؛ چراکه تبیین آن، امکان پذیر است. از همین روی دانشی همچون روان شناس سعی در کشف این قوانین دارد و به دنبال آن است که پس از کشف این قوانین، بتواند رفتارها را پیش بینی کند. اگر رفتار، پدیده ای قانون مند نبود، یک روانشناس، توانایی آن را نداشت که بتواند رفتاری را پیش بینی کند.

1. رفتار بر محیط تأثیر گذار است؛ یعنی آثار آن مشاهده می شود.

1. رفتار ممکن است آشکار و در بین جمع یا پنهان باشد؛ برای مثال، رفتاری همانند خودارضایی، به صورت خصوصی و پنهانی انجام می شود. ولی اینگونه نیست که این رفتار توسط فاعل آن دیده نشود. این دست رفتارها برای خود کننده آن کار قابل رویت است ولی ممکن است از چشم دیگران به دور باشد.

مفهوم شناسی تغییر رفتار

1. جهت گیری خنثی. برای مثال، عمل دور زدن با ماشین را نمی توان مثبت یا منفی دانست. گرچه جهت حرکت تغییر کرده است، ولی نمی توان آن را متصف به خوبی یا بدی نمود. در اصل این دست از رفتارها نمی تواند مورد ارزیابی قرار بگیرند. یکی از مولفه هایی که باعث می شود این رفتارها دارای جهت گیری خنثی دانسته شوند، این است که انجام دهنده این رفتارها، نیتی در ذهن نداشتند.

1. جهت گیری منفی. برای مثال، رفتار فرد از حالت متعادل به سمت پرخاشگری می رود. در برخی موارد ممکن است ظاهر رفتاری، یک ظاهر خوب و مورد تائید باشد. ولی آنچه مهم است، نیت شخص در انجام دادن رفتار است.

1. جهت گیری مثبت. برای مثال، فرد از حالت پرخاشگری به سمت آرامش و حالت تعادل حرکت می کند. در بحث سبک زندگی، بیش تر این نوع جهت گیری مد نظر است.